çocuk ve Ergen Ruh Sal ve Hastalklar Uzman Prof. Dr. Ali Evren Tufan, koronavirüsün kendilerine ve sevdiklerine zarar gelebilecei korkusuyla çocuklarda ciddi psikolojik sorunlara yol açabileceini belirterek; çocuklara en doru anlatm yollarn adm adm anlatt, önemli uyarlar ve önerilerde bulundu.
ÖNCE SZ SAKN OLUN VE GÜVEN VERC YAKLAIN
çocuklarnza yardmc olabilmeniz kendi beden ve ruh salnzla çok yakndan ilikili. Onlar, sizi, sandnzdan çok daha yakndan gözlüyor ve anlam çkarmaya çalyor. Dolaysyla sizin haberlere ve görüntülere verdiiniz tepkiler onlar dorudan etkileyeceinden, soukkanl davranmanz ve verdiiniz tepkilerde kontrollü olmanz onlar rahatlatacaktr.
FELAKET SENARYOLARINDAN BAHSETMEYN
çocuunuza koronavirüsle ilgili sosyal medya ve bu konuda her konuann söylediklerinin doru olmayabileceini belirtin. Güvenilir bilgi kaynaklarn belirleyin ve onunla sadece emin olduunuz bilgileri paylan. çocuunuzun yannda dramatik haberlerden ve felaket senaryolarndan bahsetmeyin. Kendinizi koronavirüsle ve salgnla ilgili her gelimeyi sürekli takip etmek zorunda hissetmeyin. Bu hem sizin, hem de çocuunuzun kaygsn artracaktr.
GENELDEN ÖZELE DORU ANLATIN
Sadece koronavirüs deil, virüslerin genel zararlar ve genel salgnlar da içine katarak çocuklarnzla konuun. Hastalkla ilgili neler bildiklerini sorun ve onlarn örenmek istediklerine cevap verin. çok küçük çocuklarda ayrntl bilgi vermek onlar rahatlatmak yerine yeni korkularn ortaya çkmasn kolaylatrabilir. Bu nedenle ayrntya girmek yerine uygun hijyen önlemleri hakknda bilgi vermek yeterli olabilir.
RAHAT HSSETT ORTAMDA KONUUN
Konumay güvenli bir ortamda, çocuunuzun rahatça kendisini ifade edebilecei, kitap okuma, resim yapma ve benzeri etkinlikler srasnda gerçekletirebilirsiniz. Endielerini küçümsemeyin veya görmezden gelmeyin. Bu duygular yaamann olaan olduunu ve ne zaman isterlerse bu konu hakknda konuabileceinizi belirtin.
YA VE GELM DÜZEYNE UYGUN, DÜRÜST CEVAPLAR VERN
çocuklarnza yalar ve geliim düzeylerine uygun bir dil kullanarak bilgi verin; tepkilerini ve kayg düzeylerini deerlendirin. Cevaplayamadnz sorularda tahmin yürütmeyin ve yalan söylemeyin. Bunun yerine beraber bilgi edineceinizi söyleyin. nternetteki her bilginin doru olmayabileceini ve uzmanlara güvenmenin en iyi yöntem olduunu belirtin.
KORUNMANIN MÜMKÜN OLDUUNU ANLATIN
çocuk ve Ergen Ruh Sal ve Hastalklar Uzman Prof. Dr. Ali Evren Tufan Koronavirüsün çocuklar, ergenler ve genç yetikinlerde hafif seyredebildiini; çabuk yaylabilse de herkes hijyen kurallarna dikkat ettiinde korunmann mümkün olduunu, büyükanne ve büyükbabasna da zarar gelmeyeceini, güvende olacaklarn belirtebilirsiniz.
BU ÖNLEMLERN KORUDUUNU ÖRETN
Hijyen ve sal koruma yöntemleri ile ilgili bilgi verin. Günde en az bir kaç kez, en az 20 saniye süresince ellerini ykamasn öretin. Ellerini ykarken ark söylemek bu aktiviteyi elenceli hale getirebilir. Öksürük ve haprklar dirsekle kapatmak, öksürük ve hapr olan insanlara fazla yaklamamak, salkl beslenmek, düzenli uyumak, hareketsiz kalmamaya çalmak, bakasnn çatal, su barda, havlu gibi eyalarn kullanmamak; bunun da hem kendisini hem çevresindekileri güvende tutmak için yeterli olacan anlatabilirsiniz.
ÖFKE VE AYRIMCILII ÖNLEYN
Salgnlar ve krizler srasnda dier ülkeleri ve bu ülkelerden gelen kiileri suçlama eilimi olabilir. çocuklarda bu akran zorbaln da tetikleyebilir. çocuunuza koronavirüsün çocuklar ve erikinlerin d görünüü, ten rengi veya konutuklar dille ilikisi olmadn açkça belirtin.
SOSYAL BALARIN VE YARDIMLAMANIN ÖNEMN VURGULAYIN
Yaadmz salgn kontrol etme ve tedavi gelitirmekte görev alan gençler ve yetikinlerle ilgili haberleri ve görüntüleri çocuunuzla paylan. Bu görüntüler ve haberler yaayabilecei çaresizlik ve kaygy azaltmada ie yarayacaktr.
KONUMA SONUNDA TEPKSN GÖZLEMLEYN
çocuk ve Ergen Ruh Sal ve Hastalklar Uzman Prof. Dr. Ali Evren Tufan çocuunuzla olan konumalarnz onun kayg düzeyini artrmamaldr. Ona bilgi verdikten sonra ve konumay sonlandrrken çocuunuzun kaygl olup olmadn deerlendirin ve kayglysa onu rahatlatacak bir kaç sözle konumay sonlandrn. Gerek kendi kayg ve endienizi, gerekse çocuunuzun kayg ve endiesini kontrol edemiyorsanz uzman yardm almakta fayda var diyor.