Özal'ın ölümünün üzerinden 27 yıl geçti

Türkiye'nin 8. Cumhurbaşkanı Turgut Özal'ın vefatının üzerinden 27 yıl geçti. Bankacı bir baba ve öğretmen bir annenin çocuğu olarak 1927 yılında Malatya'da dünyaya gelen Özal, babasının mesleği nedeniyle ilk, orta ve lise eğitimini farklı şehirlerde tamamladı.

Haberler 18.04.2020 - 00:22 Son Güncelleme : 01.01.0001 - 00:00

stanbul Teknik Üniversitesi Elektrik Mühendislii bölümünden 1950de mezun olan Özal, Elektrik leri Etüd daresinde çalmaya balad.

ABDde mühendislik ekonomisi alannda uzmanlk eitimi gören Özal, Türkiyeye döndükten sonra Elektrik leri Etüd daresi Genel Müdür Yardmcl görevini üstlendi.

Bu süreçte, 1954te Semra Özal ile evlenen Turgut Özaln üç çocuu oldu.

Askerlik hizmetini, Milli Savunma Bakanl Bilimsel Danma Kurulu Üyesi olarak 1961-1962 yllarnda yapan Özal, Devlet Planlama Tekilatnn kurulmasna önemli katk salad.

Devlet Planlama Tekilat Müstearl görevini, 1967-1971 yllarnda yapan Özal, Ekonomik Koordinasyon Kurulu, Para ve Kredi Kurulu, RCD Koordinasyon Kurulu ve Avrupa Ekonomik Topluluu (AET) Koordinasyon Kurulu bakanlklarnda bulundu.

Dünya Bankasnda 1971-1973 yllarnda danman olan Özal, Türkiyeye döndükten sonra çeitli sanayi kurulularnda çalt ve Madeni Eya Sanayii Sendikas bakanl yapt.

SANDALYESZ BAKAN

Özal, siyasete ilk admn 1977 genel seçimlerinde Milli Selamet Partisinden zmir milletvekili aday olarak att ancak seçilemedi.

Turgut Özal, 1979 sonlarna doru Babakanlk Müstear olarak atand. Ayn dönemde Devlet Planlama Tekilat (DPT) Müstearl görevini de vekaleten yürüten Özal, bu özelliiyle hem DPT Müstearl hem de Babakanlk Müstearl yapm Türkiyenin tek babakan ve cumhurbakan oldu.

Türkiye ekonomisini liberalletirmeyi hedefleyen ve 24 Ocak Kararlar olarak bilinen geni çapl programn hazrlanmasnda önemli rol oynayan Özal, o dönemde gösterdii etkinlik nedeniyle sandalyesiz bakan sfatn ald.

Özal, 12 Eylül 1980 askeri müdahalesinden sonra kurulan hükümette Ekonomik lerden Sorumlu Babakan Yardmcs olarak atand. Özal, bu tercihi, Gelen yönetim 24 Ocak Kararlar ile baladmz ie devam etmemi istedi. Zannediyorum bugün Türkiyede varlan noktann ana sebeplerinden biri, bu kararn verilmi olmasdr. sözleriyle deerlendirdi.

Türkiyeye kredi imkannn ve ihracatta baarnn saland bu dönemde Özal, izlenen para politikas konusunda hükümetle anlamazla düerek Babakan Yardmcl görevinden 1982de istifa etti.

- ANAVATAN PARTSN KURDU

Bu süreçte 20 Mays 1983te Anavatan Partisini kuran Özal, ayn yl yaplan genel seçimde partisinin birinci gelmesi üzerine 45. Hükümeti kurmakla görevlendirildi.

çeitli siyasi eilimleri birletirme iddiasyla ortaya çkan ve iktisadi konulara arlk veren Anavatan Partisi, 1987deki genel seçimden tekrar birinci parti olarak çkt ve Özal, babakanlk koltuunu korudu.

Özal, bu dönemde kitlelere ulamak için orta direk temasn kulland. lk olarak ekonomiye yönelik admlar atan Özal, bu alandaki snrlamalar kaldrmaya odakland.

1983ten 1991e kadar aralksz tek bana iktidarda kalmay baaran Anavatan Partisi, 1996-2002 yllarnda da koalisyon hükümetlerinin içinde yer ald.

- SLAHLI SALDIRIYA URADI

Bu dönemde yapt reformlarla adndan söz ettiren Özaln 1988de urad silahl saldr, Türkiyenin gündemi oldu.

Anavatan Partisinin 18 Haziranda Ankara Atatürk Spor Salonunda düzenlenen 2. Olaan Kongresindeki konumas srasnda silahl saldrya urayan Özal, sa elinden yaraland. Yaral halde kürsüye çkan Özal, Bilhassa belirtmek istiyorum, Allahn verdii ömrü, Onun isteinden baka alacak yoktur, biz de Ona teslim olmuuzdur. ifadelerini kulland.

Suikast düzenleyen Kartal Demira, saldr sonrasnda yakaland ve yarglama sonucunda idama mahkum edildi. Daha sonra cezas 20 yl hapse çevrilen Demira, 4 yl hapis yattktan sonra Turgut Özal tarafndan 1992de affedildi.

- EKONOMK VE SOSYAL GELME KATKI

Özal, döneminin sorunlarna farkl bak açlaryla yaklaarak Türkiyenin ekonomik ve sosyal geliimine önemli katklar salad.

Güneydou Anadolu Bölgesinin su ve toprak kaynaklarnn gelitirilmesini amaçlayan Güneydou Anadolu Projesi (GAP), 1989da hazrlanan Master Plan ile tarm, sanayi, ulatrma, eitim, salk, krsal ve kentsel alt yap yatrmlarn da içine alan bir bölgesel kalknma projesine dönütü.

Özaln ayr önem verdii bu proje ile bölge halknn gelir düzeyinin artrlmas, yaam artlarnn iyiletirilmesi ve bölgesel gelimilik farklarnn giderilmesi amaçland.

- SVL NSYATF DEVREDE

Siyasi kariyerinde yapt çalmalaryla adndan söz ettiren Özal, Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) tarafndan, 31 Ekim 1989da Türkiye Cumhuriyetinin 8. Cumhurbakan seçildi.

Turgut Özal, 9 Kasm 1989da balad bu görevde, ekonomik alanda att önemli admlarn yan sra dönemin büyük sorunlar arasnda yer alan terörle mücadele konusunda da farkl bir strateji izledi.

lk kez sivil inisiyatifi devreye sokan Özal, sorunun çözümü için pek çok görüme gerçekletirdi ve rapor hazrlatt.

çankaya Kökünde 12 Mart 1991de Celal Talabani ile görüen Özal, terör olaylarnn ve Kürt sorununun çözümü için çaba harcad. Görümeden ksa süre sonra 26 Mart 1991de Der Spiegel dergisine açklama yapan Talabani, Özaln Kürtlere özerklik vereceini söylediini iddia etti.

Turgut Özal, 1992nin mart aynda DEP milletvekilleri Ahmet Türk, Srr Sakk ve Orhan Doan Kökte kabul ederek onlarla da bir görüme gerçekletirdi. Srr Sakk, görümenin ardndan Özaln kendilerine Genel af çkarp, sorunu kökünden çözeceini belirttiini açklad.

- KESN ÖLÜM NEDEN TESPT EDLEMED

Dönemin Cumhurbakanl Sözcüsü Kaya Toperi ve Bayaveri Kurmay Albay Arslan Günere 10 sayfalk bir Kürt raporu hazrlatan Özal, ANAP Milletvekili Adnan Kahveciyi bu konuda yeni bir rapor hazrlamak üzere görevlendirdi. Kahveci, Güneydouda bir süre inceleme yaptktan sonra, Kürt sorunu nasl çözülmez balkl bir rapor hazrlad. Özal, bu raporu o dönem MGK toplantsnda tartmaya açt.

Turgut Özaln, sorunun çözümüne ilikin çabalar, 17 Nisan 1993te vefat etmesiyle sonuca ulaamad. Ölümünden 19 yl sonra 2012de cinayet sonucu öldüü yönündeki iddialar nedeniyle otopsi yaplmas için Özaln mezar açld.

Ankara Cumhuriyet Basavcl, otopsi raporuna göre, mevcut bilgi ve bulgularla Özaln kesin ölüm sebebinin tespit edilemediini bildirdi.

Ana Sayfaya Git