Üroloji Uzman Op. Dr. Yusuf lker çömez, erkeklerde görülen infertilite ve tedavi yöntemleri hakknda bilgi verdi.
ATILACAK LK ADIM SPERM TETKK YAPTIRMAK
çiftler bir yln sonunda doum kontrol yöntemi kullanmadklar halde çocuk sahibi olamyorlarsa kadnlarn bir jinekoloji uzmanna, erkeklerin de bir üroloji uzmanna bavurmas önem tamaktadr. nfertilite her iki cinsiyet için de eit oranda görülür. Ancak bazen her ikisinin de ortak olarak etkilendii durumlar söz konusu olabilir. Bu nedenle yardmc üreme teknikleri yönünden çiftlerin birlikte ele alnmas gereklilii ortaya çkmaktadr. Erkekler için ilk olarak en basit olan sperm tetkiki yaplr. Hiç sperm çkmad veya çok az olduu durumlarda, öncelikle buna yönelik tedavilerin planlanmas gerekir.
KISIRLIIN NEDENNE UYGUN TEDAV PLANLANMALI
Erkeklerde ksrln en sk görülen nedenlerinden biri varikosel denilen damar genilemeleridir. Ancak her üç hastann birinde iyi yaplan bir varikosel ameliyat sonras gebelik elde edilmesi mümkün olmaktadr. Varikosel dndaki erkek ksrl nedenleri ise hormonal ve iltihabi bozukluklar, oksidatif stres denilen sperm DNA bozulmas ile sonuçlanan etkenlerdir. Bunlar, güncel testler ile artk rahatlkla tan konulabilecek problemlerdir. Hava kirlilii ve elektromanyetik dalgalarn bu hasarlar tetikleyebilecei düünülür. Sperm normal olsa bile DNA hasar nedeniyle gebelik elde edilemeyebilir. Ancak bu sorunlar ilaçlar ve beslenme ile tedavi edilebilir.
TESE YÖNTEMYLE AZOSPERMYE çÖZÜM
iddetli erkek ksrl olan ve menide hiç sperm bulunmamas durumu azospermi olarak adlandrlmaktadr. Baz kiilerde doutan da sperm olmayabilir. Erken yalarda, erkek çocuklarnda testislerin 6 aya kadar yerine inmemesi ya da geç inmesinden kaynaklanan sperm bozukluklaryla da karlalabilir. Hiç sperm çkmamas ve spermin sonradan bozulmas durumlar da günümüzde tedavi edilebilmektedir. Bazen kanal tkankl ya da hormonal bozukluklar nedeniyle azospermi olabilir. Bu tabloda da hasta baaryla tedavi edilebilir. Bunlar dnda ise tüp bebek yöntemleri ile çocuk sahibi olmak mümkündür. Testis içindeki canl spermler, TESE denilen yöntemle, ameliyat mikroskobu altnda görülen uygun alandan alnarak çocuk sahibi olunabilir.
SPERM HÜCRES YOKSA BLE çOCUK SAHB OLUNABLR
Testislerden alnan dokularda sperm olmayan ancak kök sperm hücresinin bulunduu vakalarda da hastalarn çocuk sahibi olma potansiyelleri vardr. Son yllarda gelien teknolojiler sayesinde bu hücrelerin geliimlerinin hangi aamada durduuna göre uygun tedavi yöntemi ile tüp bebek yaplmas mümkündür. Vücudun dier bölgelerindeki kök hücrelerden de sperm elde etme çalmalar deneysel olarak devam etmektedir. Ancak henüz insanlar için onaylanm olan çalma bulunmamaktadr.
UZMAN YARDIMI ALIN VE ÖNERLERE UYUN
çiftlerin bebek sahibi olmaya çaltklar dönemde; vakit kaybetmeden uzman yardm almalar, umutsuzlua kaplmayp sabrl olmalar ve tedavi planlamasna harfiyen uymalar önemlidir.
Bebek sahibi olmak için bu önerileri göz ard etmeyin:
1 - Sigaradan uzak durun.
2 - Obezite hastalnz varsa profesyonel yardm alarak kilo verin.
3 - Stres kontrolünü salamaya çaln. Eer bunu baaramadnz düünüyorsanz uzman yardm almaktan çekinmeyin.
4 - Akdeniz tipi beslenme tarzn benimseyin.
5 - Antioksidan yönünden zengin ve taze gdalar tüketin.
6 - Fast food tüketmeyin, ilenmi ve hazr gdalardan uzak durun. Bu tür besinler erkeklerde hormon dengelerini olumsuz etkiledii için ksrlk riskinin artmasna yol açmaktadr.
7 - Keçiboynuzu ve portakal suyu gibi vücuttan toksinleri uzaklatrabilen besinleri tercih edin.
8 - Halk arasnda doru bilinen yanllardan uzak durun, bilinçsiz uygulamalara bavurmak yerine mutlaka uzmana dann.
9 - Salk kontrollerinizi ve gerekli tetkikleri yaptrn.