Behçet hastalarının kaderini değiştiren Türk hekim: Hulusi Behçet

Kan damarı enflamasyonu olarak da bilinen Behçet hastalığını bularak, milyonlarca hastaya umut ışığı olan profesör unvanlı ilk Türk akademisyen Ord. Prof. Dr. Hulusi Behçet, vefatının 71. yılında anılıyor.

Haberler 09.03.2019 - 10:51 Son Güncelleme : 01.01.0001 - 00:00

Kan damar enflamasyonu olarak da bilinen, kronik vasküler-enflamatuar multisistemik bir hastalk olan Behçeti bularak, milyonlarca hastaya umut olan profesör unvanl ilk Türk akademisyen Ord. Prof. Dr. Hulusi Behçet, vefatnn 71. ylnda anlyor.

20 ubat 1889da stanbulda Ahmet ve Aye Behçetin olu olarak dünyaya gelen Hulusi Behçet, annesini genç yata kaybetmesi nedeniyle zor bir çocukluk geçirdi.

Büyükannesi tarafndan büyütülen Behçet, Maarif Müdürü olan babasnn görevi nedeniyle Beyrut Fransz Okulu ve Beikta Rütiyesinde ortaörenimini tamamlad.

Ald bu eitimlerle Almanca ve Franszcay çok iyi derecede örenen Behçet, ayn zamanda sanat ve edebiyata da çok meraklyd.

Daha sonra eitim hayatna Askeri Tbbiyede devam eden Behçet, 1910da tabip yüzba rütbesiyle mezun oldu.

Ord. Prof. Dr. Behçet, iyi bir dermatolog olma yolundaki ilk admn, Gülhane Tatbikat- Askeriye Tatbikat Mektebi ve Seririyatna balayarak att. 1914e kadar Gülhane Deri ve Frengi Kliniinde çalan Behçet, dermatoloji kliniinde frengi hastalklarna yönelik çalmalaryla tannan Eref Ruen, Talat çaml ve bakteriyolojist Reat Rzann asistanln yürüttü.

Birinci Dünya Sava srasnda Edirnede dermatoloji uzman, Krklareli Hastanesinde ise bahekim yardmcs olarak görev yapan Behçet, savatan sonra bilgi ve tecrübesini artrmak amacyla yurt dna çkt.

Budapete ve Berlindeki çeitli hastanelerde deri ve frengi hastalklar üzerine çalan Behçet, 1919da tekrar yurda döndü.

Profesör unvanl ilk Türk akademisyen

Behçet, 1919-1923 yllar arasnda Hasköy Zührevi Hastalklar Hastanesi Bahekimi, Gureba Hastanelerinde de dermatoloji uzman olarak çalmasnn ardndan 1933te, üniversite reformunda stanbul Üniversitesi Deri Hastalklar ve Frengi Kliniine profesör seçildi. Profesör unvann alan ilk Türk akademisyen olan Behçet, bu özelliiyle de tarihe geçti.

Profesör seçilmesinin ardndan 1939da ordinaryüs profesör unvanna layk görülen Behçet, deri ve zührevi hastalklar alannda yapt birçok özgün çalmayla kendi isminin yan sra Türkiyenin adn da dünyaya duyurdu.

Behçet, 1923te Refika Davaz ile hayatn birletirmesinin ardndan kz Aye Güler Behçet, dünyaya geldi.

Ord. Prof. Dr. Hulusi Behçetin tüm dünyaca tannmasn salayan hastalk ise üphesiz kendi ismiyle anlan Behçet hastal oldu. Hulusi Behçet, 1937-1939 yllar arasnda yaynlad makalelerde, hastal üçlü kompleks tanmlamasyla tamamen farkl bir antite (özgün durum) olarak bildirdi.

Bu yaynlarn sonucunda 1947de Zürih Tp Fakültesinden Prof. Mischnerin Uluslararas Cenevre Tp Kongresinde yapt bir öneriyle, Behçetin bu buluu Morbus Behçet olarak adlandrld.

Behçet hastalnn yan sra, yaygn ve bulac birçok hastaln belirtilerini de topluma duyuran Behçet, 1940da frengi konusunda bir kitap yaymlad.

Gureba Hastanesinde görev yaparken ark çban üzerine çalmalarn balatan Behçet, bu hastala ait çivi belirtisini tanmlamasyla da dikkati çekti.

Ord. Prof. Dr. Behçet, ayn yl parazitoz ve uyuz etmenleri konusundaki çalmalarn da duyurdu.

ncir dermatiti çalmalarndan sonra uluslararas alanda tannmaya balayan Behçet, yurt dnda birçok kongreye davet edildi.

Hulusi Behçete vefatnn ardndan anlaml ödül

Ord. Prof. Dr. Hulusi Behçet, 59 yllk ömrüne yaklak 196 eser sdrd. Behçetin eserleri arasnda, Haleb çbanlarnn Diyaretermi ile Tedavisi, Emraz- Cildiyyede Laboratuvarn Kymet ve Ehemmiyeti, Frengi Karha-i btidaiyyesi ve Seriri, Hurda-bini Tehisi, Memleketimizde Arpa Uyuzlarnn Menei Hakknda Etütleri, Irsi Frengi Klinii ve Wassermann Hakknda Noktai Nazar ve Frengi Tedavisinde Düünceler, Frengi Dersleri, Klinikte ve Pratikte Frengi Tehisi ve Benzeri Deri Hastalklar gibi kitaplar da yer alyor.

Birçok ulusal ve uluslararas kongreye orijinal makaleleriyle katlan Hulusi Behçet, Türkiyede Deri Hastalklar ve Frengi Klinii Arivi dergisinin yaymlanmasn salad.

Ord. Prof. Dr. Behçet ayrca, Dermatologische Wochenschrift ve Medizinischer Welt tbbi dergisinin de editörler listesinde yer ald.

Hulusi Behçet, 1935te Budapete Uluslararas Dermatoloji Kongresi Diploma ve Plaketi ile ödüllendirildi.

Yaamn bilime adayan ve yapt çalmalarla tp dünyasnda birçok yeni kapnn aralanmasn salayan Behçet, 8 Mart 1948de ebedi hayata intikal etti.

Türk ve dünya tp literatürüne katklar unutulmayan Behçet, vefatndan 27 yl sonra 1975te, TÜBTAK Bilim ve Hizmet Ödülü, 1982de ise Eczacba Bilimsel Aratrma Ödülü ile onurlandrld. Behçetin adna pul ve gümü para da basld.

Ana Sayfaya Git