Uykuda hareket bozukluklar içinde en sk görülen Huzursuz Bacaklar Sendromu; kiinin genellikle istirahat halinde bacaklarnda ve nadiren kollarnda ortaya çkan naho hissiyat rahatlatmak için dayanlmaz bir ekilde hareket ettirme istei duymasdr. Hastalarn çou bacaklarndaki rahatsz edici hisleri tarif etmekte güçlük çeker. Sklkla uyuma, gerilme ya da karncalanma eklinde tarif eder. Bu kramptan çok farkl bir histir ve bacaklardan çok baldrlarda hissedilir. Hareketsiz ekilde oturmak ve yatmak, bacaklardaki rahatszlk hissini artrr. Bacaklar hareket ettirmek ve germek ise yaknmalar geçici bir süre için azaltr. Bu nedenle hastalarn birçou uykuya dalmakta zorlanr, iyi uyuyamama sonucu gün içinde çok yorgun olabilirler. Yine bu nedenle mesleki ve sosyal yaamlar aksayabilir. Gün içi uykululuk hali Huzursuz Bacak Sendromunun yarat sorunlardan sadece biridir. Uzun süreli oturmalar gereken sinema, tiyatro ve i toplantlarnda da güçlük çekerler. Huzursuz Bacak Sendromu kalitesiz uykuya neden olmas ve uyku bölünmelerine yol açmas nedeniyle anksiyete ve depresyona yol açabilir.
Ailesinde Huzursuz Bacak Sendromu olan çocuklar risk altnda
Ülkemizde her 100 kiiden üçünde görülen hastaln kendiliinden gerilemesi gebelik gibi baz özel durumlar dnda nadirdir. Sklkla altta yatan bir neden bulunmakszn yllar boyunca ayn seyirde gider. Kadnlarda erkeklere göre daha sk görülür. Özellikle ailesinde Huzursuz Bacak Sendromu bulunan çocuklarda da görülme ihtimali yüksektir. Bazen çocuklardaki bu yaknmalar büyümeye bal arlar olarak nitelendirilir. Bazen de bu çocuklara yanllkla halk arasnda hiperaktif olarak bilinen dikkat eksiklii-hiperaktivite sendromu tans konulur. Oysa ki bu çocuklar hiperaktif olduklar için deil; Huzursuz Bacak Sendromu nedeniyle bacaklarn hareket ettirme gereksinimi duyduklar için yerlerinde duramazlar.
Huzursuz Bacak Sendromunun nedeni nedir?
Huzursuz Bacak Sendromu olan hastalar yaknmalarn tarif etmekte zorlanrlar. Bu durum yanlla psikolojik bir hastaln belirtisi gibi yorumlanabilir. Ama HBS psikolojik bir hastalk deildir. Hastaln nedeni kesin olarak bulunmu deildir. Özellikle beyinde arac görevi yapan bir madde olan dopamin reseptör duyarll üzerinde
durulmaktadr. çünkü sinir sisteminde dopamini artran ilaçlar tedavide etkili olmaktadr. Demir eksikliine bal kanszlk, bacaklarda kan dolam bozukluu, ftk ya da bacak sinirlerinde harabiyet, böbrek hastalklar, kas hastalklar, alkolizm, baz vitamin ve mineral eksikliklerinde HBS görülme skl yüksektir. HBS genetik geçili olabilir. Bu yukardaki hastalklardan biri bulunmayan HBS hastalarnn akrabalarndan birinde HBS bulunmas olasl %50dir. Tedavisi genetik olmayan forma göre daha zordur. Baz depresyon ilaçlar, alerji ilaçlar ve ar kesiciler HBS belirtilerini arlatrabilirler ya da ortaya çkarabilirler. Kafein, alkol ve sigara kullanm hastaln belirtilerini arlatrr.
Aadaki yaknmalarnzn varsa Huzursuz Bacak Sendromunuz var demektir:
* Bacaklarnzn her ikisinde birden huzursuzluk hissi ve buna bal hareket ettirme istei
* Bu hissin bacaklarnz hareket ettirmekle geçici olarak azalmas ya da kaybolmas
* Yaknmalarn hareketsiz kalnca ve geceleri ortaya çkmas ya da daha belirgin hale gelmesi
Tedavisi mümkün mü?
lk aama HBSnin ortaya çkmasn kolaylatran ya da neden olan baka bir hastaln bulunup bulunmadn saptamaktr. Bu hastalklar arasnda demir eksiklii anemisi, diyabet, nöropati ve artrit yer alr. Baz ilaçlarn kullanm da HBS yaknmalarn artrabilir. Bu hastalklarn tedavisi ya da ilaçlarn kesilmesi bazen yaknmalarn azalmasn, nadiren de kaybolmasn salayabilir. Ancak çou zaman bu kolaylatrc hastalklar en uygun ekilde tedavi edilse de HBS ile ilgili yaknmalar devam eder. Zaten hastalarn yarsndan çounda da altta yatan kolaylatrc bir hastalk ya da ilaç kullanm
yoktur. HBSnin hafif formlarnda çounlukla hastann kendisinin kefettii scak banyo, bacak masaj, scak havlu, buz uygulamas, ar kesiciler, düzenli egzersiz ve kafeinli içeceklerden kaçnma gibi tedbirler yararl olabilir. Akamlarn youn zihinsel aktivite gerektiren bulmaca çözmek gibi iler yapan hastalarn bazlarnda da yaknmalar gerileyebilir. Ancak orta ve ar derecede HBS olan hastalarda bu tedbirler yetersiz kalr ve HBS tedavisinde kullanlan çeitli antiparkinson, antiepileptik vb. ilaçlarn kullanm gereklidir. laç etkinlii hastadan hastaya deiebilir.