Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakknda Kanun ile Baz Kanunlarda Deiiklik Yaplmasna Dair Kanun ile Baz Kanunlarda Deiiklik Yaplmasna Dair, 7140 Sayl Kanun, Resmi Gazetenin mükerrer saysnda yaymland.
Kanunla, yurt dndaki vatandalar, Türkiyedeki oy verme gününden önceki üçüncü güne kadar oy kullanabilecek. Kanunla, yurt dndaki seçmenlerin randevu ile oy kullanmas usulünden vazgeçildi.
Oy kullanma süresinin uzunluu nedeniyle uygulamada ortaya çkan zorluklarn önüne geçilebilmesi amacyla, siyasi partiler yurt dnda her oy verme günü için ayr sandk kurulu üyesi bildirebilecek.
Kanunla, Türkiye Cumhuriyeti Anayasasnda Deiiklik Yaplmasna Dair Kanuna uyum amacyla; Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakknda Kanun, Milletvekili Seçimi Kanunu, Siyasi Partiler Kanunu ve Cumhurbakan Seçimi Kanununda düzenlemeler yapld.
Buna göre, yeni hükümet sisteminde sert kuvvetler ayrl ilkesinin benimsenmesine bal olarak yürütme yetkisi cumhurbakanna, yasama yetkisi de TBMMye ait olacandan, bir kimse ayn zamanda hem cumhurbakan aday hem de milletvekili aday olamayacak ve aday gösterilemeyecek.
Cumhurbakan ve TBMM seçimleri be ylda bir ayn günde yaplacak.
Bir kimse en fazla iki defa cumhurbakan seçilebilecek ancak cumhurbakannn ikinci döneminde Meclis tarafndan seçimlerin yenilenmesine karar verilmesi halinde, cumhurbakan bir defa daha aday olabilecek.
Cumhurbakan ve TBMMnin görev sürelerinin dolmasndan önceki son pazar günü oy verme günü olacak. Görev süresi, birlikte yaplan bir önceki seçim tarihi esas alnarak belirlenecek. Oy verme gününden geriye doru hesaplanacak 60 günlük sürenin ilk günü seçimin balangç tarihi olacak.
Seçimlerin yenilenmesine karar verilmesi halinde bu karar 48 saat içinde Resmi Gazetede yaymlanarak ilan olunacak. Bu kararn verildii günden sonra gelen 60. günü takip eden ilk pazar günü cumhurbakan ile TBMM genel seçimi birlikte yaplacak.
- Cumhurbakanl makamnn herhangi bir nedenle boalmas
Cumhurbakanl makamnn herhangi bir nedenle boalmas ve genel seçime bir yl veya daha az süre kalmas halinde cumhurbakan seçimi makamn boald günden sonra gelen 60. günü takip eden ilk pazar günü TBMM genel seçimiyle birlikte yaplacak.
Cumhurbakanl makamnn herhangi bir nedenle boalmas ve genel seçime bir yldan fazla süre kalmas halinde cumhurbakan seçimi, makamn boald günden sonra gelen 45 gün içindeki son pazar günü gerçekletirilecek. Bu ekilde seçilen cumhurbakan TBMM seçim tarihine kadar görevine devam edecek. Kalan süreyi tamamlayan cumhurbakan açsndan bu süre dönemden saylmayacak.
Bu süreler içinde seçimin tamamlanmas amacyla YSK tarafndan seçim takvimi resen belirlenecek ve ilan edilecek.
Genel oyla yaplacak seçimde geçerli oylarn salt çounluunu alan aday cumhurbakan seçilecek. lk oylamada bu çounluk salanamazsa bu oylamay izleyen ikinci pazar günü ikinci oylama yaplacak. Bu oylamaya ilk oylamada en çok oy alan iki aday katlacak ve geçerli oylarn çounluunu alan aday cumhurbakan seçilecek.
- Adaylarn ikinci oylamaya katlamamas
kinci oylamaya katlmaya hak kazanan adaylardan birinin herhangi bir nedenle seçime katlmamas halinde; ikinci oylama, boalan adayln birinci oylamadaki sraya göre ikame edilmesi suretiyle olacak ancak ikame, geçici sonuçlarn ilann takip eden gün saat 17.00ye kadar yaplabilecek.
Oylamalara tek adayla gidilmesi halinde, oylama referandum eklinde yaplacak. Geçerli oylarn salt çounluunu alan aday cumhurbakan seçilecek. Oylamada, adayn geçerli oylarn salt çounluunu alamamas halinde seçim yenilenecek ve kesin sonuçlarn ilanndan sonra gelen 45. günü takip eden ilk pazar günü sadece cumhurbakan seçimi yaplacak.
Cumhurbakannn görev süresinin dolmas, seçimlerin yenilenmesine karar verilmesi ya da seçimlerin tamamlanamamas hallerinde yenisi göreve balayncaya kadar mevcut cumhurbakannn görevi devam edecek.
- Cumhurbakan seçilenin varsa TBMM üyelii sona erecek
Cumhurbakan seçilenin varsa TBMM üyelii sona erecek. Cumhurbakanlna, siyasi parti gruplar, en son yaplan milletvekili genel seçiminde toplam geçerli oylarn tek bana veya birlikte en az yüzde 5ini alan siyasi partiler ya da en az 100 bin seçmen aday gösterebilecek.
Aday gösterilmek kiinin yazl muvafakatine bal olacak.
Aday gösterme süresinin sona erdii tarihten itibaren hiçbir ekilde yeni aday gösterilemeyecek.
TBMMde grubu bulunan siyasi partiler grup kararyla, dier siyasi partiler ise tüzüklerinde gösterilen yetkili organlarnn kararyla cumhurbakanlna aday gösterebilecek.
YSK tarafndan ilan edilen süre içinde, adaylarn isimleri, muvafakat belgeleri ve gerekli dier belgelerle YSKya bavurularak aday gösterilmi olacak. Her siyasi parti veya parti grubu ancak bir aday için bavuruda bulunabilecek.
Bir kiiyi birden fazla siyasi parti grubu veya siyasi parti aday gösterebilecek.
Adaylarla ilgili bilgi ve belgelerde eksiklik tespit edilmesi halinde YSK tarafndan, ilgili siyasi partilere eksikliklerin giderilmesi için 5 günlük süre verilecek. Eksiklikleri verilen süre içinde gidermeyen siyasi partiler, aday göstermekten vazgeçmi saylacak.
- Cumhurbakanlna seçmenlerin aday göstermesi
Cumhurbakanlna en az 100 bin seçmenin yazl teklifiyle aday gösterilebilecek.
Seçmenlerce aday gösterilmek istenen kii, kimlik ve açk adres bilgilerini ihtiva eden bavuru dilekçesi ve seçilme yeterliliine ilikin belgelerle, en yüksek derecedeki devlet memuruna mali haklar kapsamnda yaplan her türlü ödemelerin bir aylk brüt tutarnn 10 katnn ilgili maliye veznesine emaneten yatrldna dair makbuzla YSKya bizzat bavuracak.
- Seçilme yeterliinin bulunmad tespit edilenler
YSK, bavuru dilekçesi ve eklerini iki gün içinde inceleyecek, inceleme sonucunda, bavurann seçilme yeterliinin bulunmadnn tespit edilmesi halinde bavuru reddedilecek.
Bavuran bu kararn bildirilmesinden itibaren iki gün içinde yeniden inceleme talebinde bulunabilecek; YSK, bu talebi üç gün içinde karara balayacak. Bilgi ve belgelerde eksiklik bulunmas halinde, eksikliklerin tamamlanmas için iki gün süre verilecek. Bu süre içinde eksiklikler tamamlanmad takdirde bavuru kabul edilmeyecek.
YSK, bavurusu kabul edilen kiileri ilan edecek. Seçmenler ancak bu ilanda belirtilen kiilerden sadece biri için bir kez teklifte bulunabilecek.
Seçmenler, adaylk teklifi için kaytl olduklar ilçe seçim kuruluna bizzat bavuracak. Bavurann, seçmen niteliine sahip olduu ve daha önce aday teklifinde bulunmad tespit edildikten sonra, ilan edilen listedeki kiiler arasndan tercih yaptrlarak adayn bilgilerini ihtiva eden form imzalatlacak ve elektronik ortamda da kaydedilecek.
Bavuran seçmene, aday teklifinde bulunduuna dair belge verilecek. Aday gösterme formlar, elektronik ortamda YSKya iletilecek ve fiziki olarak ilçe seçim kurullarnda saklanacak.
Aday gösterilmek isteyen kiinin talebi halinde, kendisi hakknda aday teklifinde bulunanlara ilikin formlar ve dier bilgiler kendisine verilecek. tiraza ilikin hususlar YSK tarafndan belirlenecek.
- Ölüm halinde para iade edilecek
Belirlenen süre içinde 100 bin seçmen tarafndan teklif edilen kiiler, geçici aday listesinde gösterilecek. 100 bin seçmen tarafndan aday teklifinde bulunulmas veya ölüm hallerinde maliye veznesine emaneten yatrlan tutar, seçimden sonra talep üzerine ilgiliye iade edilecek. Dier hallerde bu tutar Hazineye gelir kaydedilecek.
Aday teklifine ilikin ilemler için, ilçe seçim kurullarnda yeteri kadar personel görevlendirilecek ve gerekli tedbirler alnacak.
Aday teklifine ilikin bavuru ve formlarn ekli ile yurt d seçmen kütüüne kaytl seçmenlerin aday göstermeleri dahil, bu düzenlemenin uygulanmasna ilikin dier usul ve esaslar YSK tarafndan belirlenecek.
YSK, yurt dnda görev yapanlara 4 katna kadar gündelik ödenmesine karar verebilecek.
Milletvekili says 550den 600e çkarld.
TBMM seçimleri 4 ylda bir yerine, 5 ylda bir cumhurbakan seçimiyle ayn gün yaplacak. Milletvekili seçilebilme ya 25ten 18e indirildi.
Bir önceki seçimin yapld tarihten itibaren, 5 yln dolmasndan önceki son pazar günü oy verilecek. Oy verme gününden geriye doru hesaplanarak 60 günlük sürenin ilk günü, seçimin balangç tarihi olarak belirlendi.