Cumhurbakan Erdoan, Cumhurbakanl Külliyesinde düzenlenen Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Aratrma Kurumu (TÜBTAK) ve Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) Bilim Ödülleri Töreninde konutu. Bu yl TÜBTAK ödüllerinde 18 ve TÜBA ödüllerinde 43 bilim insannn ödül almaya hak kazandn ifade eden Erdoan, Türkiye son 18 ylda ortaya koyduu baarlar ilim ve irfan medeniyetine sahip çkmasna borçludur. Hiç üphesiz bu baarnn en önemli mimarlar, çocuklarnn eitim ve öretiminin üzerine titreyen anne babalar ile gecesini gündüzüne katarak milleti ve insanlk için katma deer üreten bilim insanlardr. Sizlerin ortaya koyduu her yeni çalma, bilim dünyasnda Türkiyenin varlnn, bunun yannda kadim medeniyetimizin gücünü ifade ediyor. Kefetmeye aratrmaya üretmeye devam eden her bilim insanmn yannda olarak biz de üzerimize düeni yapmaya çalyoruz dedi.
ETM SSTEMMZ ÜZERNE KURULAN TÜM BARYERLER KALDIRDIK
Gerek ilk ve ortaöretimde gerekse yükseköretim seviyesinde gerçekletirdikleri reformlarla kendini yetitirmek ve gelitirmek isteyen her örenciye imkan saladklarn dile getiren Erdoan, Daha önceki dönemde ksr ideolojik bak açlaryla eitim öretim sistemimiz üzerinde kurulan tüm bariyerleri kaldrdk. Erkek ve kz tüm evlatlarmzn diledikleri düzeye kadar ve istedikleri her yerde eitim öretim alabilmelerini temin ettik. Zorunlu eitimi 8 yldan 12 yla çkararak lise seviyesinde okullama orann yüzde 100e yaklatrdk. Öretmen bana düen örenci saymz ilkokul düzeyinde 28den 17ye, ortaöretimde ise 18den 11e indirdik. En büyük atlmlarmzdan birini ise yükseköretimde gerçekletirdik. Üniversite saymz 76dan 207ye çkardk. Okullama orann yükseköretim seviyesinde yüzde 15ten yüzde 44e çkardk. Ortaöretim ve yükseköretim seviyesindeki okullama oranlarmzla artk OECD ortalamasn yakalam durumdayz. imdi okul öncesi eitime odaklandk. Biz geldiimizde yüzde 10 civarnda olan okul öncesi eitim orann, 5 ya grubunda yüzde 75lere kadar yükselttik. Hedefimiz inallah bu oran ksa sürede yüzde 100e tamaktr diye konutu.
SON 2 YILDA 159 ÖRENCMZ 144 MADALYA LE DÖNDÜ
Cumhurbakan Erdoan, bu süreçte bilim insanlarn çocuklara rol model olarak gösterdiklerini, düzenledikleri aratrma projesi yarmalar, ulusal ve uluslararas bilim olimpiyatlaryla, çocuklar bilim insan olma ve giriimcilik konusunda gelecee hazrladklarn ifade etti. TEKNOFEST yarmalaryla gençleri büyük bir heyecanla icat peinde komaya tevik ettiklerini, Dene-Yap teknoloji atölyelerinde genç yetenekleri, gelecein mucit adaylar olarak yükselen teknolojilerle buluturduklarn anlatan Erdoan, Nitekim son 2 ylda 159 örencimiz uluslararas ve bölgesel bilim olimpiyatlarndan 144 madalya ve 8 mansiyon derecesi ile döndü. Yeni stajyer aratrmac programyla 1500 lisans örencimizi Ar-Ge ve yenilik süreçlerine dahil ettik. TÜBTAK Sanayi Doktora program ile bugüne kadar 1162 doktora örencisini yetitirdik. TÜBAnn genç bilim insanlarna yönelik ödüllerini de bu açdan çok önemli görüyorum. Üstün yetenekli genç bilim insanlarnn ödüllendirilmesi, gelecekteki çr açc çalmalara kap açacaktr ifadelerini kulland.
BU MEDENYETN EVLATLARI BLM SADECE NSANLIK YARARINA ÜRETR
Bilim ve teknolojinin insanln faydasna kullanlabildii, bakalarna aktarlabildii ölçüde kymetli olduunun altn çizen Erdoan, öyle konutu:
Bir ilimin sadece eyleme dönümesi yeterli deildir. Gerekli olan faydal hale gelmesidir. Sizlerin ortaya koyduu bilimi, ürettii teknolojiyi özgün ve deerli klan ite bu hassasiyettir. Onun için faydasz ilimden Allaha snrz. Ailenizden, kendinizden feragat ederek yürüttüünüz, hayatnz adadnz çalmalar insanla fayda salamyorsa o zaman öyle oturup ne yaptmz düünmemiz lazm. Unutmaynz her medeniyet kendi teknolojisini, her teknoloji kendi kültürünü ve deerini üretir. Bilim ve teknolojiyi ykc güç olarak gören, dierlerine üstünlük kurmak için bir sömürü arac olarak kullanan ülkeler var. Bizim medeniyetimiz ite tüm bu noktada dierlerinden ayrlyor. Bu medeniyetin evlatlar bilimi sadece ve sadece insanlk yararna üretip teknolojiyi insanlk yararna gelitirir. Onlar yeni bir teknoloji gelitirdiinde uzak corafyalar antrenman sahas olarak kullanp, yeni savalar balatr. Biz yeni bir teknoloji gelitirdiimizde ise bunu o corafyalarda sefaletin, insanlk d görüntülerin önüne geçmek, hayatlarn deitirmek için kullanrz. Bizim medeniyetimize yakan da dünyann tüm bilim insanlarn da bekledii de ite bu durutur. Türkiyeyi kritik teknolojilerin pazar deil, üreticisi yapma hedefimizin altnda yatan ana sebep de budur.
3 YENLKç AI ADAYIMIZ FAZ çALIMALARINA BALAMA ARFESNDE
Bilim insanlarnn laboratuvarlarda, aratrma gelitirme merkezlerinde yapt çalmalarn gün yüzüne çkmas ve somutlamasnn Türkiyenin hedefleri bakmndan çok önemli olduunu kaydeden Erdoan, bu çerçevede dünyann koronavirüs salgnyla boutuu bir dönemde bilim insanlarnn salk alannda elde ettikleri gelimeleri dikkatle takip ettiklerini söyledi. Salgn henüz ülke snrlarna dayanmadan kurduklar TÜBTAK Covid-19 Türkiye Platformu ile adeta bir bilim seferberlii balattklarn belirten Erdoan, a çalmalaryla ilgili unlar söyledi:
Bu platformlardaki 436 aratrmacmz a ve ilaç gelitirme odakl 17 proje yürütüyordu. Platformun en önemli yan, aratrmaclarmzn çalmalarn ve tecrübelerini birbirleriyle paylaarak birlikte gelitirme modelini dünyaya örnek olacak ekilde kullanmasdr. u anda 3 yenilikçi a adaymz faz çalmalarna balama arifesindedir. Hocalarmzn çalmas, kendi kategorilerinde dünyada klinik aamaya geçen üçüncü a aday olma potansiyeline sahiptir. Ayrca mevcut inaktif alardan daha etkin olma potansiyeline sahip bir amz ile ikinci nesil bir amzn çalmalar da hzla devam ediyor. Yenilikçi a adaylarnn yerli ve milli üretimi konusunda özel sektör kurulularmz seferber ettik. Üretim onay alm firmalarmz, yenilikçi yerli alarmzn üretim süreçlerine dahil oldular. Dünya Salk Örgütü (DSÖ) verilerine göre Amerika ve çinden sonra Covid-19 konusunda en çok a projesi yürüten üçüncü ülke durumundayz.
21 ÜLKEDEN 127 ARATIRMACI çALIMALARINI TÜRKYEYE TAIDI
Cumhurbakan Erdoan, Türkiyenin bu alana yapt yatrmlarn sadece salgn dönemiyle snrl olmadn ifade ederek, nallah kendi asn tasarlayan, gelitiren ve üreten bir ülke olarak uzun yllardr ihmal edilmi bu alanda uluslararas arenada önde gelen bir oyuncu konumuna geleceiz dedi.
Medeniyet corafyasnn büyüklüünü Türkiyenin en önemli gücü olarak gördüklerini kaydeden Erdoan, öyle dedi:
Bu gücü deerlendirebilmek için öncelikle elimizdeki potansiyeli kullanlabilir hale getirmemiz gerekiyor. Bu amaçla Türk slam Medeniyeti havzasnda farkl dillerde ve farkl lehçelerde üretilmi telif, tercüme ve erh eserleri çeviri, tpkbasm ve harf çevirisi yoluyla günümüze kazandryoruz. TÜBAnn 2014 ylnda balatt TÜBA Türk slam Bilim Kültür Miras Projesi kapsamnda pek çok eser genç kuaklarla bulutu. Yine TÜBAnn bilim diplomasisi kapsamnda uluslararas çat kurulular nezdinde yürüttüü temsil faaliyetleri de ülkemizin bilim dünyasndaki etkinliinin artrlmas bakmndan çok kymetlidir. Bu çerçevede 2025 ylnda Dünya Bilim Forumuna ev sahiplii yapmaya talip olduk, hazrz. Dier yandan Türkiyeyi kendi vatandalarmz yannda dünyadaki tüm bilim insanlar için de bir cazibe merkezi haline getirmeyi hedefliyoruz. Bu kapsamda özellikle Uluslararas Lider Aratrmaclar Program vastasyla, 21 farkl ülkeden 127 üst düzey aratrmac çalmalarn Türkiyeye tad.
EN AZ 100 ARATIRMACIYI DAHA ÜLKEMZE KAZANDIRACAIZ
Erdoan, Fransann ve dünyann önde gelen aratrma kurulularndan birinde 36 yldr temiz ve güvenli enerji konusunda çalmalarn yürüten Prof. Dr. skender Gökalp, iklim deiiklii alannda çok önemli çalmalar olan Prof. Dr. Erik Jeppesen, Stanford Üniversitesindeki laboratuvarn Türkiyeye tayarak yapsal biyofizik, yapsal biyoloji ve protein mühendislii çalmalarn ülkede yürütmeye karar veren Dr. Hasan Demircinin de bu aratrmaclar arasnda olduunu belirtti. Bu yl TÜBA ödülü almaya hak kazanan Dr. Eliza Gheorghe, Dr. Sava Taolu ve Dr. Ayegül Doann da Uluslararas Lider Aratrmaclar Program kapsamnda Türkiyeye gelenler arasnda yer aldn kaydeden Erdoan, nallah bu yl içerisinde yeni bir çar daha açarak alannn en iyisi en az 100 aratrmacy daha ülkemize kazandracaz. Sizlerin gayreti ve müteebbislerimizin cesaretiyle yükselen bilim ve teknoloji ekosistemimizin meyvelerini vermesi bizleri dorusu mutlu ediyor. Ancak daha gidecek çok yolumuz, yapacak çok iimiz var. Sahip olduumuz sinerji ve potansiyelin bizleri en ksa sürede hedeflerimize ulatracana yürekten inanyorum dedi.
BAKAN VARANK: BLM NSANLARIMIZ SEFERBER OLDU
Sanayi ve Teknoloji Bakan Mustafa Varank ise, 2023 Sanayi ve Teknoloji Stratejisi kapsamnda somut, gerçekçi ve çözüm odakl yol haritalar hazrladklarn belirterek, Hedefimiz çok net, ülkemizi Milli Teknoloji Hamlesi vizyonuyla, bilimin filizlendii, çr açc teknolojilerin tasarlanp gelitirildii ve üretildii bir cazibe merkezi haline getirmek. Bu hedefi gerçek klacak ekosistemi, akademi ve i dünyasndan paydalarmzla birlikte planlyoruz. Aksi takdirde yaptmz çalmalarn sürdürülebilir olamayacann farkndayz. Bu nedenle biz bakanlk olarak, hem bilim insanlarmzn hem i insanlarmzn öneri ve taleplerinde srarc ve cesur olmalarn bekliyoruz diye konutu.
Son yllarda yaanlan bölgesel istikrarszlklar ve etkileri süren küresel salgnn, teknolojik bamszln ne kadar elzem olduunu bir kez daha ortaya koyduunu kaydeden Varank, Salgn sürecinde Türkiye, bilim ve teknolojinin öncülüünde kendi kendine yetebilmenin en güzel örneklerini verdi. Tüm dünyann peinden kotuu solunum cihazlarn Türk mühendisler rekor bir sürede üretti. Yerli a ve ilaç çalmalarn neticeye tamak için bilim insanlarmz büyük bir özveriyle seferber olmu durumda ifadelerini kulland.
TÜBTAK BAKANI MANDAL: YERL AI DAHA ETKN OLACAK
TÜBTAK Bakan Prof. Dr. Hasan Mandal ise, yerli a çalmalar ile ilgili, Bu zorlu süreçte normal artlarda uzun yllar süren a ve ilaç çalmalarnda ksa zamanda çok büyük baarlar elde ettik. Önemle belirtmek isterim ki bu alar, yurt dnda çallanlarn benzeri deil, virüse kar etkinlii ve güvenirlii daha yüksek alar olacak. naktif a adaymz, kullandmz adjuvan tipinden dolay dünyadaki dier inaktif alardan daha etkili olacak ekilde gelitirildi. Yine daha gelimi ve yeni bir tasarm içeren adenoviral vektör amz da 2nci nesil a adaydr. Virüs benzeri parçack türü a adaymz biyoteknolojik açdan dünyadaki en yenilikçi a grubunda diye konutu.
ERDOANA LK MLL MKROLEMC çAKIL HEDYES
Konumalarn ardndan Varank, Cumhurbakan Erdoana Türkiyenin ilk milli mikro ilemcisi çakl ve TÜBAnn 2020 ylnda yaymlanan 5 kitabn takdim etti.