Dünya Salk Örgütünün istatistiklerine göre 2020 ylnda bütün dünyada kanser saysnn 19 milyon civarnda olduunu belirten
Onkoloji Uzman Prof. Dr. Fatma Paksoy Türköz, akll ilaç tedavileri hakknda önemli bilgiler verdi. Prof. Dr. Fatma Paksoy Türköz, Kansere bal ölümler ylda yaklak 10 milyon. Türkiyede ylda 233 bin yeni kanser tans konuyor. Yaklak 120 bin vakay da kanser nedeniyle kaybediyoruz. Bütün dünya çapnda ise 5 yldan uzun süre yaayan kanser hastas says yaklak 50 milyonun üzerinde diye konutu.
HASTALARIN KANSERE NEDEN OLAN GEN BOZUKLUUNU BULUYORUZ
Kanser tedavisinde akll ilaçlarn 2010 yl sonrasnda sklkla tercih etmeye baladn anlatan Prof. Dr. Fatma Paksoy Türköz, Akll ilaçlar nasl etki ediyor? Kanser, kontrolsüz hücre bölünmesi. Bu kontrolsüz bölünmeye neden olan da aslnda hücredeki genetik deiikliklerdir. Biz bu genetik deiikliklere mutasyon adn veriyoruz. Akll ilaçlar tam burada devreye giriyor. Genetik haritalama ile hastalarn kansere neden olan gen bozukluunu bulabiliyoruz. Akll ilaçlar gen bozukluklarna özgü gelitiriliyorlar. Daha öncesinde hastann sadece kemoterapi ans varken artk buna ilave akll ilaç ans douyor. Bu ilaçlar genellikle hap eklinde veriyoruz. Hasta tansiyon ve eker hap gibi çou zaman azdan ilaç eklinde alyor. Bazen bunlar damardan da uygulayabiliyoruz. Birçok kanserde tedaviyi uygulayabiliyoruz ama ön plana çkan kanser türü akcier kanseri. Meme ve birçok kanserde de akll ilaç kullanabiliyoruz ifadelerini kulland.
SA KALIM ORANLARINDA 3 KAT ARTI
Prof. Dr. Fatma Paksoy Türköz, akll ilaç tedavisi öncesi uygulanan genetik haritalama hakknda ise u bilgileri verdi: Hastann biyopsisini alyoruz ve kanser tansn bu ekilde koyuyoruz. Ama artk unu biliyoruz ki her meme, akcier ve kolon kanseri ayn deil. te burada tümör genetiini çaltryoruz. Hastalarda genetik bozukluklar saptayabiliyoruz. Bu genetik bozukluklar bulduumuz hastalarda akll ilaçlar bazen kemoterapiye ekliyoruz, bazen tek bana uyguluyoruz. Tek bana kemoterapiden çok daha üstün yantlar uzun sa kalm süreleriyle ilikili buluyoruz. Yan etki profilleri yine kemoterapiden çok daha farkl. Kemoterapi ile saç dökülmesi, bulant, kusma, halsizlik ve itahszlk varken akll ilaçlarda bunlara rastlamyoruz. Hastalarda yan etki olarak daha çok cilt döküntüleri, ishal gibi ikayetler olabiliyor. Karacier fonksiyon testlerinde bozulmalar görülebiliyor. Bunlar klinik olarak çok kolay kontrol altna alnacak yan etkiler. Akcier kanserinde yalnzca kemoterapi ile akll ilaç arasndaki sa kalm oranlarn karlatrdmzda akll ilaç tedavisi ile sa kalm oranlarnn 3 kat daha fazla olduunu görüyoruz.
AKILLI LAç TEDAVS KMLERE UYGULANIR?
Tedavide uygun hasta seçiminin önemine de deinen Prof. Dr. Fatma Paksoy Türköz, Baz hastalarda kan tahlilleri yapyoruz. Bunlarda PD-L 1 dediimiz tetkikleri yapyoruz. Eer buradaki pozitiflik yüksekse hastaya tek bana immünoterapi bazen de kemoterapi ile kombine bir ekilde tedavi uygulayabiliyoruz. Kliniimize Kemoterapi istemiyorum, akll ilaç ya da immünoterapi istiyorum diye taleplerle gelen hastalarmz var. Oysa bu karar hastann isteinden de öte tümörün ihtiyacna göre belirlenir. Kiiye özgü, tümöre özgü bir tedavidir. Her hasta tedaviye uygun çkmayabilir. Akcier kanseri hastalarnn yalnzca yüzde 30u immünoterapiye uygun çkyor. Öte yandan maksimum yüzde 50 kadar akll ilaç tedavisine uygun oluyor. Biz zaten bütün hastalarmzdan klinie ilk geldii zaman gen testlerini istiyoruz. Bu ilaçtan fayda görür eklinde bir genetik harita gelirse tedaviyi uyguluyoruz ifadelerini kulland.
KORONAVRÜS AISI TAVSYES
u sralar kanser hastalarnn en sk sorduu sorunun koronavirüs as olduunu anlatan Onkoloji Uzman Prof. Dr. Fatma Paksoy Türköz, Eer hastalarmzn kemoterapi ve radyoterapisi bittiyse yani aktif tedavi döneminde deillerse tedavilerinin üzerinden en az 1 ila 3 ay geçtiyse biz hastalara mutlaka koronavirüs as olmalarn öneriyoruz. Aktif tedavi döneminde de alar yaplabilir. Aya verilecek yant daha zayf olacandan aktif dönemde ay önermiyoruz dedi.
Prof. Dr. Fatma Paksoy Türköz, son olarak erken tehisin önemine u uyarlarla dikkat çekti: Kanser tedavisinde en etkin yöntem erken tan. Hastalar hiçbir ikayetleri yoksa dahi tarama programlarna katlmal. 50 yan üzerindeki kiiler kolonoskopi, 40 ya üstü kadnlar mamografi, 50 ya üstü erkekler prostat muayenesi, açk tenli kiiler ylda bir dermatolojik muayene, 55 ya üstü hastalar, 30 senedir sigara içen kiiler ylda bir düük doz akcier tomografisiyle mutlaka tarama tetkiklerini yaptrmal, 30 ya üstü kadnlar da smear ve HPV testlerini yaptrmal.