Sahte içkiden hayatn kaybedenlerin says hzla artarken uzmanlar evde yaplan içkilerin de sahte içki kadar tehlikeli olduu uyarsnda bulunuyor. Prof. Dr. Mustafa Necmi lhan, evde yaplan içkiler için uyarlarda bulundu, sahte içki, alkol türleri, zehirlenme belirtileri ve tedavilerine yönelik açklamalar yapt.
Evde alkollü içki üretimi son günlerde gündemde. Yapm malzemelerini internetten, baz içki büfelerinde hatta aktarlardan bile bulmak mümkün oluyor. Alkol satnn yasak olmasna ramen el altndan satan dükkanlar bulunuyor. En kolay yöntem ise internet sat. nternette yapm videolarnda, alkollere, çeit çeit alkollü içki tarifine kadar bulmam mümkün. Prof. Dr. Mustafa Necmi lhan, evde yaplan alkollü içkiler için uyard.
lhan, Alkollü içki üretiminde etil alkol de metil alkol de kullanlabilir. Eer rutin ticarette kullanlan etil alkol kullanlyorsa burada da dozlama yapmak zor olacandan yüksek dozdan dolay insanlar hayatn kaybedebilirler. Söylediim bulgularn tamam rutin yani ticari olarak satlan alkolle de söz konusu olabilir. Sadece metil alkolün fark bunun çok daha çabuk ve çok daha küçük dozlarda karmza çkmas. O yüzden vatandalarmzn kendi alkollü içeceklerini üretmelerinin çok doru olmadn düünüyorum dedi.
ZEHRLENME BELRTLER
Prof. Dr. Necmi lhan, 3 tip alkolümüz var ama bir tanesi rutinde kullanlan etil alkol, ticareti yaplan, bir tanesi metil alkol, metanol kaçak kullanlan dieri de etilen glikol cam antifrizlerinde kullanlan. Kiiler nasl anlayabilir metanol zehirlenmesi olduunu? Aslnda çok da anlalabilir bulgular yok çünkü bu hastala özgü bulgular yok. En önemlisi öykü yani ksa zaman öncesinde alkollü içki tüketmi olmak ve bunun da üphe edilen bir yerden temin edilmi olmas. üphe edilen yerler; kiinin kendi ürettii olabilir, dardan bir yerden alm olabilir ya da gittii bir sosyal alanda kendisine servis edilen olabilir, buna dikkat etmek gerekiyor dedi.
Prof. Dr. lhan, balangçta sarholuk evresi ve mide arsnn ilk saatlerde olduuna dikkat çekerek, zehirlenmenin belirtileriyle ilgili unlar kaydetti:
Gastrit dediimiz gibi bir eyden rahatsz oluruz, midemizde bir ar hissederiz. lk birkaç saatte böyle bir durum söz konusu oluyor. Daha sonra 3 ile 30 saate varan asemptomatik dönem, bulgusuz olan dönem geçebiliyor çounlukla. Bu dönemde maalesef metanol tüm vücuda nüfuz ediyor, tüm vücut içerisinde bulunuyor. Evre 3 dediimiz dönem ise bu 30 saatten sonra balayan kabaca 24 saat, 1 günden sonra balayan bulgular ki; burada ise çok ciddi bir halsizlik ba ars, kusma, karn ars, görme bozukluklar, çift görme, bulank görme, alanda kar yapm gibi, tipi varm gibi görme özellikle tipiktir. Renk saptama deiiklikler, yine ayn idrarda formaldehit kokusu olmas, karn ars, kusma, ishalden komaya kadar giden bir süreç yayoruz. Ama bu noktaya geldikten sonra geri dönü biraz zor gibi gözüküyor. Genelde geri döndürülmeye çallyor ama hastalarmz doz çok yüksek alndnda, metil alkolün daha az dozda alnmasna ramen etil alkole göre daha fazla etki yaptndan maalesef hastalarmz çok da kurtaramyoruz. Nihayetinde komadan sonra kalp yetmezlii ile oka, ölüme kadar giden bir durum söz konusu olabiliyor. Etilen glikolde ise yine benzer bulgular olabiliyor ama burada daha erken bulgular ortaya çkabiliyor.
KEND ALKOLLÜ çECEKLERN ÜRETMELERNN çOK DORU OLMADIINI DÜÜNÜYORUM
Prof. Dr. lhan bundan korunmak için yaplmas gerekenler konusunda ise, Bugün alkolün zararlarn hepimiz biliyoruz, toksik etkilerini hepimiz biliyoruz. Dorusu alkol kullanmamak ama vatandalarn alkol kullanma yönünde bir tercihi varsa, mutlaka bildikleri marketlerde, bildikleri restoranlardan bu gereksinimlerini gidermeleri doru bir yaklam olacaktr. Alkollü içki üretiminde etil alkol de metil alkol de kullanlabilir. Eer rutin ticarette kullanlan etil alkol kullanlyorsa burada da dozlama yapmak zor olacandan yüksek dozdan dolay insanlar hayatn kaybedebilirler. Söylediim bulgularn tamam rutin yani ticari olarak satlan alkolle de söz konusu olabilir. Sadece metil alkolün fark bunun çok daha çabuk ve çok daha küçük dozlarda karmza çkmas. O yüzden vatandalarmzn kendi alkollü içeceklerini üretmelerinin çok doru olmadn düünüyorum eklinde konutu.
HASTANEYE GTMEK GEREKYOR
Prof. Dr. lhan, tedavi konusunda ise Tedavisi açkças vatandan kendisinin yapabilecei bir ey deil. vedilikle bir yatakl tedavi kurumuna gitmek gerekiyor yani 2. basamak, 3. basamak salk kurulularna gitmek gerekiyor. En önemlisi öyküde üpheli bir durum söz konusuysa ve gittikleri yerde de vatandalarmzn hemodiyaliz veya youn bakm artlar dahi gerekebilir çünkü hastalk çok ar gidiyor. Özellikle alkol zehirlenmelerinin tüm türlerinde kii kusturulmaz, toplumda yanl bir alg var, kusturulmamas gerekiyor. Tedavi de tamamen çay iç geçer, yourt ye geçer, suyu bol içi geçer diye deil, tamamen tbbi koullarda yatarak tedavinin salanmas gerekiyor. Vatandan kendisinin yapabilecei bir ey yok, üphe ettiyse ve mutlaka bir yatakl tedavi kurumuna bavurmas gerekiyor ifadelerini kulland.
ELERN MHA EDLMES
Kullanlm alkol ielerinin imha edilmesi gerektiine dikkat çeken Prof. Dr. lhan, Camlar iyi bir geri dönüüm malzemesi, hem ülkemize katks olacaktr camlarn geri dönüüm malzemesi olmas, hem de tekrar ielerin doldurulmas engellenecektir. Bunun da mücadelede iyi bir yol olduu kanmdaym dedi.
Prof. Dr. lhan, öyle denildi:
Dün ve bugün baktmzda neredeyse koronavirüsten hayatn kaybeden kadar vatandamz hayatn kaybetti. Üretilen sahte alkollü içecein datlmasyla ilgili. Muhtemelen bir kanal vefatlarn olduu yerlere ya da tek bir yerde olduysa oraya o kanaldan içkiler gittii için orada karmza çkyor. Senede 2-3 kez bunu gözlemliyoruz. Maalesef kaçak alkol kullanm yani metanol kullanm sonucu hayatn kaybeden vatandalarmz oluyor. Mevsimsel bir özellii de yok ama genelde bir hafta sonu sonrasnda cuma-cumartesi-pazar gibi sosyal etkinliin daha olduu bir zaman dilimi içerisinde genelde oluyor. Hafta balarnda daha çok oluyor bugüne kadar olan alkol zehirlenmelerine baktmzda. çileri Bakanlnn bu konuda bir çalmas var, bu tip ürünlerin yasaklanmas konusunda. Bakkalda bunlar yapacak aparatlarn satlmas, bunlarn engellenmesi yoluyla, yasaklanmas yoluyla, bir mevzuat düzenlemesi ve ondan sonra belediyelerin sk denetim yapmasyla çok rahatlkla bu sorunun üstesinden gelinebilir. Vatandalarmzn da bilinçli olmas gerekiyor; bunun zararl olduunu hepimiz biliyoruz, hele ki kaçak içkinin zararl olduu herkes tarafndan biliniyor
HERKES TUTTURAMAZ K DOZAJINI
Vatandalar sahte alkolün ve evde alkollü içki yapmnn doru olmadn savunuyor, evde üretilen alkolde dozaj tutturmann da zor olacan belirtiyorlar.
Saadettin Altnoluk, Daha iyi diyerek içiyorlar ama ne kadar biliyor yapan, ne kadar anlyor. Bence en iyisi orijinalidir. Tehlikelidir, içiyorsa az içsin, orijinalini içsin, her eyin orijinali dedi.
Dastan Ertan da Televizyondan duyuyoruz, gördüümüz yok. Zaten evde yaplan tehlikeli, devletin fabrikasndan çkyorsa, üzerinde kad olursa onu al. Ama devletin haberi yok ben gitmi bir güzel yapm satmm zehirin zehir, içilir mi? Almasn akl var diye konutu. Sefer Kurt, Zararl tabii, herkes tutturamaz ki dozajn. Bizim Karadenizde olmaz o dedi.