Sanayi ve Teknoloji Bakan Mustafa Varank, Covid-19a kar en yenilikçi a yöntemlerinden biri olarak kabul edilen virüs benzeri parçacklara (VLP) dayal a çalmasn yerinde inceledi. Varank, Bu a çalmasnda önemli bir aamaya geldik. Faz çalmalarna bir an önce geçebilirsek buradan dünyaya bir müjde veririz diye inanyorum dedi.
Bakanlktan yaplan açklamaya göre; Bakan Varank, dünyada sayl, TÜBTAK Covid-19 Türkiye Platformu kapsamnda ise tek VLP ile gelitirilen a çalmasn yerinde gözlemledi. Nobel laçn TÜBTAK Marmara Teknokentteki (MARTEK) Biyoteknolojik laç Tesisini ziyaret eden Varank, yürütülen çalmalar hakknda yetkililerden bilgi ald. Bakan Varanka, Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardmcs Mehmet Fatih Kacr, TÜBTAK Bakan Prof. Dr. Hasan Mandal ile TÜBTAK MARTEK Genel Müdürü Mehmet Ali Okur elik etti.
17 FARKLI PROJEY DESTEKLYORUZ
Nobel laç Yönetim Kurulu Bakan Hasan Ulusoyun ev sahipliindeki ziyarette Nobel laç Biyoteknoloji ve Yeni Ürün Deerlendirme Direktörü Dr. Hasan Zeytin, Varanka yürüttükleri çalmalar hakknda sunum yapt. Sunumun ardndan a çalmalarnn yapld laboratuvarda incelemelerde bulunan Varank, daha sonra gazetecilerin ziyarete ilikin sorularn yantlad. Bakan Varank, virüsün Türkiyeye gelmeden önce TÜBTAK olarak Türkiyedeki bütün bilim insanlarn bir araya topladklarn söyleyerek, Virüsle mücadele edebilecek hangi projeniz varsa bu a veya ilaç olabilir, korucu malzemeler olabilir. Biz sizi desteklemek istiyoruz yeter ki bu musibetle dünyann mücadelesine Türkiyenin de katks olsun hem de vatandalarn koruyabilsin dedik. Bu fikirle yola çkarak TÜBTAK Covid-19 Türkiye Platformunu oluturduk. Bu platform çats altnda 17 farkl projeyi destekliyoruz. Bunlardan 8i a çalmas. lk günden itibaren gerek Sanayi ve Teknoloji Bakanl, gerek TÜBTAK ve gerekse Salk Bakanl olarak süreci yakndan takip ediyoruz. Bilim insanlarna yardmc olmaya ve insan kaynana katk salamaya çalyoruz dedi.
ÖNEML BR AAMAYA GELDK
Varank, en önemli projelerden bir tanesinin VLP denilen virüs benzeri parçacklara dayanan bir a çalmas olduunu belirterek, unlar kaydetti:
Burada hsan Gürsel ve Mayda Gürsel hocalarmz bu projeyi aslnda baka bir platform için gelitirirken salgn çktnda hemen bunu kendi platformlarna adapte ederek VLPyle ilgili a çalmasn hzlca balattlar. Bu a çalmasnda önemli bir aamaya geldik. Ann faz aamasna yani insan denemelerine geçmesi için bir üretiminin yaplmas gerekiyor. Burada Nobel laçta daha önce Salk Bakanlmzn GMP sertifikas verdii bu tesislerde u anda amzn faz çalmalarna, insan çalmalarna geçmesi için gerekli olan üretimler yaplyor. Bu üretimlerin kalite kontrollerinin yaplmas lazm. Bunun yannda toksisite çalmas yani insana ya da herhangi bir canlya zarar verip vermediinin çalmalarnn yaplmas lazm. Tüm bu çalmalar ay sonuna kadar tamamlayp faz aamasna geçmeyi planlyoruz. Dünyada bu alanda (VLP a) özellikle Dünya Salk Örgütünün listesine girmi çalmalar var ama u ana kadar sadece bir çalma, faz 1e geçmi durumda. nallah biz 2ncisi olacaz. Bu çalma oldukça inovatif bir yöntem. Protein tabanl bir çalma olduu için de oldukça güvenilir ve etkisi de oldukça yüksek bir çalma olduuna inanyoruz. Elbette bunlar kantlamak için faz çalmalarnn, insan denemelerinin tamamlanmas gerekiyor.
MÜJDE VERRZ
Virüs benzeri parçacklara dayal a çalmasnda ay sonuna kadar Salk Bakanl ile koordine halinde insan çalmasna balamak istediklerini ifade eden Bakan Varank, öyle konutu:
Burada alacamz neticelere göre dünyada büyük etki oluturabilecek bir ay özel sektörümüzün de desteiyle üretebileceimize inanyoruz. Faz çalmalarna bir an önce geçebilirsek buradan dünyaya bir müjde veririz diye inanyorum. Bu a, faz çalmalarnda baarl olursa seri üretime geçecek. lk aamada 50 milyon doz a üretebilecek bir kapasite kuruluyor. htiyaç halinde bunu arttrabiliriz. Bu inovatif bir a metodu olduu için dünyadan buna talep olabilir. Özel sektörümüz ve Salk Bakanlmzla koordinasyon halinde tüm bu süreçleri yürütüyoruz.
YEN BR AI TÜRÜ
VLP alar, bir baklk tepkisi uyandran ancak hastala neden olmayan virüs benzeri parçacklardan gelitiriliyor. Yeni bir yöntemle gelitirilen bu alar, baz hastalklar için halihazrda insanlarda kullanlyor. Ancak dünyada Covid-19 virüsü için onaylanm bir VLP as bulunmuyor.