Uyuz hastalnn, Sarcoptes Scabiei olarak adlandrlan akarn (eklem bacakl canl, hayvan) insan vücuduna girmesiyle olutuunu belirten Dermatoloji Hekimi Uzm. Dr. Onur çapkan, gözle görülemeyen bu böceklerin deriyi istila ettiini söyledi. Sadece mikroskopla görülebilen uyuz böceklerinin insan derisine girerek orada yaadn aktaran çapkan, Deri içerisinde açtklar tünellerde yaayan bu canllar baz salk sorunlarna yol açabilirler. Özellikle geceleri iddeti artan kant gibi bireylerin gündelik hayatn olumsuz etkileyen salk sorunlar oluturabilirler diye konutu.
KAPALI ORTAMLARDA VE ORTAK KULLANILAN EYALARDAN BULAIYOR
Uyuz hastalnn temel olarak temas yoluyla bulatn söyleyen çapkan, uyuz hastaln oluturan akarlarn hzl hareket edemediini kaydetti. Uyuz böceklerinin zplama ya da atlama gibi yeteneklere de sahip olmadn belirten çapkan, uyuz hastalnn bulama ve korunma yollarnn bilinmesinin önemine dikkat çekerek, Uyuz hastaln oluturan akar, hzl hareket edemedii için temas süresinin belli bir sürenin üzerinde gerçeklemi olmas gerekmektedir. Örnein, ksa ve basit bir tokalama ya da sarlmada uyuz hastalnn bulama ihtimali düüktür. Fakat ayn yatakta uyuma, ortak havlu kullanma gibi durumlarda havlu, yastk, çaraf gibi eyalardan bulamas mümkündür. Huzurevi, kre, okul ve ev gibi ortak kullanmn ve temas edilen eya saysnn fazla olduu yerlerde uyuz hastal bulama oran daha yüksektir. Aile bireyleri arasnda hzl yaylm gösterebilir. Uyuz hastal genellikle ortam hijyeninin iyi olmad ve insan saysnn fazla olduu yerlerde görülür dedi.
BU BELRTLERE DKKAT
çapkan, uyuz hastalnn belirtileriyle ilgili u bilgileri verdi:
Uyuz hastaln oluturan bu akarlar insan vücudu dnda birkaç gün yaayabilmektedir. Bireyler bu akarlara maruz kald zaman hemen belirtiler gözükmeyebilir. Belirtilerin ortaya çkmas 6-8 haftay bulabilmektedir. Fakat bu dönemde de baka bireylere uyuz hastal bulatrlabilir. Uyuz hastalnn görülme skl özellikle sonbahar ve k aylarnda artsa da son yllarda tüm mevsimlerde skça görmekteyiz. Bireyler Sarcoptes Scabiei türü uyuz akarlarna maruz kaldklarnda belirti göstermeleri birkaç haftay bulabilir. Bu dönemde deri, bireylerin hayatn olumsuz etkileyecek baz belirtiler göstermektedir. En sk karlalan belirtiler; özellikle gece artan ve tüm vücutta görülebilen kant, kzarklk, parmak aralar, bilekler, meme ba ve genital bölgede kabarklklar görülmesi olarak verilebilir. lk 1 ya içinde saçl deri ve yüz tutulumu da görülebilmektedir.
Uyuz hastalnn kendisini genel olarak kant yoluyla belli ettiine dikkat çeken çapkan, Uyuz hastalndan korunmak için uyuz olan bireyle direkt olarak temas edilmemelidir. Eya paylam yaplmamaldr. Aile bireylerinden birinde uyuz hastal görüldüü zaman dier aile bireyleri de hekimle görümeli ve ortak tedaviye balanmaldr. Uyuz bulaan kiinin yastk, çaraf ve havlu gibi kiisel eyalar yüksek derecede ykanmal ve akarlardan arnmas salanmaldr diye konutu.
NASIL TEDAV EDLR?
Uyuz hastalnn tedavisinin mümkün olduunu dile getiren Uzm. Dr. Onur çapkan, kesin tannn konulmas için dermatoskopi cihaz ile deri yüzeyinin mikroskobik olarak incelenmesi gerektiini vurgulad. Tedavi yöntemlerine ilikin bilgi veren çapkan, Deerlendirmeler sonucu uyuz tans konulan hastalarda genel olarak krem veya merhem tedavisi etkili olmaktadr. Baz durumlarda kant önleyici kremler de verilebilir. Uyuz hastalnn daha ar ya da tedaviye direncin olduu durumlarda azdan alnmak üzere oral ilaçlar da verilebilir. Bu ilaç ya da merhemlerin birkaç hafta kullanlmas gerekir. lac ve temizlik önlemleri hekimin önerdii ekilde yapan bireylerde kantnn ilk 2 hafta içerisinde belirgin biçimde azalmas beklenir. Kantnn tamamen geçmesi 1 ay bulabilir diyerek sözlerini noktalad.