Kadn Hastalklar, Doum ve Tüp Bebek Uzman Prof. Dr. Gökalp Öner, ismi ile tatly çartran ancak hiç de öyle olmayan, dünyada yaklak 190 milyon kadnda gözlemlenen, ülkemizde her 10 kadndan 1inde görülen çikolata kistleri hakknda bilgi verdi
Endometriozis, her ay kalnlap eer gebelik olumaz ise adet kanamas ile atlan rahim içi duvar tabakasnn rahim d bölgelerde yerlemesiyle oluan kronik bir hastalktr. Daha basit ekliyle anlatmak gerekirse, rahim duvarndaki kanayan hücrelerin adet döngüsünde dar atlmak yerine tüplerden geçerek iç ksma dökülmesi durumudur. Tüplerin az ksmnda yumurtalklar olduu için kanayan hücreler sklkla yumurtala yapr. Yumurtala yerleen bu hücreler hormonlarnda etkisiyle her ay düzenli olarak kanamaya balar. Biriken kan koyu kahverengi kvamda olduu yani çikolata rengini ald için çikolata kisti olarak da tanmlanmtr.
KURDUN ELMAYA ZARAR VERMES GB
Ben, çikolata kistlerini elmann içindeki kurda benzetirim. Nasl ki elma içindeki kurt zamanla elmann içine zarar veriyorsa, çikolata kistleri de zamanla benzer ekilde yumurtalk dokusuna zarar verir ve yumurta kalitesini olumsuz yönde etkiler. Bu kistler kendini ciddi adet sanclar ile göstermeye balar. Bunun dnda iliki srasnda ar, idrar yaparken ar, idrar boaltamama hissi, idrarda kan görülmesi, omuz ars, yorgunluk, infertilite gibi bulgulara da rastlamak mümkündür. Bu arlar menopoza kadar devam eder.
KESN TANI LAPAROSKOP LE KONUR
Üreme dönemindeki kadnlar çikolata kistlerinden en çok etkilenen gruptur. yi huylu olmakla birlikte yüzde 4 orannda kötü huylu olma gibi anszl da bulunmaktadr diyen Kadn Hastalklar, Doum ve Tüp Bebek Uzman Prof. Dr. Gökalp Öner, O yüzden bu tanya sahip tüm kadnlarmzn, özellikle kanser öyküsü olan kadnlarmzn ciddi bir tedavi plannn olmas gerekir. çikolata kisti olan kadnlarmzn rahimlerinin de deerlendirilmesi gerekmektedir. Bu tandaki rahimlerde polip ya da miyom görülme riski biraz daha yüksektir. Son yllarda gelimi ultrasonlarla bu kistler net bir ekilde ayrt edilebilir, gerekirse MRdan da faydalanabilir ama kesin tan laparoskopi ile konur. CA125 testi dediimiz kan testi de çikolata kisti olan kadnlarda yüksek olduundan ötürü bizlere tehis koymada k tutabilir. Yumurtala zarar verebilecei göz önünde tutulursa AMH dediimiz rezerv testine de baklmasnda fayda vardr. laç tedavileri ve yaanan sanclarda verilecek ar kesiciler hekimlerle birlikte karar verilerek alnmaldr. Endometriozis, ömür boyu sürecek bir yönetim plan gerektiren, tbbi tedavi ön planda tutularak tekrarlanan cerrahi giriimlerden kaçnlmas gereken kronik bir hastalktr diyor.
CERRAHSZ YEN YÖNTEMLER
Son zamanlarda çikolata kisti tedavisi içinde yeni yöntemler gelitirilmitir. Bizlerin sklkla uygulad ve hiçbir zarar da gösterilmemi olan kistlerin yumurtalklardan yumurta toplama annda boaltlmas ve yumurtalk içinin alkol ile temizlenmesi de bu kistlerin yok olmasn salamaktadr. Hatta bu yeni teknik ile de cerrahi bir ilem gerekmeksizin çikolata kistleri konforlu bir ekilde tedavi edilebilir.
çOCUK STENMYORSA TEDAV ONA GÖRE PLANLANIR
Bu kistlerin tedavisini belirleyen çocuk istei olup olmaddr. Eer kadnda çocuk istei yok ise ve ar ikayeti ile gelmise öncelikle ilaç tedavisine balanr ve sonra laparoskopik (kapal) cerrahi ile bu kistler çkarlr. Daha sonra da bu kistlerin tekrarlanmamas amaçl ilaç tedavisine devam edilir.
çOCUK STENYORSA TÜP BEBEK TEDAVS ÖNERLEBLR
çocuk istei ile bizlere bavuran çiftlerin yüzde 30unda bu kistleri görmekteyiz. Yani infertilite açsndan en sk gördüümüz sebeplerden bir tanesi de bu pek de tatl olmayan çikolata kistleridir. Ama tabi ki çiftlerimize ve bu kistlere gerekli tedaviyi uygulayarak baarl sonuçlar aldk, alyoruz, almaya da devam edeceiz diyen Kadn Hastalklar, Doum ve Tüp Bebek Uzman Prof. Dr. Gökalp Öner,
Öncelikle bu tehisi koyduumuz çiftlerimizden rahim filmi istemekteyiz. Eer rahim filminde tüpler açk ve erkek faktörümüz de normal yani sperm saymz yeterli ise yapacamz ilem alamadr. Kadna uyguladmz alama ile olumlu sonuçlar almaktayz. çünkü amacmz ne kadar az cerrahi ilem, o kadar salk. Eer kadnda çikolata kistine bal rezerv azl ve dokuda bozulma tespit etmisek ve erkek faktörü de iin içinde ise yani sperm says ve harekette azlk durumu varsa, bu durumda alamadan olumsuz sonuç alma durumumuz oldukça yüksektir. Böyle bir durumda da direkt tüp bebee yönelmek bizler için faydal olur. Tüp bebek tedavisi için basklama tedavisi dediimiz durum kistlerin basklanmas yani ilaçlarla bu kistlerin aktive olmasn önlemektir. Bizler basklama tedavisini yumurtalarmz toplayp, embriyolarmz oluturup dondurduktan sonra yaparz. çikolata kistleri sadece yumurtal deil, bebein tutunmasn da olumsuz yönde etkiler. Bu kistlerin rahme gönderdii olumsuz sinyaller bebein tutunmasna büyük ölçüde engel olmaktadr. Bu yüzden basklama tedavisini rahim ve yumurtalklar hazr olduktan yapmak, anne adaylar için daha salkl olacaktr dedi.
KLO ALMAYIN, SGARA VE ALKOLDEN UZAK DURUN
çikolata kisti olan kadnlarda yumurtalk kanseri, meme kanseri ve tiroid kanseri oranlar art gösterdii için bu kadnlarn kilo almamalar, sigaradan uzak durmalar, yeil sebze ve taze meyve arlkl beslenmeleri, alkol almamalar ve güneten korunmalar gerekmektedir.