Türkiye, anayasa deiikliine ilikin halk oylamas için 16 Nisan Pazar günü sandk bana gidecek.
Halk oylamasnda yurt içinde 55 milyon 319 bin 222 seçmen, 167 bin 140 sandkta oy kullanacak. Bu rakamn 1 milyon 269 bin 282sini, oy verme gününe kadar 18 yan dolduran yeni seçmenler oluturacak. Halk oylamas için cezaevlerine de 461 sandk kurulacak.
Seçmen bilgi kad gelmeyen vatandalar da oy kullanabilecek. Kad bulunmayp kütüe kaytl olanlar, ibraz edecekleri kimlik belgeleriyle (nüfus kad, resmi daireler veya iktisadi devlet teekküllerince verilen souk damgal kimlik kart, pasaport, ehliyet, evlenme cüzdan) oy verebilecek.
Üzerinde T.C. kimlik numaras olmayan bir kimlik belgesi ibraz eden seçmenin oy kullanabilmesi için bu belgelerin yannda seçmen bilgi kad veya T.C. kimliini ispata elverili bir belgeyi de ibraz art olacak.
Seçmenler, YSKnn www.ysk.gov.tr internet sitesinden de hangi sandkta oy kullanacaklarn örenebilecek.
Halk oylamasnda, Türkiye Cumhuriyeti Yüksek Seçim Kurulu filigranl sar renkteki zarflar ve beyaz renk üstünde Evet, kahverengi renk üstünde Hayr ibareleri bulunan 2 ayr renkten oluan birleik oy pusulalar ile Tercih mührü kullanlacak.
- Oy verme saatleri
Seçmenler, Adyaman, Ar, Artvin, Bingöl, Bitlis, Diyarbakr, Elaz, Erzincan, Erzurum, Gaziantep, Giresun, Gümühane, Hakkari, Kars, Malatya, Kahramanmara, Mardin, Mu, Ordu, Rize, Siirt, Sivas, Trabzon, Tunceli, anlurfa, Van, Bayburt, Batman, rnak, Ardahan, Idr ve Kiliste 07.00-16.00 saatlerinde oy kullanacak. Dier illerde oy kullanma saatleri 08.00-17.00 olacak.
Oy kullanmann biti saatine gelindii halde sandk banda oylarn vermek üzere bekleyen seçmenler, bakan tarafndan sayldktan sonra srayla oylarn kullanabilecek.
- 10 siyasi parti
Anayasa deiikliinin halkoyuna sunulmasna ilikin ilemlerde bulunabilecek ve ayrca Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakknda Kanunun 23. maddesi gereince sandk kurullarna üye verebilecek siyasi partiler de belirlendi.
Buna göre, AK Parti, CHP, HDP ve MHPnin yan sra ANAVATAN, Bamsz Türkiye Partisi, Büyük Birlik Partisi, Hür Dava Partisi, Saadet Partisi ve Vatan Partisi halk oylamasna ilikin ilemlerde bulunabilecek ve sandk kurullarna üye verebilecek.
- Propaganda serbestlii ve baz seçim yasaklar
Yüksek Seçim Kurulunun (YSK) hazrlad seçim takvimi kapsamnda, 16 Nisanda yaplacak halk oylamas için propaganda serbestlii ve bir ksm seçim yasaklar 9 Nisanda balad.
Buna göre, propaganda serbestlii, oy verme gününden önceki gün saat 18.00de sona erecek.
Siyasi partiler, radyo ve televizyon kanallar ile yazl, sözlü ve görsel basnda yapacaklar propagandalarda, Türkçenin yan sra farkl dil ve lehçeler de kullanabilecek.
Oy verme gününden önceki 24 saate kadar siyasi partiler radyo ve televizyonlarda birlikte veya ayr ayr açk oturum, röportaj ve panel gibi programlara katlarak görülerini açklayabilecek.
Siyasi partilerin açk veya kapal yer toplantlarna ilikin radyo ve televizyonlarda canl yayn yaplabilecek. Halk oylamas sürecinde, özel tantc programlar (Ulusa Sesleni, Millete Hizmet Yolunda ve benzeri konumalar) banttan veya canl yaynlanamayacak.
Siyasi partiler, propaganda süresinin sona ermesine kadar, yazl basnda ilan ve reklam yoluyla veya internet sitesi açarak sözlü, yazl veya görüntülü propaganda yapabilecek.
Vatandalarn, elektronik posta adreslerine, tanabilir veya sabit telefonlarna sesli, görüntülü veya yazl mesaj gönderilemeyecek. Ancak siyasi partiler kendi üyelerine sesli, görüntülü veya yazl mesajlar her zaman gönderebilecek.
Oy verme gününden önceki 10 günlük sürede yazl, sözlü ve görsel basn ve yayn araçlar ile kamuoyu aratrmalar, anketler, tahminler, bilgi ve iletiim telefonlar yoluyla mini referandum gibi adlarla vatandan oyunu etkileyecek biçimde yayn ve herhangi bir surette datm yaplamayacak. Bu sürenin dnda yaplacak yaynlarn, tarafszlk, gerçeklik ve doruluk ilkelerine uygun olmas, kamuoyu aratrmalar ve anketlerin yaynlanmas srasnda, aratrmann hangi kurulu tarafndan yapld, denek says ve aratrmann kim tarafndan finanse edildiinin açklanmas zorunlu olacak.
- Neyi oylayacaz?
Cumhurbakanl hükümet sistemini içeren, 18 maddelik Türkiye Cumhuriyeti Anayasasnda Deiiklik Yaplmas Hakknda Kanuna göre, milletvekili says 550den 600e çkarlacak, milletvekili seçilebilme ya 25ten 18e indirilecek.
TBMM ve cumhurbakan seçimleri 5 ylda bir ayn gün yaplacak. Cumhurbakan seçilen kiinin partisiyle iliii kesilmeyecek.
Cumhurbakanlna, siyasi parti gruplar, en son yaplan genel seçimlerde toplam geçerli oylarn tek bana veya birlikte en az yüzde 5ini alan partiler ile en az 100 bin seçmen aday gösterebilecek.
Cumhurbakan hakknda, bir suç iledii iddiasyla TBMM üye tam saysnn salt çounluunun verecei önergeyle soruturma açlmas istenebilecek.
Cumhurbakan yardmclar ve bakanlar, cumhurbakan tarafndan atanacak ve görevden alnacak. Bakanlklarn kurulmas, kaldrlmas, görevleri ve yetkileri ile tekilat yaps ile merkez ve tara tekilatlarnn kurulmas, Cumhurbakanl kararnamesi ile düzenlenecek.
TBMM, üye tam saysnn 5te 3 çounluu ile seçimlerin yenilenmesine karar verebilecek. TBMM genel seçimi ile cumhurbakan seçimi birlikte gerçekletirilecek.
Cumhurbakannn, seçimlerin yenilenmesine karar vermesi halinde TBMM genel seçimi ile cumhurbakan seçimi birlikte yaplacak. Cumhurbakannn ikinci döneminde Meclis, seçimlerin yenilenmesine karar verirse cumhurbakan bir kez daha aday olabilecek. Anayasa Mahkemesinin üye says 17den 15e düürülecek.
TBMMnin bir sonraki seçimi ve cumhurbakan seçimi, 3 Kasm 2019da birlikte yaplacak.