Tarihçi Murat Badakçnn Habar Türkte yaymlanan Said-i Nursnin cenazesi muammasnn son ahidi de gitti balkl makallesinde, çan Allamesi Üstad Bediüzzaman Saidi Nürsi Hazretlerinin, cenazesiyle ilgili srlar bir ölçüde deifre ederken, 1960 Temmuzunda açlan Saidi Nursnin cenazesinin bir uçaa konarak bilinmeyen bir yere götürülmesi hadisesiyle ilgili dönemin baas Faruk Güventürk tarafndan uçaktan atldn ifade etti.
Bardakçnn kaleme ald yaz öyle..Hürriyetin geçmite uzun seneler yazileri müdürlüünü yapan ve geçen hafta vefat eden Erol Türegünü tanm olanlar, onu mesleindeki titizii ve emsalsiz zerafeti ile hatrlayacaklar. Erol Aabey ile beraber son dönem tarihimizdeki bir muamman Urfadaki kabri vefatndan birkaç ay sonra, 1960 Temmuzunda açlan Saidi Nursnin cenazesinin bir uçaa konarak bilinmeyen bir yere götürülmesi hadisesinin de zannedersem artk tek bir ahidi bile kalmam oluyor. te, bu muammann hatralara dayanan öyküsü
Erol Türegün, Hürriyetin uzun seneler yazileri müdürlüünü yapmt. Onunla beraber çalma zevkini tatm olan gazeteciler, imdi artk maalesef mevcud olmayan Bbl geleneinin bu zarif mensubunu geçen hafta akirin Camiinden son yolculuuna uurladlar.
Ben ve onu tanyan dier meslekdalarm, rahmetli Erol Aabeyi iindeki titizlii, haberin doru verilmesinde gösterdii özeni, özellikle de emsalsiz zerafeti ve nezaketi ile hatrlayacaz
Erol Türegünün gazeteciliinin ve efendiliinin haricinde benim için gayet önemli bir baka özellii daha vard: Askerlerin 1960n yaz aylarnda Said-i Nursinin Urfadaki kabrini açarak çkarttklar cenazesini bilinmeyen bir yere götürmelerinin, yani elli küsur seneden buyana gündemde olan ama çözülemeyen mezar yeri muammasnn balangcn bilen son ahitlerden idi
Said-i Nursi, mlm, 23 Mart 1960da Urfada vefat etmi, oraya defnedilmi, kabri anlatldna göre ziyaretgh hline gelmi, askerler ayn senenin yaz aylarnda bir gece mezar açarak cenazeyi alm, uçaa koyup meçhul bir yere götürmülerdi ve sonras da meçhuldü!
Erol Türegün, ite bu hadisenin hayattaki son ahidi idi
Erol Türegün
O senelerde yedeksubayln yapyordu, Ankara Piyade Yedeksubay Okulunu bitirmi, 27 Mays darbesinden sonra Afyon 57. Hava Er Eitim Taburuna tayin edilmi ve cenaze muammasna o srada ahit olmutu.
Rahmetli Erol Aabeyin 2000lerin banda bana ve bu konuda kendisi ile mülkat yapan bir televizyon kanalna anlattklar melen öyle idi:
Aradan uzun zaman geçti ama 1960n Temmuz sonu olmas lzm. Bir gece Afyondaki birlikte alarm verdiler. ehrin dna, havaalan tarafna gidip tertibat aldk. Havaalan o srada asker ilerde kullanlyordu. Biz orada iken geceyarsna doru Afyon Valisi ile beraber Uak ve sparta valileri de geldiler. Biraz sonra alana bir asker uçak indi, yanna bir ambülns yanat ve uçaktan aldklar büyücek bireyi ambülnsa koydular. Epey geride durduumuz ve etraf da karanlk olduu için ne koyduklarn göremedik. Valiler o srada kararghta toplant halinde idiler. Bizden iki astsubay göndermemizi istediler ve giden astsubaylar ambulansla beraber havaalanndan ayrldlar.
O gece olanlarn üzerinde pek durmadk, sonra da unuttuk. Ama birkaç ay geçtikten sonra ambülansla giden arkadalardan biri bana uçaktan bir cenaze aldklarn ve götürüp Afyon ile sparta arasnda karayoluna yakn bir yere defnettiklerini söyledi.
Erol Aabey, Afyona uçak ile getirilen cenazenin Said-i Nursye ait olduunu hiçbir zaman kesin olarak söylemez, sadece kuvvetli ekilde tahmin ettiini anlatr, Uçakta hakikaten Said-i Nursnin cenazesi mi vard, bilmiyorum. Sadece, o gece yaadm hadiseyi anlatyorum derdi. Ama, Urfadaki kabrin açlmas ve çkartlan cenazenin uçaa konmas hadisesi ayn günlerde yaanmt ve uçan Afyona indii biliniyordu
imdi, Said-i Nursnin cenazesi meselesi ile ilgili olarak bizzat ahit olduum ve bundan birkaç sene önce de ksaca sözünü ettiim bir konumay nakledeyim:
12 NUMARALI DÜKKN
Bayezidde, Sahaflar çarsdaki 12 numaral dükknn sahibi Ekrem Karadeniz, Türk Müziinin ortaya bir ses sistemi koyup sistemini yüzlerce sahifelik bir kitap halinde yaynlam son nazariyatçs idi ve benim de musiki hocalarmdand.
Asl meslei hukukçuluktu, uzun seneler Tekel Bakanlnda müfettilik yapm ama bir tefti seyahati srasnda göz sinirleri donmu, o senelerde tpta çok ileri olan Hitler Almanyasnda tedavi görmü fakat Alman doktorlarn da dev bulamamalar üzerine mallen emekli olmutu.
Aslnda çalmaya pek ihtiyac yoktu, varlkl saylrd ama hem megalesiz kalmamas, hem de adresinin belli olmas için her sabah Bayezidde babasndan kalan dükkna gider, sahaflk yapar ve akama kadar misafirlerini, özellikle de sk sk gelen müzisyenleri arlard.
12 numaral dükkna seneler boyu, haftann en az iki günü ben de gittim ve Ekrem Beyden hem musiki nazariyat örendim, hem de klasik eserler mekettim.
Dükkna bir gün orta yal bir bey geldi. yi bir Osmanl tarihi istiyorum dedi. Ama en mükemmeli ve en ucuzu olacak!
Ekrem Bey sahhafl vakit geçirmek için yapt için müteriye mutlaka bireyler satabilme meraknda deildi ve sinirlendii zaman ters cevaplar verdii olurdu.
Efendi! dedi... Bir maln hem en kalitelisi, hem de en ucuzu nerede görülmü? Olur mu öyle ey? Hacimli ama be para etmez bir Osmanl Tarihi istiyorsan, uralarda biryerlerde Tarih-i Ebul-Faruk var. Koskoca kitaptr ama içi bombotur, al onu oku!
Müteri birey söylemeden kitab ald, sonra arad baka kitaplarn isimlerini verdi. Tam o srada çarnn çaycs geldi, Ekrem Bey müteriye de çay ikram etti ve Siz ne ile megulsünüz? diye sordu.
Ald cevap Korgeneralim! oldu. Ben, emekli Korgeneral Faruk Güventürk!.
Yani, ismini 1958de, Demokrat Parti iktidarna kar ortaya çkartlan 9 Subay Olay ile duyuran, 27 Mays Darbesinden sonra adndan sk sk bahsettiren, baz kitaplar da kaleme alan ve Said-i Nursnin cenazesini Urfadan meçhul bir yere naklettii söylenen mehur general...
Said-i Nurs, 1950lerde bir mahkemeden çknda örencileri ile
TÜRK ASKER GÜNAYDIN DER!
Paa, Ekrem Hocann dükknna sonralar sk sk urad. Artk senli-benli olmulard, fikirleri birbirlerine tamamen ters dümesine ramen uzun uzun sohbet ederlerdi ve Paann dükknda bulunduum günlerde baz traji-komik hadiselere de ahit oldum.
Mesel bir gün iki asker örenci geldi Asker örencilerin bellerinde o senelerde meç yani küçük klç olurdu ve yürüdüklerinde ngr ngr ses çkard. Dükkna girdiler, Selmün aleyküm deyip bir kitap sordular
Faruk Paa Türk askeri Selmün aleyküm demez! Günaydn veya Tünaydn der! diye kükredi. Gençler ardlar, Siz kimsiniz? diye sordular, Korgeneral Faruk Güventürk cevabn alnca da hemen esas durua geçtiler!
Ekrem Bey nnda müdahale etti, örencilere Siz ona bakmayn dedi. Artk korgeneral deildir, mütekaiddir (emeklidir). Müslüman olan Günaydn falan demez, Selmünaleyküm der. Aleykümselm çocuklar, buyurun.
OLACAK DEL AMA
Bahsedeceim asl konuma, ite o günlerde geçti
Ekrem Bey, Faruk Güventürke bir gün Paa dedi, Said-i Nursnin mezarn Urfada senin açtn söylenir dedi. Hep merak ederim, cenazeyi ne yaptn, nereye defnettin?
Güventürk Paann cevab, aradan belki de krk küsur sene geçmi olmasna ramen, sesinin tonu ile hl hatrmdadr:
Tayyareden attm! dedi. Urfadan alp tayyareye koyduk ama nereye götüreceim? Defnedeceim yer Kbe gibi olurdu, onun için tayyare havada iken kapaklar açtrp attm!.
Sonra, Paa ile Ekrem Karadeniz arasnda bir tartma balad. Ekrem Bey Yahu günahtr, Müslüman adama böyle i edilir mi? diyor, Paa Ne yani, türbesini Kbe haline mi getirtecektim?... diye yapt iin ne kadar yerinde olduunu müdafaa ediyordu
Güventürk Paa o gün doruyu mu söylemiti, veya cenazeyi hakikaten Afyona götürdüü halde Ekrem Bey ile sohbet ettii srada meselenin aslnn bilinmesini istemedii için baka türlü mü konumutu, yahut yerine getiremedii tasavvurunu veya temennisini mi dile getirmiti, bilmiyorum
Paann sözlerini seneler sonra rahmetli Erol Türegüne naklettiimde, Erol Aabey Ben böyle bireye pek ihtimal vermem. nsann inancna, hereyine aykr bir i demiti
Kabirden çkartlan bir cenazenin kilometrelerce yüksekten frlatp atlmas akln da, vicdann da kabul edebilecei bir i deildir ama ortada cenazenin naklinden sonra hazrlanm bir defin belgesinin de mevcut bulunmasna ramen kabrin nereye nakledildii hlen muammadr
Burada sözkonusu muammann son ahidinin anlattklar ile bizzat iittiim bir konumay naklettim ve temennim bu tuhafln bir gün son bulmasdr.