Can, beyin krizi olarak tanmlanabilecek inmenin, kan beyne götüren damarlarn tkanmas sonucu meydana geldiini söyledi.
nmenin iki sebebi olduuna iaret eden Can, birincisinin beyne giden kan damarlarnn tkanmas, ikincisinin de beyin kanamalar olduunu ifade etti.
Doç. Dr. Can, beyne giden dört ana damar bulunduunu, bu damarlarn birinin tkanmasnn hastada güç, kuvvet kayb, alglama, konuma, yutkunma bozukluu eklinde bir takm bulgulara neden olabildiini söyledi.
Genellikle hastann daha önceden bilinmeyen, bir anda gelen kol, bacak tutmama, yüz, mimik hareketlerinde deime, görmeme, duymama, yutamama gibi ikayetlerle hastaneye bavurabildiini dile getiren Can, u bilgileri verdi:
Bazen de inme, aniden uykudan uyanldnda olabiliyor. Bu inmelerin saatini bilemiyoruz. Bu da önemli bir süreç. nmede ne kadar hzl davranrsak o kadar kar elde edebiliyoruz. Tbbi bilgiler, makaleler inmede, 3 saate kadar damar açldnda çok baarl olunduunu gösteriyor. çalmalarda, yeni tedavi ve gelimelerle 12 saate kadar yaplan müdahalenin etkinlii gösteriliyor ancak ortak görü 6 saate müdahalenin yaplabilmesi yönünde. yi bir görüntüleme yöntemiyle beynin kanlanma alan iyi görüntülenebilir ve iyi bir ekip koordinasyonuyla hastaya fayda salanabiliyor. Bizim kliniimizde, 8 saate kadar müdahale edilip baar saladmz vakalar da oldu.
- Önemli olan hastay uygun merkeze ulatrmak
Doç. Dr. Mehmet Mustafa Can, inmede hasta bazl hareket etmenin daha verimli olduunu belirterek, Yani 6 saat geçti bu hastay almam deil de elde görüntüleme imkan varsa, gerekli tetkikler yaplp hastann fayda görüp, göremeyeceine karar verilebiliyor. Bu anlamda ilk tehis çok önemli. Nedeni ne olursa olsun hzl davranp hastay uygun merkeze ulatrmak gerekiyor. deerlendirmesinde bulundu.
nme merkezlerinin saysnn az olduunu, hastalarn da bu konuda bilinçlendirilmesi gerektiini belirten Can, 15-16 ay önce multidisipliner bir ekip oluturarak akut inme kliniini oluturduklarn söyledi.
Doç. Dr. Can, klinie hasta geldiinde 7 gün 24 saat esasna dayal olarak ekipteki tüm çalanlarn bilgisi olduunu aktararak, Öncelikle, nöroloji hekiminin koordinasyonuyla hastann hangi tedaviden fayda göreceini belirliyoruz. 7/24 aktif haldeyiz. dedi.
- nmede bilinç arttkça fayda gören says da artacak
nme vakalarnn 60-80 ya arasndaki kesimde daha sk görüldüüne dikkati çeken Can, öyle devam etti:
nmeye sebep olabilecek en önemli etken ailesel yük dediimiz genetik faktörlerdir. Hipertansiyon, sigara, kolesterol yükseklii, obezite, hareketsizlik gibi sebepler de bu soruna neden olur. Bunlar da deitirilebilir risk faktörleri arasnda yerini alyor. Böyle bir durumla karlaldnda hastann ilk önce tomografi yaplabilecek, nöroloji doktorunun bulunduu bir merkeze götürülmesi çok önemli. Bu i teknik olarak nöroloji doktorlarnn iyi bir muayenesinden geçiyor. Uygun hastaya, uygun dönemde müdahale edip, hastadan çok fayda salanabiliyor. çünkü belli bir saatten sonra geri dönüsüz bir yola giriliyor. Hastada uzuv kayb, kümülatif yük çok fazla oluyor. Bu sefer de hastaya tedaviden çok zarar vermi olunuyor. Uzun dönem hastane yatlar, hastalklar üst üste biniyor ve tedavide geç kalm olunuyor.
Doç. Dr. Can, inmenin Türkiyedeki görülme sklyla ilgili net bir çalma olmadn dile getirerek, Ama kitabi bilgiler, uluslararas olarak ylda bin kiiden 6 kiinin inme geçirdiini söylüyor. Hastanemize ayda tedavi sürecinden fayda görebilecek 3-4 hasta geliyor. Hastalar bilinçlendikçe bu fayda gören says daha da artacaktr. ifadelerini kulland.