çileri Bakanlnn, Diyarbakr Barosu, eyh Said Eitim Kültür ve Dayanma Dernei, eyh Saidin torunu ve vasisi Kasm Frat, 1925 ylnda Diyarbakrda ark stiklal Mahkemesi tarafndan idam edilen eyh Said ve 46 arkadann mezar yerlerinin açklanmas istemiyle 15 ubatta çileri Bakanlna bavurdu. Ancak Bakanlk, bavuruyu yantlamas için geçerli olan 30 günlük yasal sürede bavuruya yant vermedi.
Bavuruya yant verilmemesinin hukuken bavurunun zmnen reddi anlamna gelmesiyle, bavurucular Bakanln ret kararna kar 15 Nisan tarihinde Ankara 5inci dare Mahkemesine bavurdu. Bavurucular, bavurularnda Bakanln ret kararnn iptalini isteyerek kararn yürütülmesinin durdurulmasn istedi.
BAVURU ULUSLARARASI HUKUKA DAYANDIRILDI
Cenevre Sözlemesi 1 Nolu Ek Protokolü, Kayplar Bildirisi, Kayplar Sözlemesi, Birlemi Milletler Dokunulmazlkla Mücadele Yoluyla nsan Haklarnn Tevik Edilmesi ve Korunmasna likin Güncellenmi lkeler Bütününde gerçei bilme hakk, Birlemi Milletler Zorla Kayp Edilmeye Kar Herkesin Korunmasna Dair Bildiri devletlere yükledii etkin tedbirler alma yükümlüü ile Avrupa nsan Haklar Sözlemesinin düünce ve ifade özgürlüü kapsamnda yaplan bavuru, mahkeme tarafndan kabul edildi. 14 Nisanda yaplan bavuruyu kabul eden Ankara 5inci dare Mahkemesi, bu konuda çileri Bakanlndan savunma istedi. Mahkeme, Bakanlktan dava konusu ileme ilikin tüm bilgi ve belgeleri içeren ilem dosyasnn onayl bir örneinin kendilerine gönderilmesini istedi.
BAKANLIK YANIT VERMEK ZORUNDA
Bakanlk, kendisinden 28 Nisandan bilgi isteyen mahkemeye 30 gün içinde yant vermek zorunda. Bakanln savunmasndan sonra mahkeme, kararnn yürütülmesinin durdurulmas talebini inceleyecek. Bakanlk, eyh Said ve arkadalarnn mezar yerlerinin açklanmas bavurusunun ret etme kararnn yürütülmesinin durdurulmas durumunda ise eyh Said ve arkadalarnn mezar yerlerine ilikin belge ve bilgileri açklamak zorunda kalacak.
Yaplan bavuruyu deerlendiren Diyarbakr Barosu Yönetim Kurulu Üyesi Avukat Mehdi Özdemir, yaplan bavuruya çileri Bakanlnn yant vermediini hatrlatarak, çileri Bakanl tarafndan herhangi bir cevap verilmedi. dari Yasa Usul Kanununa göre yaplan ön bavurularda 30 günlük bir süre içinde cevap verilmezse, talebin zmnen reddi anlamna geldii bir yasal kabuldür. Biz de zmnen ret ilemine kar Ankara 5inci dare Mahkemesine yürütmeyi durdurma istemli iptal davas açtk dedi.
BLG VERLMES çN 30 GÜN SÜRE
Yaptklar bavurunun Ankara 5inci dare Mahkemesi tarafndan kabul edildiini belirten Özemir, Mahkeme, ilemin yürütülmesinin durdurulmas bavurusu için 1925 ylnda yaplan idam ve sonrasnda aile fertlerinden kaçrlarak yaplan defin ilemi, 97 yllk bir süre içinde aile fertlerine mezar yerleri için bilgi verilmesine dair bütün ilem dosyasn bir örneinin mahkemeye sunulmas için 30 günlük bir süre verdi diye konutu. Mahkemenin Bakanlktan davaya ilikin belge ve bilgi istediini de söyleyen Özdemir, unlar söyledi, Mahkeme 28 Nisan 2022 tarihli ara kararnda dava konusu zmni ret de dair ilemin ilikin bütün bilgi ve belgeleri içeren ilem dosyasnn bir örneinin dosyaya sunulmasn istedi. 30 günlük süre verdi. Bu bilgi ve belgeler dosyaya geldikten sonra mahkeme, yürütmeyi durdurmaya ilikin olarak da olumlu ve olumsuz karar verecek. Bu karar itiraza tabir.
ç HUKUK YOLU TÜKENRSE
Bakanln verecei cevaba göre, mahkemenin taleplerini kabul edip ya da reddetmek noktasnda bir karara gideceini, bu kararn itiraz yolunun Bölge dare Mahkemesi ve Dantaya olduunu dile getiren Özdemir, iç hukuk yollarnn tükenmesini durumunda Birlemi Milletler nezdinde ve Avrupa nsan Haklar Mahkemesine konuyu tayacaklarn kaydetti.
97 YILLIK MADURYETN SONLANMASINI UMUYORUZ
Hem aile fertleri hem de toplumun hakikati bile hakk olduunu belirten Özdemir, Mirasçlar boyutu ile bakldnda mezar yerinin aile ferleri tarafndan bilinmesi temel bir hak, bu hakkn devlet ve ilgili kurumlar tarafndan bugüne kadar yerine getirilmemesi bu hakkn ihlal edilmesi ciddi bir sorumluluk dourmaktadr. Aile ve toplumun hakikati bilme hakk kapsamnda, aile ve özel hayatn korunmas hakk kapsamnda devletin sorumluluunu yerine getirerek eyh Said ve arkadalarnn mezar yerlerini açklamas gerekir. Aksi halde bu durum temel hak ve hürriyetlerinin ihlali ile sonuçlanacaktr. 97 yllk bu maduriyetin, bu dava sayesinde sonlanmasn umuyoruz eklinde konutu.