Yetikin hastal gibi görülen böbrek ta problemleri çocuklarda da sk karlalabilen sorunlardan biri. Genetik faktörlerin önemli etkisi olduu bilinen çocuklarda böbrek ta oluumlarnn, özellikle böbrek ta kuanda bulunan Türkiye açsndan ayr bir önemi olduunu söyleyen çocuk Cerrahisi Uzman Doç. Dr. afak Karaçay, konuyla ilgili önemli açklamalarda bulundu.
Bu sorunun sadece böbrekler olarak snrlandrlmamas gerektiini üriner sistem olarak tanmlanan ve idrar yollarn da kapsayan toplayc sistemdeki tüm ta oluumlarnn bu grupta yer aldn söyleyen Doç. Dr. afak Karaçay, Bebek ve çocuklarda böbrek ta, sk gördüümüz bir rahatszlk. 100 çocuktan 5inde görebildiimiz kadar yüksek oranlarda saptayabiliyoruz diye konutu.
DRARIN RENGNE DKKAT EDLMEL
çocuklar ve bebeklerin böbrekleriyle ilgili yaad sorunlar dillendiremedikleri için zaman zaman fark edilmediini ya da farkl sorunlarla kartrldn hatrlatan Doç. Dr. Karaçay, dikkat edilmesi gereken belirtiler konusunda unlar anlatt:
Özellikle bebeklik döneminde, bebekte huzursuzluk, kabzlk ya da alama nöbetlerinde böbrek tandan üphe duyuluyor. Sonuçta bebekte bu belirtilerle kendini gösterebilen yüzlerce sebep olabilse de bunlardan bir tanesinin de böbrek ta ya da üriner sistem sorunu olduu göz önünde bulundurulmal. Buna bal olarak gerekli laboratuvar incelemelerin yaplmas gerekir. Daha büyük olan ve arlarn tarif edebilen çocuklarda ise ar, idrarda krmz ya da pembe renk deiiklikleri, hematüri dediimiz idrarda kan hücrelerinin görülmesi gibi durumlar uyarc olmal. Bu durumda da idrar tahlili ve ultrason tany koymada yardmc olacaktr.
6 MLMETRENN ÜSTÜNDE OLAN TALARA CERRAH UYGULAMA
Doç. Dr. afak Karaçay, çocuklarda görülen böbrek talarnn tedavi yöntemleri hakknda u bilgileri verdi:
Tan boyutu 5- 6 milimetrenin üstüne çkan çocuklarda artk cerrahi giriimi yapmak gerekiyor. çünkü bu talarn idrar yollarndan kendiliinden dümesi pek mümkün deil. Son yllarda çocuklarda eskiye kyasla çok daha fazla kapal yöntemler söz konusu. Cerrahiyle idrar yollarna endoskopik yöntemle girip, lazerle talar parçalamak ya dardan çok küçük bir kesi yaparak böbree ulaarak lazerle ta parçalayp dümesini salamak mümkün. çok daha büyük talarda ise uygun olan vakalarda, ESWL dediimiz solar ses dalgalarnn kullanlarak bu böbrek talarnn krlmas da tercih edilen bir yöntem.
EN ÖNEML NOKTA ÜPHELENMEK
çocuklarda erikinlerden farkl olarak bulgularn çok geç fark edilebilecei, bu durumda da kronik böbrek yetmezliine kadar gidebilen sonuçlarla karlalabildiini söyleyen Doç. Dr. afak Karaçay, sözlerine öyle devam etti:
Gecikmeyle gelen bu çocuklarda tkanklk nedeniyle giriim yapmak bir miktar zorlayor. Zaman içerisinde de bu tkankln fark edilmedii durumlarda etkilenen böbrein fonksiyon kayb görülebiliyor. Hatta hastalar böbrek fonksiyon bozukluu, kronik böbrek yetmezlikleri gibi sonuçlarla karmza gelebiliyor. Bu durumlarn önüne geçmek ve erken tan için en önemli nokta üphelenmek diye konuan Doç. Dr. afak Karaçay, üphelenildiinde doru testleri yapmak, tany koymak ve bir an önce tedavi için gerekli admlar atmak gerekiyor.
BÖBREK TAI OLUUMUNDA YÜZDE 35 GENETK FAKTÖRLER ETKL
Genetik faktörlerin çocuklarda üriner sistem talarnn oluumunda da en önemli risk faktörlerinden birini oluturduuna iaret eden Yeditepe Üniversitesi Hastaneleri çocuk Cerrahisi Uzman Doç. Dr. afak Karaçay, Genetik faktörler yaklak yüzde 30-35 civarnda etkili olduunu biliyoruz. Bu nedenle özellikle ebeveynlerinde ta öyküsü olan çocuklarn ve bebeklerin mutlaka taramaya alnmas gerekir. Elbette genetik tek nedeni oluturmuyor. Artk çevresel faktörler de çok önemli yerlere gelmeye balad. Yediklerimiz, içtiklerimiz, tükettiklerimiz ve çocuklarmza yedirdiklerimiz de bu sorunda etkili faktörler. Özellikle früktoz tüketimi fazla olan, asit içerii yüksek içecekleri, abur cubur gibi attrmalklar, lifsiz meyve sularn fazla tüketen, günlük su tüketimi miktar az olan ve hareketsiz olan çocuklarda bu sorunlar çok daha sk görüyoruz. Bu yüzden hem genetikten üphelenmek hem de beslenme ekline dikkat etmek gerekiyor ifadelerini kulland.