Geçen ekim aynda yürürlüe giren ve ksa süre önce de Kurulu oluturulan Kiisel Verilerin Korunmas Kanunu, sade vatandatan irketlere kadar herkesi ilgilendiriyor. Özellikle kiisel verileri ileyen irketlerin uyum sürecine dikkat etmesi gerekecek.
Son günlerde herkes, internet sitesine girdii bankasnn ya da mal ald perakende irketinin önemli uyarsyla karlayor: Kiisel Verilerin Korunmas Kanunu (KVKK). çünkü 7 Ekim 2016da yürürlüe giren yasa bir dizi uyum süreci öngörüyor. KVKKnn amac, Kiisel verilerin ilenmesinde bata özel hayatn gizlilii olmak üzere kiilerin temel hak ve özgürlüklerini korumak ve kiisel verileri ileyen gerçek ve tüzel kiilerin yükümlülükleri ile uyacaklar usul ve esaslar düzenlemek olarak açkland. Dijital dünyann hayatn her alanna nüfuz ettii günümüzde yasann getirdiklerini örenmek art.
Kimleri ilgilendiriyor?
Kanun hükümleri, kiisel verileri ilenen gerçek kiiler ile bu verileri tamamen veya ksmen otomatik olan ya da herhangi bir veri kayt sisteminin parças olmak kaydyla otomatik olmayan yollarla ileyen (toplayan, saklayan, düzenleyen, deitiren, snfl andran, yurtiçine ya da yurtdna aktaran, açklayan) gerçek ve tüzel kiiler hakknda uygulanacak.
Kiisel veri ve özel nitelikli kiisel veri nedir?
Gerçek kiiyi belirli ve belirlenebilir yapan her tür veriye kiisel veri deniyor. Örnein isim, adres, kimlik ve telefon numaras bu kapsama giriyor. Kanun, kiilerin rk, etnik kökeni, siyasi düüncesi, felsefi inanc, dini, mezhebi veya dier inançlar, klk ve kyafeti, dernek, vakf ya da sendika üyelii, sal, cinsel hayat, ceza mahkumiyeti ve güvenlik tedbirleriyle ilgili verileri ile biyometrik ve genetik verileri özel nitelikli kiisel veri sayyor.
Kiisel veriler hangi artlara bal olarak ilenebilecek?
Veriler, KVKKda istisna olarak saylan haller dnda ilgili kiinin açk rzas olmakszn ilenemeyecek, ilenenler yok edilecek. Kanunlarda açkça öngörülmesi, Bir sözlemenin kurulmas veya ifasyla dorudan doruya ilgili olmas, Kii tarafndan aleniletirilmesi gibi artlarda ise bu rza aranmayacak. Örnein i arayanlarn özgeçmilerini sosyal medyada bu amaçla kurulan mecralara yüklemeleri bu aleniletirmeye giriyor. Özel nitelikli kiisel verilerin ise açk rza olmakszn ilenmesi yasak. Ancak salk ve cinsel hayat dndaki kiisel veriler, kanunlarda öngörülen hallerde ilgili kiinin açk rzas aranmakszn ilenebilir. Salkla ilgili kiisel veriler ise ancak kamu salnn korunmas, tedavi ve bakm hizmetlerinin yürütülmesi, salk finansmannn planlanmas gibi nedenlerle açk rzas aranmakszn ilenebilecek. Ayrca bu verilerin ilenmesinde Kiisel Verileri Koruma Kurulunca belirlenen önlemlerin alnmas art. Yine KVKKya göre açk rzann, ilgili kiinin ileme hakknda aydnlatlmasn takiben, verinin ilenme amacna uygun olarak verilmesi de gerekiyor.
Veri sorumlusu kimdir?
Kiisel verilerin ileme amaçlarn ve vastalarn belirleyen, veri kayt sisteminin kurulmasndan ve yönetilmesinden sorumlu olan gerçek veya tüzel kiiye veri sorumlusu deniyor. Örnein her irket en azndan çalanlarna ait kiisel verileri ilemesi nedeniyle veri sorumlusu olarak niteleniyor. Tüm veri sorumlularnn Veri Sorumlular Siciline kaydolmas gerekecek. Bu kayt ilemi için örnein irketlerin hangi verileri ne amaçla ve ne kadar süreyle ileyeceklerini belirlemeleri, Sicile bildirmeleri gerekiyor. Veri sorumlular özellikle kiisel verileri ilenen kiilerin yapacaklar bilgi edinme bavurularn, verilerin düzeltilmesi, silinmesi veya yok edilmesi taleplerini 30 gün içinde karlamak zorunda. Bunlar karlamayan veri sorumlular, Kurulna ikayet edilebilecek.
Kiisel veriler yurtdna aktarlabilecek mi?
Kiisel verilerin yurtdna aktarlmas için, istisna halleri dnda ilgili kiinin açk rzasnn alnmas ve gönderilecek ülkenin yeterli kiisel veri korumasna sahip olmas gerekiyor. Yeterli korumaya sahip ülkeler, Kurul tarafndan liste halinde yaynlanacak.
Kiisel Verileri Koruma Kuruluna kimler seçildi?
Kiisel verilerin korunmas için özerk bir kurul ve kurum oluturuldu. Kiisel Verileri Koruma Kurulu 12 Ocak 2017de yemin ederek göreve balad. Kurul, TBMM seçimi ile Cabir Bilirgen, Cengiz Paaolu, Turan Ark, hsan Ezel Büyüksekban ve Kurulu seçimi ile Murat Karakaya ile Hasan Aydndan oluuyor.
Ne tür cezalar öngörüldü?
Kiisel verileri hukuka aykr (TCK) olarak kaydedenler 1 yldan 3 yla kadar, hukuka aykr olarak veren veya ele geçirenler 2 yldan 4 yla kadar, verileri yok etmeleri gerektii halde yok etmeyenler 1 yldan 2 yla kadar hapis cezasyla kar karya kalacak. Ayrca KVKKda veri sorumlusuna yüklenen belirli yükümlülükleri yerine getirmeyenlere Kurul tarafndan 5 bin-1 milyon lira idari para cezas verilebilecek.
KVKKnn uygulanmayaca istisnalar neler?
KVKK belli tip veri ilemede uygulanmayacak. Bunlar arasnda Kiisel verilerin resmi istatistik ile anonim hale getirilmek suretiyle aratrma, planlama ve istatistik gibi amaçlarla ilenmesi, Kiisel verilerin milli savunmay, milli güvenlii, kamu güvenliini, kamu düzenini, ekonomik güvenlii, özel hayatn gizliliini veya kiilik haklarn ihlal etmemek ya da suç tekil etmemek kaydyla, sanat, tarih, edebiyat veya bilimsel amaçlarla ya da ifade özgürlüü kapsamnda ilenmesi var.