DYARBAKIR- slam dininin, toplumsal meselelere çok daha fazla önem verdiini bu sebepten bireysel meselelerde sadece bir kiiyi ilgilendiren mevzular olmadn belirten TTHADUL ULEMA üyesi Molla Mehmet enlik, slam hukukunun toplumsal konular üzerinde daha çok durduuna dikkati çekti.
Kazanç limitinin belli olmas gerektiini ve slam alimlerinin de bu yönde beyanlarnn olduuna iaret eden enlik, satlan ürünün cinsine göre kr marjnn sabit olmas gerektiine vurgu yapt.
Piyasay yanl yönlendiren ve kazançlarn haksz oranda arttran kiilerin olduunu belirten enlik, Toplumsal mevzular birden fazla insan alakadar ettiinden slam fakihleri de bu konuda daha fazla hassasiyet göstererek fkh gelitirmilerdir. slam fkhçlar alverilerde alp verirken, borç ederken, sipari ederken, ödünç verirken veya mal takas ederken bu konular ayr ayr balklar altnda irdelenmi ve ansiklopedi kitaplarna yerletirmitir. Piyasay bilerek yükselten spekülatörler ve onlarn arkasnda da Yahudiler vardr. stedikleri zaman piyasay yükseltir ve düürürler. dedi.
slam da karaborsaclk haramdr
enlik, Hazreti Peygamber ihtikar yapan yani piyasay yükseltip maln yüksek fiyata satan veya maln beklettirip piyasa yükseltildikten sonra maln piyasaya süren ve yüksek fiyatta kazanç elde eden ihtikarclar lanetlemitir. slam da karaborsaclk haramdr. Ne yazk ki Müslümanlar dahi, zaman zaman maln daha yüksek fiyatla satmak ve pazarlayabilmek için bu frsatlar kolluyor. ifadelerini kulland.
nsanlarn kendi ürünlerine fiyat biçerken hep üst limitten fiyat vurduunu söyleyen enlik, kinci bir husus ise haddinden fazla kazanç elde etmek ve krda limitsizlik durumudur. slam da kr limiti konulmamtr. Fakihler, çürüyecek mallarda oran daha yüksek, çürümeyen mallarda ise kr fiyatnn daha düük tutulmas gibi tavsiyelerde bulunmulardr. Baz fakihler; çürüyen mallarda yüzde 25, çürümeyen mallarda yüzde 10 ve gayrimenkullerde (arsa ve binalar gibi) yüzde iki buçuk kr uygun görmülerdir. Yusuf Karadavi gibi birçok alim de kendi kitaplarnda ilemitir. Bir dairenin satnda fiyat düük olan konut baz alnmazken düük fiyatl bir evin satnda yüksek meblal konutlar referans alnyor. eklinde konutu.
Mal alrken deerini düürmek için ürünü kötülememeliyiz
Hayat birbirimize kolaylatrmamz gerekirken zorlatrmann Müslümana yakmadn söyleyen enlik, Hazreti Peygamber Alrken ve verirken de zorluk çkarmayn diyor. Mal alrken deerini düürmek için kötülememeli, pazarlkta da srarla bu kadar vereceksin, benim için bu fiyattan ver diyerek zorluk çkartlmamaldr. Nihayetinde satcda ekmek kazanmak için bu ii yapyor. Buna kar alcnn da insafl olmas lazm. Ne yazk ki oluan kapitalist zihniyet bu mefhumu bizden alm. Biz alrken de satarken de zorluk çkartyor, ürünü daha yüksek fiyata satabilmek için elimizden geleni yapyoruz. Bu slami bir düünce deildir. diye belirtti.
enlik, Baz zincir marketler kendi aralarnda anlam olabilirler veya biri fiyat yükseltmise dierleri de ona bakarak yükseltebiliyor. Mevsimlik olarak baz mallarn fiyat deiebilir fakat bir mevsim deiiklii veya piyasadaki spekülatif müdahale yok olmasna ramen durup dururken müdahale etmek helal deildir. Özellikle üreticiden alp tüketiciye satan tüccarlarn buna dikkat etmesi, helal çalmas lazm. Nitekim helal kazançta bereket vardr ve bereketi olmayan kazancn da bir hayr yoktur. Bir taraftan aç insanlar beklerken varlk içinde yüzüyorsun onlar düünmüyorsun. Burada vicdan muhasebesi gerektiriyor. Dünya hayatnda miskali zerre kadar hayr ve erde ilemise de ahirette görecektir ve bunun hesabn da verecektir. Rabbim, ahireti düünen insanlarn toplumumuzdaki saysn artrsn ve bu düünceyi de bize versin. Ahiret bilinciyle ticaret yapan, insanlara deer veren ve konumlandran fertlerden, toplumlardan eylesin. ifadelerini kulland.