Problem, basit ve ksa süreli ba dönmesi ataklarndan, kiinin gündelik hayatna devam etmesine engel olacak kadar farkl iddette olabiliyor. Halk arasnda kulaktaki kristallerin oynamasna bal pozisyonel vertigodan, kanszla, B12 vitamin eksikliinden beyin tümörlerine kadar birçok nedene bal olabilen yüzde 30luk kesimde tedavi nedene bal olarak yaplyor. Ancak neredeyse yüzde 70 orannda kesin bir neden saptanamyor. Nöroloji Uzman Doç. Dr. Burcu Örmeci, çok az sayda merkezde uygulanan vestibüler rehabilitasyon (Nörorehabilitasyon) yöntemiyle, özellikle kesin nedeni net olarak bulunamam kronik vertigo hastalarnda baarl sonuçlar elde ettiklerini söyledi. Ancak yönteminin uygulanabilmesi için, öncelikle ba dönmesinin olas nedenlerinin aratrlarak deerlendirilmesi gerektiine dikkat çekti.
HçBRMZ TAM DENGEDE DELZ
Yerçekimine kar hiçbir insann yüzde 100 dengede olmadn belirten Doç. Dr. Burcu Örmeci, Yerçekimi bizi saa-sola çektikçe, beynimiz bilinçalt olarak sürekli vücudu düzeltir, bu durum da aslnda sürekli salnmamza neden olur. Bunu farknda olmadan yaparz. Ancak, bir kii kendini çok fazla dinlemeye baladnda, beyin alglamamas gereken bu salnmalar alglamaya balyor. Bu da sürekli olarak ba dönmesi ve denge bozukluu eklinde hatal algya neden oluyor. Bu durum hastalarda sürekli yatma istei oluturmaya balyor ve hastalar ayaa kalkmaktan ve yürümekten korkmaya balyorlar. Vestibüler rehabilitasyon (Nörorehabilitasyon) yönteminde, hastalarn doal salnmay alglama eii yükseltiliyor, böylece alglamamas gereken bu salnmalar tekrar alglamaz hale getiriliyor, hasta yerçekimine kar ne yapmas gerektiini öreniyor diye konutu.
VESTBÜLER REHABLTASYON KMLERE UYGULANIYOR?
Hasta öncelikle nörolojik ve KBB açsndan genel bir deerlendirmeye alnyor. Hem kulaktaki hem beyindeki denge sistemi inceleniyor. Yaplan incelemeler sonrasnda, sorunun kaynanda ortopedik ya da orta kula ilgilendiren bir sorun olduu tespit edilen hastalar ilgili hekime yönlendiriliyor. Yapsal olarak hiçbir problemi olmayan, MR görüntülemeleri ve laboratuvar sonuçlar normal çkmasna ramen, fonksiyonel bozukluk yaayan hastalar Vestibüler rehabilitasyon (Nörorehabilitasyon) programna alnyor. Bununla birlikte, belirli bir süre ilaç tedavisi görmesine karn yant alnamayan hasta grubunda da bu yöntem uygulanabiliyor.
TEDAV 4 HAFTA DEVAM EDYOR
Kiinin kendi dengesini daha doru alglayarak düzeltilmesinin amaçland bu kiiye özel vestibüler rehabilitasyon (Nörorehabilitasyon) yöntemiyle ilgili Doç. Dr. Burcu Örmeci unlar söyledi:
Aslnda bu ilemi fizik tedaviye benzetmek mümkün. Kol kas çalmayan bir kiinin, fizik tedavi sonrasnda kol kaslarn yeniden çaltrmay örenmesi gibi, öncelikle hastann dengesinin hangi alanlarda ve ne kadar bozuk olduunu tespit ederek vestibüler rehabilitasyona balyoruz. Kiiye özel rehabilitasyon program, haftada üç kez ve yaklak 30-40 dakika süren bilgisayar destekli programlardan oluuyor. Tüm program dört hafta sürüyor. Etkisi çounlukla uzun sürüyor ancak hastann yalanmas, farkl hastalklarn ortaya çkmas gibi vestibüler sistemin (denge sisteminin) yeniden bozulduu durumlarda ise, rehabilitasyon tekrarlanabiliyor.