ç Hastalklar Uzman Dr. Bedrettin Oflaz, halk arasnda eker hastal olarak bilinen diyabet hakknda açklamalarda bulundu. Dr. Bedretin Oflaz, diyabetin, insülin hormonunun eksiklii veya etkisizlii sonucu ortaya çkan ve kan ekeri yükseklii ile seyreden, kronik ve ilerleyen bir hastalk olduunu söyledi. Oflaz, nsülin, vücudumuzda pankreas tarafndan salglanr, yemeklerle alnan besinlerdeki ekerin hücre içine girerek enerji olarak kullanlabilmesi için anahtar görevi görür. nsülinin yokluu veya etkisizlii sonucu hücre içine giremeyen eker kanda yükselmeye balar ve eker hastal oluur. Tedavi edilmedii takdirde ciddi hastalklara neden olmaktadr. En önemlisi, kalp damar hastalklarna, böbrek yetmezliine ve körlüe neden olmaktadr dedi.
DYABET çETLER
çamzn en büyük sorunlarndan biri olan eker hastal hakknda açklamalarda bulunan Dr. Bedrettin Oflaz, Tip 1, Tip 2, Gestasyonel Diyabet ve dier tipler olmak üzere 4 çeit diyabet grubu olduunu belirti. Dr. Oflaz, diyabet çeitlerini u ekilde sralad:
Tip 1 diyabet, otoimmün bir hastalktr yani vücut, pankreasn beta hücrelerine nedeni bilinmeyen bir ekilde sanki yabanc bir dokuymu gibi hedefe saldrr ve beta hücrelerini yok eder. Tip 1 diyabette insülin salgs hiç yoktur veya yok denecek kadar az olduundan tedavisinde mutlaka insülin kullanlr. Tip 2 diyabette vücutta insülin salgs yetersizdir, bunun yannda bir de insülin direnci vardr. Tedavisinde her zaman insülin gerekmeyebilir. Beslenme tedavisi ve egzersizin yansra azdan eker düürücü ilaçlarla tedavi edilebilirken, ilerleyen dönemde insülin kullanlmas gerekebilmektedir. Tip 2 diyabet en sk görülen tip olup tüm diyabetlilerin yüzde 90-95ini oluturur. Gestasyonel diyabet, ilk olarak hamilelik srasnda tespit edilir. Bazen doumdan sonra ortadan kaybolmaktadr. Ancak gestasyonel diyabeti olan kiilerin, ilerde tip 2 diyabet olma riski yüksektir. Bu nedenle bazen hamilelik srasnda tehis edilen diyabet aslnda tip 2 diyabeti göstermektedir. Dier tipler dediimiz daha az görülen tipler arasnda ise genetik bozukluk ve kullanlan baz ilaçlara bal diyabet yer almaktadr.
BELRTLER
Uzm. Dr. Bedrettin Oflaz, eker hastal belirtileri hakknda u açklamalarda bulundu:
eker hastalnn en sk görülen belirtileri çok su içmek, sk idrara çkmak, gece idrara çkmak, az kuruluu, halsizlik, yorgunluk, açlk hissi, cilt yaralarnn geç iyilemesi, kuru ve kantl bir cilt, sk sk enfeksiyon gelimesi, konsantrasyon güçlüü, görme bulankl gibi belirtilerdir. eker hastalarnn yaklak yars, eker hastas olduunun farkna varmadan yaamaktadr. Bu nedenle risk grubundaki kiilerin düzenli aralklarla kan ekerlerini ölçtürmeleri gerekmektedir.
RSK GRUBU
40 yandan büyük olmak, sedanter bir hayat sürenler, obez olan bireyler, 1. derecede yaknlarnda eker hastal olan kiilerin risk grubunda olduunu belirten Dr. Oflaz, ri bebek douran veya hamileliklerinde eker hastal tans konan kiiler. Tansiyonu ve kolesterolü yüksek olanlar. Daha önce yaptrdklar tahlillerde bozulmu açlk glukozu ve bozulmu glukoz tolerans olanlar, insülin direnci olanlar, erken yata kalp hastal öyküsü olanlar ve stres altnda yaayan kiiler eker hastal açsndan risk altndaki kiilerdir dedi.
BESLENME ÖNERLER
Diyabet gerektii gibi tedavi edilmezse, kalp damar hastalklar, böbrek yetmezlii, körlük, sinir hasar ve diyabetik ayak gibi çeitli sorunlara yol açabildiini aktaran Dr. Oflaz, eker hastal ile mücadele etmenin en önemli silah, yeterli ve dengeli besin öelerini içeren salkl bir beslenme eitimi almak ve yaantmz ona göre düzenlemektir. Beslenmede kan ekerini ani yükselten çikolata, ekerli kurabiye, kolal içecekler gibi yiyecek ve içeceklerden uzak duracaz. Bunlar kan ekerini ani yükseltir, ani düürür. Beynin dengesini bozar. Bunlarn yerine emilimi yava olan yiyecekler, kan ekerini dengede tutacak besinler tüketmek gerekir. Ayrca bu konuda diyetisyen destei de alabilirler diye konutu.
DYABETE YAKALANMA YAI DÜTÜ
Diyabete yakalanma yann çok aalara dütüünü belirten Dr. Bedrettin Oflaz, Hepimizin bildii gibi teknoloji çok hzl ilerliyor. Zamanmzn çounu akll telefonlar ile geçiriyoruz. Her yere arabayla gidiyoruz. Yürümek yerine asansör kullanyoruz. Salksz ve bilinçsiz bir ekilde besleniyoruz. Bu yanl beslenme alkanlklarmz daha çocukluk yanda balyor. Obezite oran giderek artyor. Yeterli oranda spor yapmyoruz. Bütün bu sebeplerden dolay maalesef diyabet ya çok dütü dedi.
TANI VE TEDAV
eker hastalnda tannn önemine deinen Dr. Oflaz, 8-12 saat açlk sonras iki kez baklan açlk kan ekeri 126 ve üzerinde ise, yukarda saydmz belirtileri olan ve herhangi bir zamanda baklan kan ekeri 200ün üzerinde ise ve üç aylk ortalama kan ekeri olan HBA1C deeri 6,5 üzerinde olan kiilere diyabet tans koyuyoruz dedi. Tan konulduktan sonra tedavi yöntemlerini balattklarn açklayan Dr. Oflaz, u açklamalarda bulundu:
Tüm diyabetlilerde öncelikle yaam tarz deiiklii ve fiziksel egzersiz öneriyoruz. Tedavide Tip 1 diyabeti olanlarda vücudun kendi ürettii insülin hormonu olmadndan insülin inesine balyoruz. Tip 2lerde ise azdan haplar kullanld gibi gerekli olan vakalarda insülin inesine de balyoruz. Gebelikte ortaya çkan diyabette ise beslenme ve diyet ile kan ekeri kontrolü salanamamsa insülin inesi ile kan ekerini kontrol altna alabiliyoruz.