DÜ Mühendislik Fakültesi Elektrik Elektronik Mühendislii Bölümü Öretim Eleman Dr. Ferhat çra (34), doktora tezi çalmas kapsamnda elektrikli otomobillerin motorlarnda meydana gelen stator ksa devre arzalarnn tespiti ve arzalarn iddetinin otomatik olarak belirlenmesi ile ilgili yapay zeka tabanl iki farkl algoritma gelitirdi. Bu algoritmalardan birini 2016 ylnda bilimsel bir çalma olarak talyann Floransa ehrinde bir konferansta sunan Dr. çra, bir Almanya otomobil irketinin dikkatini çekti. irketin 2021 ylnda piyasaya çkarmay planladklar elektrikli otomobil için kendisine teklifte bulunulduunu aktaran çra, Yüksek hzlara çkabilen, çok yüksek tork üretebilen ve tek arj ile büyük mesafe kat edebilen bir elektrikli otomobilden bahsettiler. Bu 5nci nesil elektrikli otomobilin içerisindeki sistemlerde de bizim kullandmz akll arza tespit algoritmalarn kullanmak istediklerini bildirdiler ve bu çalmada benim de yer almam teklif edildi. Bu proje 220 milyon euroluk, yaklak olarak 1 milyar liralk bir proje. Dünyann çeitli yerlerindeki üniversitelerde bu konu ile ilgili çalan uzmanlar, aratrmaclar bu AR-GE ekibine dahil ediliyor. Türkiyeden de beni davet ettiler diye konutu.
Test çalmalarnda yüzde 99 baar
Gelitirdii sistemin ksa devre arzasn henüz balangç aamasnda yüzde 99 kesinlikle tespit ettiini ifade eden Dr. çra, Sistem yapay zeka tabanl bir algoritma kullanarak arzay otomatik olarak belirliyor ve arzann iddetini kullancya iletiyor. Bu sistemin baars hem bilgisayar simülasyonlarnda hem de laboratuvar testleri ile gerçek çalma koullarnda dorulanmtr. Elektrikli otomobilde bu tür arzalarn henüz balangç aamasnda tespit edilmesi sayesinde arza sonras oluabilecek kazalar ve olas can kayplarnn önüne geçilebilecek. Sistem bu yüzden büyük bir önem arz etmektedir ifadelerini kulland.
Bilgi birikimimi yerli elektrikli otomobil yapmnda kullanmak istiyorum
DÜ Bilimsel Aratrmalar Koordinatörlüüne bir proje teklifinde bulunduunu ve hedefinin söz konusu projeden sonra edindii bilgi birikimiyle yerli elektrik yapmnda yer almak istediini vurgulayan Dr. çra, unlar kaydetti:
Rektörümüz Prof. Dr. Talip Gül de bu tür projeleri çok desteklemektedir. Eer projemiz kabul görürse Dicle Üniversitesinde kendi laboratuvarlarmzda böyle bir çalma yapmay istiyoruz. Baaracamza inanyoruz. Böyle bir alt yapmz ve bilgi birikimimiz var. Milyonlarca aratrmac arasndan böyle bir teklifin yaplmas elbette bana bir gurur verdi. Sonuçta bu bölgenin bir insan olarak böyle bir projenin içerisinde yer almak büyük bir mutluluk verdi. Bölgenin zorluklar ve skntlar malum. Bu skntlar bahane ederek çalmay ihmal etmemek gerekiyor. Yüksek bir motivasyon ve çalmayla çözülemeyecek hiçbir problemin olmadn düünüyorum. Bu açdan da gençlerimize örnek olabildiysek ne mutlu bana. çalmalarmda desteini benden esirgemeyen danman hocama ve lisans eitimini gördüüm Karadeniz Teknik Üniversitesi Elektrik Elektronik Mühendislii Bölümü hocalarna teekkür etmeyi bir borç biliyorum. Onlarn salad eitim ve bilgi birikimlerini bizlere aktarmalar ile biz bu noktalara ulaabildik. nallah biz de ileride kendi bilgi birikimimizi bizden daha genç arkadalara tayarak daha üst seviyelere gelmelerini salayabiliriz.