Bir otelde düzenlenen toplantya, merkezi Diyarbakrda bulunan DTAMn bakan Mehmet Kaya, projeye destek veren sivil toplum kuruluu temsilcileri ile proje çalanlar katld. Toplantnn açl konumasn yapan DTAM Bakan Mehmet Kaya, Eylül 2017de hayata geçirilen proje kapsamnda Sur ilçesinde yaanan çatmalar nedeniyle göç eden 6 bin aileden 500ü ile görüüldüünü belirtti.
SUR LçESNE AT RAPOR
Kaya, öyle dedi: Göç eden ailelerle diyaloa geçerek, o aileleri kamu kurumlarna gönderdik. Özellikle çocuklarn eitim durumlarnn ne durumda olduu, sosyoekonomik durumlarndaki deiim, hükümet veya sosyal yaplardan aldklar yardmlar ne durumda, sala eriimleri hangi aamada, yardm alabiliyorlar m gibi sorunlarn tespit etmeye çaltk. Bunu yaparken de 60 aileyle derinlemesine görüme yapld. Sadece sosyal yardm ve aldklar hizmetlerin yan sra derinlemesine analizle gelecee baklar, gelecekten beklentileri, psikolojik durumlar, çocuklarnn ruh halleri ve ne durumda olduklar, derinlemesine analizle daha iyi ortaya çkt. O verilerin bulunduu kitapçkta bunlarn da detaylarna yer verilecek. Bugün bizim yaptmz çalma, toplam göç eden nüfusun neredeyse yüzde 10una tekabül ediyor.
ACL çÖZÜMLER GEREKL
Bu raporlar dikkate alarak çözümler getirilmesi gerekir. Bu süreçte ayn zamanda ihtiyaçlar dorultusunda eitim, salk ihtiyac, sosyoekonomik durum, psikolojik destek gibi konularda sivil toplum kurulularnn da bu çalmalar daha derinlemesine ve göç eden insanlarn ne durumda olduklarn daha detayl bir rapor haline getirirse biz geçmite yaadmz yanllar tekrarlamam oluruz. En azndan bu raporlar ortaya koyarak, hükümetlere çarda bulunarak bu sorunlarn çözümleriyle ilgili katklarn istemi oluruz. çünkü sosyal devlet olmann gerei budur.
KANADA DESTEKL PROJE
Kayann konumasnn ardndan DTAM tarafndan hazrlanan ve Kanada Büyükelçilii tarafndan desteklenen projenin sonuç verilerinin yer ald sunumu, DTAM görevlisi Dilan Kaya yapt. Proje kapsamnda görüülen 500 ailenin verilerinin paylald sunumda Kaya unlar kaydetti:
Birçok kurumla bir araya gelerek kamu kurumlar gezildi ve onlarn sürdürülebilir bir eriim haritasn tespit ederek, sahada görüülen ailelere verdik. Ailelerin bilgi edinmesi salanarak sahada yaplan görümelerde ailelere ulalmas için muhtarlardan destek aldk. Sahaya 23 Austosta girdik, 23 Ocak 2018de sahadan çktk. Görütüümüz ailelerin yüzde 40 hl Sur içinde çatmalarn olmad yasakl olmayan bölgelerde yayor. Yüzde 26s Yeniehir ehitlikte, Balarda ise yüzde 30u ikamet ediyor. Kayapnarda ise yüzde 5i, onlar da daha çok Huzurevleri bölgesindeydi. TÜKin verilerine göre 6 binden fazla aile var ama biz maalesef proje süresinin kstll ve eriim nedeniyle 500 aileyle görütük.
GÖRÜÜLEN ALELER KRTERLER
Raporun Nisan aynda çkacan, kendilerinin ise biraz daha öne çkacak verileri ksa alntlar yaparak sunduklarn belirten Kaya, unlar söyledi: Görütüümüz ailelerden sadece yüzde 1i lisans mezunu, yüzde 57.5 aslnda okur yazar deil. Yüzde 71i ise hiç okula gitmemi, sadece okuma yazma durumu var. çatma döneminde okulu brakan çocuklar vard, hl okula devam etmeyen çocuklar var. 500 ailede notladmz 43 çocuk, bunlar da 2015 ylna göre ya oranlarna baktmz zaman ortaokula denk geliyor. Ailelerin sosyoekonomik durumuna baktmzda 500 ailenin 331i yani yüzde 65 orannda aslnda yeil kart sahibi. Görüülen erkeklerin yüzde 52si, kadnlarn ise 96s çalmyor. Aileler halknn gelirine bakldnda 1000-2000e ulatn görüyoruz. Ama yaplan görümelerde öyle bir sonuç var: Valilik ailelere kira yardm yapyor. Ve bu 1000 liralk kira yardmn geçimlerinde kullanyor. 500 aile içerisinde 302 ailede kronik hastalk, 177 engelli vard. Bu çok büyük bir orand, hemen hemen bütün ailelerde engelli görebiliyorduk. Kadn ve çocuklarn bu süreçte travmalarnn devam ettiini gördük.