Dou Anadolu Bölgesinde zengin kahvaltsyla öne çkan Vanda ilkbaharda dalardan toplanan otlarn kurutulmasyla yaplan keledo yemei, sofralarn vazgeçilmezleri arasnda yer alyor.
pek Yolu güzergahnda olmas dolaysyla tarih boyunca yolcularn konaklad mekanlara ev sahiplii yapan Van, zengin mutfayla da ziyaretçileri cezbediyor.
Kentin yemek kültürünü oluturan en önemli deerlerden olan ve dalarda toplanan otlarn kurutulmasyla hazrlanan tescilli lezzet keledo, yörede yapm en zahmetli yemek olmasna ramen özel günlerde sofralardan eksik olmuyor.
Özellikle kalabalk ailelerde piirilen keledo için yörede beslenen, henüz yan doldurmam erkek veya hiç doum yapmam dii koyunun kuba haline getirilmi eti tercih ediliyor.
Bunlarn yannda yemein yapmnda krem renginde koçba diye tabir edilen nohut, aurelik buday, çökelein günete kurutulmasyla elde edilen kurut, dalarda yetien ak pancar, kuru soan, sarmsak, yeil mercimek, tereya, pul biber, yenibahar, karabiber ve kaya tuzu malzemeleri kullanlyor.
Baklagillerin ayr ayr tencerelerde piirildikten sonra kazanda kartrlmasyla yaklak bir saatte hazrlanan keledo, sofralar süslüyor.
- 1800 yldr sofralardan eksik olmuyor
Kentin yemek kültürünü gelecek nesillere aktarmak için bir arayan gelen ve Mavi Fularllar olarak bilinen kadnlar tarafndan yaplan keledou tadanlar, bu lezzetten vazgeçemiyor.
Mavi Fularllarn temsilcisi Nuran Demirhan, AA muhabirine, keledo yemeinin 1800 yl önceden günümüze geldiini anlatt.
Atalarndan kalan bu yemei daha çok kalabalk sofralar için yaptklarn belirten Demirhan, bu lezzetin geçen yl Van Ticaret ve Sanayi Odasnca tescil ettirildiini anmsatt.
Demirhan, keledoun yapln öyle tarif etti:
Kurut ezilerek ayran kvamna, et piirilerek kavurma haline getirilir. Bir gün önceden nohut halanr. Ak pancar dediimiz otu yine önceden halayp süzeriz. Mercimek ve buday da ayr ayr haladktan sonra yemeimizi piirmeye balyoruz. Bunun için kazanda tereyamz kavurduktan sonra soan ve ardndan eti kavuruyoruz. Ardndan dier malzemelerimizi katarak piirmeye balyoruz. Yaklak 20 dakika pitikten sonra ayran haline getirdiimiz kurut, biber ve kaya tuzumuzu ekliyoruz. Yemeimizi bir saat piirdikten sonra tereyanda kavurduumuz biber ve sarmsak sosuyla servis ediyoruz.
- Sadece keledo için Vana gelenler oluyor
Demirhan, kullanlan malzemeleri yöreden temin ettiklerini belirterek, unlar kaydetti:
Bahar aylarnda pancarmz dalardan toplayarak kurutmaya balyoruz. Yine kurutu yaz aylarnda yapyoruz. Bu iki malzeme keledoa ayr bir lezzet katyor. Sadece keledo için Vana gelenler oluyor. Yine Vann kültürel deerleri olan Van Kalesi, Van Gölü ve Van Kedisini görmeyen gelenler keledo yemeden gitmezler. Yöremizin çok kymetli bir yemeidir. Dier bölgelerde bu lezzetin yaplmamasnn nedeni, ak pancarnn sadece buradaki yüksek kesimlerde yetiiyor olmasdr. Herkesi Vana keledo yemeye bekliyoruz.
Neslihan Güzel de özellikle yemee ayr bir tat veren ak pancarnn önemine deinerek, Bu yemee tat katan bu pancardr. çok lezzetlidir, herkese tavsiye ediyoruz. Vana gelip keledo yemeden gitmeyin. diye konutu.
Hilal Dede ise Mavi Fularllar olarak Van mutfak kültürünü ve kenti tantmak için çalmalar yaptklarn ifade ederek, unutulmaya yüz tutmu gelenek ve görenei yaatmaya amaçladklarn söyledi.