Cumhurbakan Recep Tayyip Erdoan imzasyla nsan Haklar Eylem Planna ilikin genelgenin Resmi Gazetede yer almasnn ardndan Adalet Bakanl, plann uygulanmasna yönelik takvimi internet sitesinden Türkçe ve ngilizce olarak yaymlad.
Özgür birey, güçlü toplum, daha demokratik bir Türkiye vizyonuyla hazrlanan, 9 amaç, 50 hedef ve 393 faaliyetten oluan, uygulama takvimi 2 yl olan nsan Haklar Eylem Planndaki her bir faaliyet için ksa (1 ve 3 ay), orta (6 ay ve 1 yl) ve uzun (2 yl) süreli vadeler belirlendi. Ayrca nitelii gerei baz faaliyetler açsndan sürekli bir takvim öngörüldü.
Planda yer verilen toplam 393 faaliyetin 285i belirlenen sürelerde hayata geçirilecek. Dier 108 faaliyet ise nitelii itibaryla sürekli olarak yürütülecek. 285 süreli faaliyetten bir ay içinde 6, 3 ay içinde 40, 6 ay içinde 84, bir yl içinde 131, 2 yl içinde de 24ünün gerçekletirilmesi hedefleniyor. Böylece Eylem Plannda öngörülen süreli faaliyetlerin yüzde 90ndan fazlasnn bir yl içinde uygulanmas amaçlanyor.
nsan Haklar Eylem Plannda süreli ve sürekli olarak belirlenen faaliyetlerin takvimleri öyle:
BR AY çNDE GERçEKLETRLMES ÖNGÖRÜLEN FAALYETLER
Kapal ceza infaz kurumlarndaki çocuklarn ziyaretçileri ile tüm görümeleri açk görü eklinde yaplacak.
çocuk hükümlülere aile görüü imkan gelecek.
Adli yardma bavuru formlar oluturulmas ve e-Devlet üzerinden bavuru imkan salanacak.
Hükümlü ve tutuklulara ziyaret listesinde yer alan kiileri deitirebilme imkan verilecek.
Engelli hükümlü/tutuklularn ziyaretlerini bir refakatçi eliinde ya da açk görü eklinde yapabilme imkan tannacak.
Hükümlü/tutuklu anneleriyle birlikte kalan 0-6 ya grubu çocuklarn, yaknlarna ve annesine açk görü srasnda teslimi salanacak.
3 AY çNDE GERçEKLETRLMES HEDEFLENEN BAZI FAALYETLER
Sulh ceza hakimlii kararlarna dikey itiraz usulü getirilecek.
Katalog suçlarn kapsam daraltlacak.
Katalog suçlar bakmndan somut delile dayanma art getirilecek.
Adli kontrol tedbirlerine üst süre snr getirilecek ve belirli aralklarla incelenecek.
Konutu terk etmeme adli kontrol tedbirinde geçen sürenin, sonuç cezann infazndan mahsubu salanacak.
Ee kar ilenen suçlarda arlatrc sebep boanm ei de kapsayacak.
Tek tarafl srarl takip fiilleri suç olarak tanmlanacak.
dari yargda gerekçeli karar 30 gün içinde yazlacak.
dareye yaplan bavurularda idarenin cevap verme süresi 60 günden 30 güne indirilecek.
Vergi suçlar için etkin pimanlk ve zincirleme suç hükümleri uygulanacak.
letiimin tespiti ve dinlenmesi yoluyla elde edilen kaytlar beraat karar verilmesi halinde yok edilecek.
Görev ve yetki uyumazlklarna ilikin sorunlarn makul sürede çözümüne ilikin tedbirler alnacak.
çocuklar hakkndaki davalar ile istinaf ve temyiz incelemeleri öncelikli olarak görülecek.
Hakim ve savclarn terfi sistemleri objektif performans kriterleri dorultusunda yeniden belirlenecek.
Hakim ve savc adaylar ile avukat stajyerlerine Anayasa Mahkemesinde staj imkan salanacak.
Kii özgürlüü ve güvenliine ilikin mevzuat gözden geçirilecek.
Müdafiyle görüme hakkn kstlayan hükümler gözden geçirilecek.
Adliyelerde ifade alma ilemlerinin 7 gün 24 saat yaplabilmesi salanacak.
Hakim, savc ve kamu görevlileri için sosyal medya etik ilkeleri düzenlenecek.
Dantay nezdinde UYAP (Ulusal Yarg A Biliim Sistemi) üzerinden dava açlabilecek.
UYAP sisteminde Bilirkii Görevlendirme Rehberi hazrlanacak.
Ceza infaz kurumlarnda bulunan hükümlü ve tutuklulara kendi dini bayramlarnda ilave imkanlar salanacak.
Sulh ceza hakimliklerinin, idari yaptrm kararlarna kar yaplan bavurularda ihtisaslamalar salanacak.
6 AY çNDE UYGULANMASI PLANLANAN BAZI FAALYETLER
Hakim ve savclar için corafi teminat salanacak.
Yargtay ve Dantay üyeliine seçilebilmek için 45 ya art getirilecek.
Yarg mensuplarna sürekli ve zorunlu eitim getirilecek.
Adalet Bakannn, hakimleri baka bir yarg çevresinde geçici olarak yetkilendirebilmesine ilikin hüküm kaldrlacak.
Uzun yarglama ve gerekçesizlik nedenleri hakimlerin terfi ve disiplin incelemelerinde dikkate alnacak.
Hukuk fakültelerine giri baar sralamas yükseltilecek.
iddet maduru kadnlara avukat tayin edilecek.
çocuk mahkemelerindeki duruma salonlarnn çocuk dostu olacak ekilde tasarlanmas, durumalara cübbesiz katlm salanacak.
Spor tahkim kurullarnn yaps güncellenecek.
nsan ticaretine ilikin suçlar gözden geçirilecek.
stinaf ceza dairelerine, kararlarn gerekçesiz olmas ve savunma hakknn kstlanmas hallerinde bozma yetkisi tannacak.
Bozma karar verilen dosyalarn, öncelikle ve ivedilikle görülmesi salanacak.
dari davaya katlanlarn tek bana kanun yoluna bavurabilmesi salanacak.
Avukatlarn tasdik ettikleri belgelerin, adli ve idari merciler tarafndan ilemlere esas alnmas salanacak.
Müdafinin dosya inceleme yetkisine yönelik kstlama kararlarna üst süre snr getirilecek.
Hükmün açklanmasnn geri braklmas ve müsadere kurumu gözden geçirilecek.
çocuk teslimi ve çocukla kiisel iliki kurulmasna ilikin hükümler gözden geçirilecek.
Ceza infaz kurumlar ve tutukevleri izleme kurullarnn yaps güncellenecek.
Borçluya haczedilen maln satma imkan getirilecek.
cra takip sürecinde taraflara yansyan maliyetler azaltlacak.
Tapu siciline konulan kamusal kstlamalarn elektronik ortamda eriime sunulmas salanacak.
Hakim ve savc yardmcl müessesesinin ihdas salanacak.
çalanlara kendi dini bayramlarnda izinli saylma imkan salanacak.
Hükümlü ve tutuklularn açk görü sürelerinin uzatlmas salanacak.
Engelli örencilerin kamu yurtlarnda ücretsiz barndrlmas salanacak.
Hakim ve savclarn tefti sisteminin etkinlii attrlacak.
Mevzuat Hazrlama Usul ve Esaslar Hakkndaki Yönetmelik yeniden düzenlenecek.
nsan haklar dersi, hukuk fakültelerinde zorunlu hale getirilecek.
Hakim ve savc adaylarna Staj Eitim Merkezi belirlenecek.
Kamu hizmetlerinin sunumunda uyulacak usul ve esaslara ilikin mevzuat düzenlemesi yaplacak.
Türk Yarg Etii Bildirgesinin bilinirlii salanacak.
Uyuturucu suçlarnda be yl süreli bamllk takip modeli getirilecek.
Ceza infaz kurumlarnda anne-çocuk ünitesi oluturulacak.
Adliyelerde halkla ilikiler bürolar oluturulacak.
effafln artrlmas ve yolsuzlukla mücadeleye ilikin Strateji Belgesi güncellenecek.
e-Duruma uygulamas yaygnlatrlacak.
Finans, sendika, imar ve kamulatrma gibi alanlar ile vergi ve biliim suçlar bakmndan ihtisas mahkemeleri kurulmas salanacak.
Ticari hayatn youn olduu il ve ilçelerde ticaret mahkemeleri ile fikri ve snai haklar mahkemeleri kurulacak.
Hakimlerin tayinlerine esas bölge sistemi yeniden düzenlenecek.
Yargda belirli unvanl görevler için asgari kdem art getirilecek.
Noterlik ilemlerinde dijital dönüüm olacak.
Birlemi Milletler Gençlik Merkezi kurulacak.
Yabanclara yönelik hazrlanan üpheli, sank ve madur haklar formlar yaygn dillere tercüme edilecek.
BR YIL çNDE YAPILMASI HEDEFLENEN BAZI FAALYETLER
kence iddiasna dair disiplin suçlarnda zaman am kaldrlacak.
Uzun yarglamadan kaynakl zararlar yönünden nsan Haklar Tazminat Komisyonu nezdinde dorudan bavuru imkan getirilecek.
Bireysel bavuru sisteminin etkinlii arttrlacak.
Siyasi partiler ve seçim mevzuat gözden geçirilecek.
Lekelenmeme hakknn kapsam geniletilecek.
Mahkeme temelli aile ara buluculuu müessesesi oluturulacak.
Adli kontrol tedbirleri yönünden tazminat imkan salanacak.
Denetimli serbestlikle cezann infaznda nispi uygulama getirilecek.
Özel infaz usullerinin kapsam geniletilecek.
Engellilik, hastalk veya kocama hallerinde cezann denetimli serbestlik altnda infaznn kapsam geniletilecek.
Gayrimenkul sat sözlemeleri noterliklerde yaplabilecek.
stinaf ve temyiz süreleri kararn tebliinden sonra balayacak.
Özel hukuk tüzel kiileri bilirkiilik yapabilecek.
Gençlere yönelik evlilik yardmnn kapsam geniletilecek.
Noterlerin çalma gün ve saatleri yeniden belirlenecek.
Türkiye nsan Haklar ve Eitlik Kurumunun yaps gözden geçirilecek ve BM akreditasyonu almas salanacak.
Ceza nfaz Kurumlar nsan Haklar zleme Komisyonu kurulacak.
Denetimli Serbestlik Hizmetleri Danma Kurulu yeniden yaplandrlacak.
Türkiye Adalet Akademisi yeniden yaplandrlacak.
Seri ve basit yarglama usullerinin kapsam geniletilecek.
Kamu hale Mevzuat gözden geçirilecek.
Kanun yollarna bavuru süreleri yeknesak hale getirilecek.
Ksa süreli hapis cezasna seçenek yaptrmlarn kapsam geniletilecek.
Kabahatler Kanununda öngörülen bavuru ve itiraz yollarnn etkinlii arttrlacak.
Basn, yayn ve internet yoluyla ilenen suçlarda muhakeme art olan süreler gözden geçirilecek.
fade hürriyetine ilikin mevzuat gözden geçirilecek.
Din hürriyetine ilikin mevzuat gözden geçirilecek.
Ayrmclk ve nefret suçuna ilikin Türk Ceza Kanununda yeni bir düzenleme yaplacak.
Kiisel Verilerin Korunmas Kanunu, Avrupa Birlii standartlar ile uyumlu hale getirilecek.
Acele kamulatrmaya ilikin hükümleri de içerecek ekilde Kamulatrma Kanunu gözden geçirilecek.
Kamulatrmasz el atma gibi müdahalelere kar valilikler nezdinde idari bavuru yolu getirilecek.
Kamu idarelerinin taraf olduu ayn nitelikteki uyumazlklarda pilot dava usulü getirilecek.
Gayrimüslim cemaat vakflarna ilikin Vakflar Yönetmeliinde düzenleme yaplacak.
Elektronik tebligat uygulamas yaygnlatrlacak.
Havalimanlarnda 7 gün 24 saat adliye uygulamas yaygnlatrlacak.
cra dairelerinde katsz ofis ortamna geçilecek.
Aile ve çocuk mahkemelerinin müstakil bir kampüs içinde bulunaca yeni bir adliye mimarisi modeli yaplacak.
nsan Haklar Aratrma Bursu salanacak.
2 YIL çNDE GERçEKLETRLMES ÖNGÖRÜLEN BAZI FAALYETLER
Ticari srra ilikin düzenleme hayata geçirilecek.
Yatrm ombudsmanl getirilecek.
Toplanma hürriyetine ilikin mevzuat gözden geçirilecek.
Yarg, icra ve noter harç ve masraflar sadeletirilecek.
Mahkeme uzman istihdamna yönelik çalmalar yaplacak.
Baz ar suçlar hariç olmak üzere 15 yandan küçük çocuklarn ilk defa iledikleri fiillerin soruturmaya konu edilmemesi salanacak.
Hukuk fakültelerinde örenim süresi 5 yla çkartlacak.
mar Kanununun 18inci maddesi uygulamasndan kaynakl maduriyetler giderilecek.
SÜREKL NTELKTEK BAZI FAALYETLER
Hukuk fakültesi mezunlarnn adli kollukta istihdam salanacak.
Mevzuat ya da uygulamadan kaynakl aksaklklarn Ceza Hukuku Bilim Komisyonu görüleri dikkate alnarak sürekli izlenmesi salanacak.
Ceza infaz kurumlarnda kampüs kütüphaneleri kurulacak.
Sivil toplum kurulularyla periyodik görümeler yaplmas salanacak.
Tutuklama ve adli kontrol tedbirlerine ilikin olarak sulh ceza hakimleri ve savclara düzenli eitim verilecek.
Kamu görevlileri hakknda rücu ve disiplin ilemlerinin etkili yürütülmesi salanacak.
çevrim içi çocuk istismar fiilleri ile etkili mücadele edilmesi salanacak.
Mülki idare amirleri ve kamu yöneticilerine insan haklar eitimi verilecek.
Kamuda kadn istihdam arttrlacak.
lköretim, ortaöretim ve yükseköretimde insan haklar dersleri yaygnlatrlacak.
Abonelik sözlemelerine ilikin güvence bedeli hakknda yeni düzenleme getirilecek.
YOL HARTASI BELL OLDU
Adalet Bakan Abdulhamit Gül de takvime ilikin sosyal medyadan paylamda bulundu.
Gül, Özgür birey, güçlü toplum, daha demokratik bir Türkiye anlayyla hazrlanan nsan Haklar Eylem Plannn yol haritas belli oldu. Plann tamam, 2 yllk bir süreçte hayata geçmi olacak. ifadelerini kulland.