Ailelerin çocuklarnn itahsz olmasndan yakndn söyleyen çocuk Sal ve Hastalklar Uzman Dr. Naim Ay, Anneler çocuklarnn hep itahsz olduunu söyler. çocuk, ailenin istedii kadar yemiyorsa buna itahsz denebiliyor. Biz çocuun boyuna, kilosuna, ba çapna, büyüme erilerine bakyoruz. Onlarda ciddi bir sorun yoksa itahszl bir nebze önemsemeyebiliriz. Ama ölçümlerde bir sorun varsa itahszlk önemsenmeli, aratrlmal. çocuk kilo almyorsa sorun vardr ama boy da etkilendiyse i daha ciddidir. Aileler çocuun geliimi iyi olduu halde, itahsz olduunu ifade ederek sorun olmasa da bizden itah açc ilaç istiyorlar. Anneyi ikna etmemiz gerekiyor. çocuun geliimi iyidir, bir hastalk bulgusu yoktur diyoruz. çocuun yana uygun beslenmesine yardmc olmamz gerekiyor. Hastann öyküsünü, doum geçmiini, yeme listesini örenip, kan tahlili, idrar tahlili, ultrason gibi tetkiklerle aratrp bir sebep varsa ona göre tedavi ediyoruz dedi.
tahszlk 4 ay ile 2 ya arasnda fazla
Yenidoan dönemindeki itahszlklar ve kilo alamamay daha çok önemsediklerini söyleyen Ay, konumasnn devamnda unlar söyledi; tahszln altnda organik bir hastalk olmayabiliyor. lk 6 ayda özellikle itahszlk varsa çocukta idrar yolu enfeksiyonu, kanszlk, doumdan gelen sorunlar, karacier veya kalple ilgili sorunlar, enfeksiyon hastalklarna neden olabiliyor. Bunu aratrmak çocuk doktorunun görevi. Özellikle demir eksiklii anemisi her yata itahszln en önemli nedenlerinden birisidir. tahsz çocuklarla ilgili en çok ikayeti 4 ay ile 2 ya arasnda görüyoruz. 1-2 ya arasndaki itahszln sebebi anne ile çatma, aileyi kullanma gibi psikolojik nedenlere de bal olabiliyor. Anne sütü çok iyiyse ek gda için 6. ay beklenmeli. Ama anne sütü yeterli deilse 5inci aylara doru ek gdaya balanmal. 4üncü aydan önce kesinlikle ek gda verilmemeli. Anne sütü yetmiyorsa formül mamalar verilmeli. Ek gdaya balamak için 6nc ay geçirilmemeli. Anne sütü çok iyi de olsa en geç 6nc ayda ek gdaya balanmal.çünkü sonrasnda çineme sorunlar yaanyor. Ek gdaya geçince yiyecekler önce bulamaç, sv kvamda verilmeli, 6 aydan itibaren sofraya oturmal. 9-12 ayda pütürlü yemeye balamal, 1 yandan sonra düe kalka ortal batrarak kendi yemeye balamal.
6nc aydan sonra bebein nasl ek gdaya altrlmas gerektii hakknda önerilerde bulunan Naim Ay, 6nc aydan sonra evde mayalanm yourt, meyve suyu, meyve püresi, pekmez, sütlü muhallebi, yumurta sars, pastörize tuzsuz peynir, çorba verilmeli. 1 yana kadar bal ve tuz önermiyoruz. çocua haftada bir kere yeni bir yiyecek verilecek. Bu hafta yourda altrp, bir dahaki hafta yumurta sarsna, haftaya çorbaya altrlmal. Az tad iyice oturtulmal. çorbalara 2-3 kere çekilmi krmz et konulmas lazm. Kemik suyu kymann yerini tutmaz. Kymada protein, demir yüksek düzeyde vardr. Onbe günden sonra D vitamini, dördüncü aydan sonra demir destei gerekiyor diye konutu.
6 aya kadar bebeklere su verilmemelidir
6 aya kadar bebeklere su verilmemesi gerektiine ise dikkat çeken Ay, konuyla ilgili unlar söyledi; Havalar çok scak, ar terliyor, sv kayb oluyor ise o dönemde kaynatlm soutulmu su verilebilir. Hijyene uyulmal. Süt konusu da skntl. çou ülke bir yandan önce sütü yasaklyor. 6. aydan sonra çorbalarda, muhallebilerde süt kullanlabilecei söyleniyor dedi. Bu arada inek sütü ile keçi sütü arasnda fark yok. Süt allerji yapyor, kanszlk yapyor. Allerjisi yoksa kullanlabilir.
BLW beslenme yönteminden de söz eden Ay, BLW yönteminde bir sebze halanyor ya da buharda piiriliyor, çocuun önüne konuyor 2-3 gün sadece onu yiyor. 2-3 gün bir tadm ve kendi kendine yemei örenme dönemi. Merakl annelere yapabilirsiniz diyorum. Ama uygulamas çok zor. Blender bebek dediimiz bir grup var. çocuum yesin de nasl yerse yesin diyen bir anne grubu bu. Her eyi blenderden geçirip çocuu pütürlü gdalara, kaa- bardaa altrmayp 3 yana kadar mama bulamaç gibi eyler verilen çocuklar var. Kaa bardaa altrlmyor. Altnc aydan sonra çocuk az büyüklüüne uygun kakla beslenmeli. Annenin 9-10 aydan itibaren pütürlü gdalara balatmas lazm. çocuk kendi eliyle ka barda tutmal. Bulamaç türü yiyecekleri 9uncu ayda brakmamz lazm. Taneli çineyebilecei eyler verilmeli. Solunum yoluna kaçabilecek parçal sert gdalara dikkat edilmeli.
Seçici çocuklar var
Seçici çocuklarn da olduunu dile getiren Uzman Dr. Naim Ay, Bunlar yemek seçen çocuklar. 6 aylk çocuklarda yüzde 20 orannda seçicilik varken, 2 yana gelince bu oran yüzde 50 oluyor. Seçimlerine sayg duyulmas gerekiyor. Bask uygulamamak gerek. Ailede seçici varsa çocua belli etmemeli. Özellikle sebzeler ara ara açken tekrar sabrla denenmeli. Bir dier grupta yava çineyenler var. Bunlarda da sabr göstermek gerekiyor. Ama saatlerce tabakla çocuun peinde koulmamas lazm. Yemek saati 20 dakikay geçmemeli. Bir de hzl doyanlar var. Birkaç lokmada doyan çocuklar. Onlarn da öün saysn arttrmak gerekiyor eklinde konutu.
Beslenmelerde hatalara dikkat etmeliyiz
çocuklarn beslenmesinde yaplan hatalardan söz eden Ay, unlar söyledi: çocua gece süt veriyorsanz, gündüz meyve suyu içiyorsa, eline bisküvi, çikolata veriyorsanz o çocuk ackmaz. Kesinlikle çocuk açlk dönemi geçirmeli. Yemek saati belli olmal. çocuklarnzn ackmasna frsat verilmeli. Günde 10 öün deil artk 4 öün yemeli. Kesinlikle sofraya beraber oturulacak. TV, tablet oynarken yemeyecek. lgisini çekecek bir ey olmayacak. çocuk sebzeye, meyveye altrlmal. çocuun taba büyük olmamal. Tepeleme doldurulmamal. Taba süslenmeli. Ödül ve ceza yok. Yersen unu yaparm demeyeceksiniz. Yemezse de ceza verilmemeli, yemei zevk haline getirmek gerekiyor. Ackmadan yemesi için srar etmek, ara öünler verip açln bastrmak, peinde tabakla dolamak itahszlk sebepleri. Aileler yeme konusunu abartyorlar. Biraz sakin ve sabrl olmalar gerekiyor. Boyu kilosu iyi, geliimi iyi çok sk hasta olmuyorsa çocuu zorlamamak gerekiyor.
3N+1N kuralndan söz eden Ay, 3N yani nerede, ne zaman, ne yeneceine aile karar versin. 1N yani ne kadar yiyeceine çocuk kendi karar versin. çocua saygl olmak gerekiyor dedi. Toplumda ve dünyada obezite yaygnl olduuna da dikkat çeken Ay, Yemei de abartmamak gerekiyor. Yeterli- dengeli olmal. ifadelerini kulland.