Bireysel bavuru hakknn tannd 23 Eylül 2012den 31 Aralk 2020ye kadar, haklarnn ihlal edildii iddiasyla yaklak 300 bin kii Anayasa Mahkemesinin yolunu tuttu.
Türkiyenin, Avrupa nsan Haklar Mahkemesindeki (AHM) ihlal davalarn azaltmak amacyla 23 Eylül 2012de getirdii Anayasa Mahkemesine bireysel bavuru hakk, aralarnda ünlülerin, siyasetçilerin de bulunduu çok sayda kiinin umudu oldu.
Yüksek Mahkemeye 2012de 1342 kii bireysel bavuruda bulundu. Bu say 2013te 9 bin 897, 2014te 20 bin 578, 2015te 20 bin 376 oldu.
Anayasa Mahkemesine en yüksek bavuru, 80 bin 756 ile 2016da yapld. Bavurular 2017de yar yarya azald ve 40 bin 530 olarak kaytlara geçti. 2018de 38 bin 186, 2019da 42 bin 971 olarak gerçekleen bireysel bavuru says, geçen yl itibaryla 40 bin 402 oldu.
300 BN K AYMNN YOLUNU TUTTU
Yüksek Mahkemeye 23 Eylül 2012-31 Aralk 2020 tarihlerinde 295 bin 38 bireysel bavuru yapld. Bavurularn 257 bin 108i sonuçlandrld, 37 bin 930u için karar verilmesi bekleniyor.
Sonuçlandrlan bavurularn 738i için hakkn ihlal edilmediine, 1265i için ise düme, kapama gibi sebeplerle reddine karar verildi. 14 bin 27si için en az bir hakkn ihlal edildiine, 12 bin 223ü için idari ret ve 228 bin 855i için kabul edilemezlik karar verilmesine hükmedildi.
Yüksek Mahkeme, bir bavuruda birden fazla hakkn ihlal edildiine karar verebiliyor. Bu kapsamda Yüksek Mahkemenin verdii ihlal karar says 14 bin 273ü buldu.
HLAL KARARLARINDA GÖSTERLEN GEREKçELER
hlal kararlarnn hak ve özgürlüklere göre dalmnda ilk sray yüzde 63,3 ile adil yarglanma hakknn ihlali ald. kinci srada yüzde 19,4 ile mülkiyet hakk, üçüncü srada yüzde 4,2 ile ifade özgürlüü hakk yer ald.
Dier ihlal gerekçelerini de özel hayatn ve aile hayatnn korunmas hakk, kötü muamele yasa, etkili bavuru hakk, kii hürriyeti ve güvenlii hakk, yaam hakk, toplant ve gösteri yürüyüü düzenleme hakk, ayrmclk yasa, örgütlenme özgürlüü, maddi manevi varln korunmas hakk, masumiyet karinesi, suç ve cezalarn kanunilii ilkesi, din ve vicdan özgürlüü, seçme, seçilme ve siyasi faaliyette bulunma hakk, eitim hakk ve bireysel bavuru hakk oluturdu.