Zor bulgu veren böbrek yetmezlii hastalnn giderek yaygnlatna dikkat çeken ç Hastalklar ve Nefroloji Uzman Prof. Dr. Süheyla Apaydn, hastaln ortaya çkmasnda diyabetten, romatolojik hastalklara kadar birçok etkenin bulunduunu hatrlatt. Erken evrede tan konmasyla birlikte önemli ölçüde hastaln tedavi edilebildiini söyleyen Prof. Dr. Süheyla Apaydn, dorudan böbrei etkileyen nefritler, böbrek ve idrar yolu talarnn da böbrek yetmezliine yol açabildiini söyledi.
çou zaman tannn geç konmas nedeniyle hastaln doas gerei ilerlemeye eilim gösterebilecei uyarsnda bulunan Prof. Dr. Süheyla Apaydn, Böbrein yapsal bozukluklarnn yan sra eker hastal, yüksek tansiyon, ateroskleroz, romatolojik hastalklar, enfeksiyonlar ile doumsal ve genetik sendromlar pek çok organ ve sistemin yan sra böbrei de etkileyerek böbrek yetmezliine neden olabiliyor. Bu sorunlarn ülkemizde de oldukça yaygn olduu ve giderek da yaygnlnn artt düünüldüünde kronik böbrek yetmezliinin öneminin giderek arttn söyleyebiliriz diye konutu.
BALANGIç BELRTLERNE DKKAT
Eer altta yatan hastalk biliniyor ve hasta yakndan takip ediliyorsa hastaln tannmasnn daha kolay olacan hatrlatan Prof. Dr. Süheyla Apaydn, sözlerine öyle devam etti:
Sinsi seyirli olanlarda ise böbrekteki hasarn özellii ve miktarna bal olarak tansiyon yükselmesi, kronik yorgunluk, halsizlik, gece idrara çkma, az kokusu, su içme ihtiyacnn artmas, bacaklarda balayan ödem gibi belirtiler görülebiliyor. Maalesef, özellikle gençlerde, belirtiler ancak ileri evreye geldikten sonra ortaya çkabiliyor.
DYABET ve HPERTANSYON KONTROLÜ ÖNEML
Türkiyede kronik böbrek yetmezliinin en sk görülen iki nedeninin diyabet ve hipertansiyon olduu bilgisini veren Prof. Dr. Süheyla Apaydn, Diyabet, hipertansiyon gibi böbrein tutan sistemik hastalklarda esas hastaln tedavisi ihmal edilmemelidir. Ne kadar iyi kontrol altnda olursa, böbrein hastalanma ihtimali o kadar azalr. Keza altta yatan neden ne olursa olsun, kan basncn kontrol altna almak, nereden gelen tuz olursa olsun tuzu azaltmak, hayvansal proteinleri öünlerde azaltmak, kilo vermek, sigaray brakmak, kontrolsüz ar kesici, iltihap azaltc ilaç kullanmamak, acil koullar hariç nefroloji veya iç hastalklar uzmanna danmadan kontrast madde (boya) verilen tomografi, anjiografi grafi çektirmemek gerekir. Belirli aralkla düzenli takibe gelmek gerekir. Ayrca kan ekerinin kontrolü, alkali tedavisi, ürik asitin azaltlmas gibi dier ilaç tedavileri de verilebilir diye konutu.
TEK BR TEDAVYLE SONUç ALMAK MÜMKÜN DEL
Kronik böbrek yetmezliinde pek çok faktörün etkili olduu ve bütün bu faktörlerin beraber kontrol edilmesi gerektii bilgisini paylaan Prof. Dr. Apaydn, sözlerine öyle devam etti. Örnein tuzu azaltmadan ilaçlara ramen kan basncn kontrol edemezsiniz. Uygun tansiyon ilac kullanmadan idrarda protein kayb azalmaz. Kilo veremezseniz tansiyon, eker kontrolü zor olur. Alkali tedavisi verseniz de hayvansal proteini azaltmadan böbrein bozulmasn yavalatmazsnz. Maalesef tek bir tedaviyle her ey düzelir, kesin sonuç alnr diye bir yaklam söz konusu deil.
SHRL FORMÜLLERE TBAR GÖSTERMEYN
Hastalarn bir nevi umutlarn sömüren, internette bol bol tavsiye edilen gilaburu, yaban mersini, biberiye, kantaron, kudret nar (ac kavun) ile çin kaynakl bitkisel tedavilerin hiçbir yarar olmad gibi özellikle çin kaynakl bitkisel tedaviler hastaln ilerlemesini arttrabiliyor uyars yapan Prof. Dr. Apaydn, Gilaburu ve yaban mersinin içerdikleri bir maddeden dolay sk sistit gibi idrar yolu enfeksiyonlarnn skln azaltc etkileri olabilir. Ancak bilimsel çalmalarla kantlanmamtr diye konutu.