Diyarbakr Ticaret ve Sanayi Odas (DTSO) ile Organize Sanayi Bölgesi (OSB) ibirlii ile OSBdeki iletmelerin pandemi sürecinden nasl etkilendiine yönelik anket çalmas yapld. DTSO ve OSB, Diyarbakr OSBnin COVD-19 Krizi letme Deerlendirme Anket Sonuçlar balyla anketin sonuçlarn yazl olarak açklad. Organize Sanayi Bölgesindeki faaliyet gösteren 212 iletmeden 152siyle 11-12 Mays 2020 tarihinde yüz yüze yaplan görümelerle elde edilen ankette, iletme sahiplerine pandemi sürecinde üretimlerinin nasl etkilendii ve açklanan istihdam ve finansal tedbirlerden ne düzeyde yararlandklar soruldu.
ÜRETM DURDURMA YOLUNA GTTLER
Aratrmaya göre, iletmelerin yüzde 82,3ü pandemi sürecinden etkilendiini belirtirken, bu süreçten etkilenen iletmeler, üretimi durdurma, üretim kapasitelerini düürme, yar zamanl üretime geçme yoluna gitti. Üretimi durdurma yoluna giden iletmelerin oran yüzde 25,1 olarak açklanan ankette, bu süreçten etkilenen iletmelerin pandemi sürecinde açklanan desteklere bavurdu.
BN 880 K KISA çALIMA ÖDENENDEN YARARLANDI
Pandemi sürecinden etkilenen iletmelerin yüzde 53,9 ksa çalma ödeneine bavurdu, bavuranlarn yüzde 29u ksa çalma ödeneinden faydaland. Aratrmaya konu olan ve 7 bin 976 çalan olan 152 firmada çalanlarn yüzde 42sine denk gelen 3 bin 343 kii için ksa çalma ödenei bavurusu yapld, bunlardan yüzde 56,17si yani bin 880 çalan bu destekten yararland.
PRM GÜN KOULU DEZAVANTAJDIR
Bavuru yapp destek alamayan iletmelerin yüzde 85,5i 450 prim gün koulunu salayamad belirlenirken, buna ilikin Görüme yaplan iletmelerin yüzde 60,5inin faaliyet süresinin 10 yl altnda olmas, ilimizde küçük ve mikro ölçekli iletmelerin younluu ve bölgenin özgün sorunlar düünüldüünde 450 prim gün koulu Diyarbakr için dezavantaj yaratmtr deerlendirmesi yapld.
letmelerde bu dönemde ücretli izne çkarlan çalan saysnn 632, ücretsiz izne çkarlan çalan says bin 117 kii olarak açkland ankette, buna ilikin, Bu durum ildeki yüksek isizlik oranlarnn daha fazla artmasna neden olmutur tespitine yer verildi.
LETMELERN YÜZDE 51 KRED ALABLD
Söz konusu ankette dier veriler ve deerlendirmeler u ekilde paylald: letmelerin yüzde 57,40 bu dönemde kira, fatura, vergi, SGK, çalan maa, banka kredi ve borçlarn ödeyemediklerini belirtmitir. Pandemi öncesi finansa eriimde zorlanan il ve bölge iletmeleri bu dönemde daha ciddi finansal sorunlar kar karya kalmlardr. letmelerin yüzde 61,2sinin hali hazrda bankalara ksa, orta ve uzun vadede kredi borçlar bulunmaktadr. Açlan kredi desteklerine görüme yaplan iletmelerin yüzde 57si bavurmutur. Bavuru yapmama nedenleri arasnda mevcut kredi borçlar ve iletmenin sicili önemli bir paya sahiptir. Banka kredi bavurusu yapan iletmelerin de sadece yüzde 51,2si kredi alabilmitir. Genel olarak bakldnda açklanan tedbirlerden yararlanma oranlar oldukça düüktür. letmelerin sadece yüzde 20,30 banka kredi desteinden, yüzde 18,40 SGK ve vergi borcu ötelemeden, yüzde 29u ksa çalma ödeneinden yararlanmtr. letmelerin yüzde 84ü pandemi döneminde açklanan desteklerin yetersiz olduunu belirtmitir.