Uzmanlar çocuklarda en sk görülen nöbet ekli olan ateli havalenin, yeni bebek sahibi aileleri en çok korkutan olaylarn banda geldiine dikkat çekiyor. Ateli havaleyi küçük çocuklarda atele birlikte tetiklenen nöbetler olarak tanmlayan çocuk Nörolojisi Uzman Dr. Ece Gültekin, havale geçiren bebek veya çocuklarda yüksek atele birlikte kollarda ve bacaklarda kaslmalar meydana geldiini söyledi.
EN SIK 2 YAINDA GÖRÜLÜYOR
Ateli havalenin en sk 2 ya civarnda görüldüünün altn çizen çocuk Nörolojisi Uzman Dr. Ece Gültekin, hastaln dier önemli belirtilerini ise öyle aktard
Nöbetler beyin hücrelerinin normal d aktivitesi sonucu ortaya çkan istemsiz hareketlerdir. Burada ate, normal d aktivitelerin ortaya çkmasn kolaylatrmaktadr. Bu istemsiz hareketler çok farkl ekillerde olabilmekle birlikte genellikle o esnada çocuk etrafta olanlara ve söylenenlere tepkisiz kalr. Gözleri sabit bakabilir, kayabilir. Cildinin rengi morarabilir, kaslma, titreme veya geveme olabilir.
ATE DÜMEZSE çOCUK DOKTORUNA BAVURUN
Havalelerin sklkla müdahale edilmeksizin kendiliinden durduunu iaret eden Uzman Dr. Ece Gültekin, uzun süren havalelerin ise nadir olmakla birlikte tbbi müdahaleyi gerektirdiini belirtti. Uzm. Dr. Ece Gültekin, Havaleyi önlemek için ateli hastalk srasnda çocuun kilosuna uygun dozda ate düürücüler verilebilir, lk du ve kompres yaplabilir. Yüksek ate istenmeyen bir durumdur, tüm uralara ramen ate düürülemiyor ya da tekrarlyorsa, acil olarak bir çocuk doktoruna bavurulmas uygun olacaktr diye konutu.
KESNLKLE SARSMAYIN
çocuk havale geçirirken ilk yaplmas gerekenin panie kaplmadan çocuu güvende tutmaya çalmak olduunu söyleyen Uzm. Dr. Gültekin alnmas gereken dier tedbirleri ise öyle anlatt:
çocuun istemsiz hareketler srasnda zarar görmemesi için o anda etrafnda kesici, delici, sert cisimler varsa uzaklatrlmaldr. O esnada çocuu sarsarak, nöbet srasndaki hareketlerine engel olarak nöbeti sonlandrmaya çalmak, dilerini sktnda parmak ya da kak gibi sert cisimleri azna sokmak doru deildir. çocuu yana doru yatrarak solunum yolunun açkln salamak en doru giriim olacaktr. Böyle bir durumda ehil olmayan kiilerce yaplan ilk müdahale, çocua yarardan çok zarar da verebilir.
25 çOCUKTAN BR HAVALE GEçRYOR
Atein aslnda vücudun kendini savunma mekanizmalarndan biri olduunu dile getiren Uzm. Dr. Ece Gültekin, her yüksek atein çocuun havale geçirmesiyle sonuçlanmayacan vurgulayarak u bilgileri verdi: Her yüksek ate durumunda çocuk havale geçirmeyebilir. Hatta ateli havaleler atein balangç döneminde daha sk olur. Bu nedenle bazen öncesinde ate fark edilmeyip ancak çocuk havale geçirdiinde anlalabilir. Ate derecesi yüksek olduunda havale geçirme riski daha fazla olmakla birlikte baz çocuklar daha düük ate dereceleri ile de havale geçirebilir. Yaklak her 25 çocuktan biri hayatnda en az 1 kez ateli havale geçirir. Ailede ateli nöbet geçirmi olan akrabalarn olmas durumunda havale geçirme riski daha fazladr. Yine ne kadar küçük yata geçirirse, tekrarlama riski de o denli artar.
UZUN SÜREN NÖBETLERE DKKAT!
Ateli havalelerin genellikle herhangi bir beyin hasar brakmayacan, gelime gerilii yapmayacan, bilisel beceriler ve okul baarsnda kiinin yatlarndan belirgin farkllklar oluturmayacan söyleyen Uzm. Dr. Ece Gültekin, baz istisna durumlar ise öyle aktard
Ateli havale geçiren çocuklarn çounda epilepsi (sara) hastal da gelimez. Ancak bu tür riskler daha ziyade uzun süren, tekrarlayan veya vücudun tek yarsnda ortaya çkan nöbetlerde daha sktr. Bu tip kompleks nöbetlerde EEG, tomografi veya MR (Manyetik Rezonans) görüntüleme gibi ileri tetkiklerin yaplmas gerekebilir. Bunun dnda bazen gerekli durumlarda nöbet geçirmeyi önleyici ilaçlar da kullanlabilmektedir. Bu durumda çocuk ve çocuk nöroloji hekimleri ile görüülerek ateli havalenin nedenin ve risk faktörlerinin iyi saptanmas gerekir.