Sinsi bir ekilde belirti vermeden ilerleyen çocukluk ça hipertansiyonunun tehis edilebilmesi için çocuklarn tansiyonlarnn herhangi bir rahatszlklar yoksa 3 yandan itibaren belli aralklarla ölçülmesi gerekiyor. Yaam tarz ve beslenme düzeni salkl bir hale getirilen çocuklarda yüksek tansiyon görülme skl ise azalyor. çocuk Nefroloji Bölümünden Uz. Dr. Gökçe Can, çocukluk ça yüksek tansiyonu ile ilgili bilgi verdi.
HPERTANSYON YAAM BçM VE BESLENME LE LKLDR
Kann atar damarlar içinde meydana getirdii basnç olan tansiyonun yüksek çkmas önemli bir salk sorunu olup, baka hastalklara da kap aralamaktadr. Her ne kadar yetikin hastal olarak bilinse de aslnda yüksek tansiyon, temelleri çocukluk çanda atlan bir rahatszlktr. Yaplan çalmalar, tansiyonun kiinin yaam biçimi ve beslenme tarz ile yakndan ilikili olduunu gösterirken; çocuk ve ergenlerin beslenme alkanlklarnn deimesi, sedanter bir yaam tarz benimsemeleri ve obezite oranlarnn yükselmesi ile birlikte çocuklarda hipertansiyon görülme sklnda art yaandn ortaya koymaktadr.
çocukluk çanda kan basnc tpk boy ve kilo ölçümünde olduu gibi persentil erileri ile deerlendirilir. Yani çocuklarda normal tansiyon deerleri ya, cinsiyet ve boya göre deikenlik gösterir. Persentil erisinde belirlenen deerlerin üzerinde çkan tansiyon, çocuklarda hipertansiyon olarak kabul edilmektedir. Ülkemizde neredeyse her 10 çocuktan birinde hipertansiyon izlenmektedir.
RUTN MUAYENE TEHS çN ÖNEMLDR
çocuklarda hipertansiyon durumu genellikle rutin muayene srasnda ortaya çkarlr. çünkü çocukluk çanda görülen yüksek tansiyon genellikle belirti vermeden sinsi bir ekilde ilerler. Semptom gösterdii vakalarda ba ars, uykuya dalmakta sknt, yorgunluk, çarpnt, kulakta çnlama gibi ikayetler ortaya çkar. iddetli hipertansiyon durumlarmda ise burun kanamas, kusma, görme bozukluu, bilinç bulankl ve çarpnt gibi belirtiler görülebilmektedir.
3 YAINDAN TBAREN çOCUKLARIN TANSYONU ÖLçÜLMELDR
çocuklarda yüksek tansiyonun erken tehisi ve tedavisi büyük önem tamaktadr. Tansiyonu yüksek çkan çocuklara mutlaka tansiyon holter taklmaldr. Üç yandan itibaren bütün çocuklara yllk tansiyon ölçümü yaplmaldr. Ancak tansiyona elik eden böbrek hastal, idrar yolu enfeksiyonu, diyabet, obezite, kan basncn yükselten ilaç kullanm ve aort koarktasyonu gibi durumlarn varlnda ise her kontrolde tansiyon ölçümü yaplmal ve sonuçlar çocuk nefroloji uzman tarafndan deerlendirilmelidir.
ÖNCELKLE ALTTA YATAN SEBEPLER BELRLENMELDR
Hipertansiyonda öncelikle altta yatan sebepler bulunmal ve tedavi ona göre ekillendirilmelidir. Bununla birlikte çocuklarn yaam ve beslenme ekilleri mutlaka deitirilmelidir. Hareketli bir yaam tarz ve salkl bir beslenme düzeni oluturulmas tedavide büyük fayda salamaktadr. Ancak bu deiikliklere ramen kontrol altna alnamayan yüksek tansiyon durumlarnda uzman hekimin önerisi ile antihipertansif ilaç balanmas gerekmektedir.
YAAM TARZI VE BESLENME EKLNN DÜZENLENMES ÖNEML
Ailelerin çocuklarnn sal için dikkat etmeleri gereken noktalar u ekildedir:
- çocuklarn beslenmelerine dikkat edilmelidir. Salkl, sürdürülebilir ve katk maddesi içermeyen bir beslenme ekli oluturulup, bu beslenme ekli çocuklara benimsetilmelidir.
-çocuklar paketli gdalardan uzak tutulmal, taze meyve ve sebze tüketimleri artrlmaldr.
-Gazl içecekler içerisinde bulunan meyankökü hipertansiyona sebep olmaktadr. Bu sebeple çocuklarn bu içecekleri tüketmesine izin verilmemelidir
-çocuklarn fiziksel aktiviteleri artrlmal ve haftada en az 3 gün ortalama 30 dakika yürüyü yapmalar salanmaldr
- çocuklarn tuz tüketimi azaltlmaldr. Ancak bu azaltma sadece yemeklere konan tuz miktarndan deil, sofraya gelen arküteri, paketli gda ve mandra ürünleri gibi gdalardan kaçnlarak gerçekletirilmelidir.
-çocuklarn ekran karsnda geçirdii zaman günlük 2 saat ile snrlandrlmaldr.