Filiz YAA
DYARBAKIR(SÖZ)-Diyabetin bu denli artmasnn bilinen ya da bilinmeyen pek çok nedeninin olduunu dile getiren Endokrinoloji ve Metabolizma Uzman Dr. Erdem Türemen, Diyabet hastalnn toplumda çok fazla görülmesinin birçok nedeni bulunuyor. Özellikle toplumda daha yaygn olarak görülen Tip 2 diyabete neden olan faktörlerin en banda kilo sorunu geliyor. çünkü diyabet obezite ve vücut yalanmasyla ilikili bir hastalk. Obezitenin de birçok nedeni var; hareketsizlik, televizyon izleme, tablet, telefon kullanma saatlerinin artmas ve farkl beslenme problemleri de hastal tetikleyebiliyor. Diyabet artk çocuklarda dahi giderek daha sk görülüyor dedi.
Diyabet yava ve belirtisiz ilerliyor
Diyabetin yava ve belirtisiz ilerlediini, dolaysyla risk grubunda olan insanlarn dikkatli olmas gerektii önerisinde bulunan Endokrinoloji ve Metabolizma Uzman Dr. Erdem Türemen, Sinsi bir hastalk olan diyabette ailesinde diyabet geçmii olan, fazla kilolu, hipertansiyon hastas, kalp hastas ve kolesterol problemi yaayan kiiler en riskli gruplar. Bu noktada risk gruplarna uygulanacak tarama testleri ve olas diyabet öyküleri, diyabet hastalnn erken tehis edilmesini salyor eklinde konutu.
Gizli eker döneminde kii yakndan takip edilmeli
Halk arasnda gizli eker olarak bilinen dönem tp dilinde pre-diyabet olarak tanmlanyor. Diyabet riskinin artt bir dönem olduunu ve dolasyla önemsenmesi gerektiini belirten Türemen, Pre-diyabeti çok önemsiyoruz çünkü bu dönemde baz önlemler almak, birtakm ilaçlar kullanmak, hayat tarzn deitirmek ya da diyet yapmak gibi pek çok adm muhtemel bir diyabeti önlüyor. Bu dönemde kii yemeklerden sonra hemen ackyor, çok fazla su içiyor veya ani kilo kayb yayorsa kan ekerinin yükselmesinden üpheleniliyor ve gerekli durumlarda birtakm testler yaplyor. Hastann Vücut Kitle ndeksi 30un üstündeyse, ailede diyabet geçmii ya da kalp hastal öyküleri varsa bu kez tarama testleri ve kiinin pre-diyabet olup olmadn anlamak için eker yükleme testlerinin yaplmas gerekiyor. Kiinin açlk ekeri normal çkabilir fakat eker yükleme testi yapmadan pre-diyabet olup olmadn anlamayabilirsiniz yani bu test ile kiinin pre-diyabet olup olmadn eer pre-diyabet varsa diyabete ne kadar yakn olduunu da örenmek mümkün açklamasnda bulundu.
Düzenli spor ve salkl beslenme önemli
Yaam tarzn deitirmek, düzenli spor yapmak ve salkl beslenmek diyabet hastalna yakalanma riskini azalttn vurgulayan Dr. Erdem Türemen, Özellikle gizli eker olarak bilinen pre-diyabet döneminde gerekli tarama testleriyle önlem almak, diyabete erken yakalanma riskini de düürüyor. Pre-diyabet dönemde diyabeti yavalatan ilaçlar kullanmak gerekebiliyor. laç kullanmadan önce ise hastalara, beslenmelerini düzeltmeleri ve hareketli olmalarn öneriyoruz. Eer hasta bunlar uygular ve belirli bir kilo kontrolünü salayp bunu devam ettirmeyi baarrsa zaten ilaca da ihtiyac kalmyor. Önemli olan, pre-diyabet döneminde kilo kontrolünü salayabilmek. Diyabetin korkutan komplikasyonlarnn da iyi bir takip ve hasta uyumuyla önlendiini hatrlatmakta fayda var. çünkü önemli olan, kan ekerinin belirli bir düzeyde tutulmas dedi.
Endokrinoloji ve Metabolizma Uzman Dr. Erdem Türemen, doru egzersiz için önerilerde bulundu:
* Egzersize yava ve düük hzda balayp giderek tempoyu artrn. Kendinizi ar zorlamayn.
* Yannzda her zaman diyabet hastas olduunuzu belirten bir yaz, bileklik vb. tayn.
* Haftada 3-5 kez yürüyü yapn.
* Ayak probleminiz varsa yüzme ve bisiklet gibi ayaa daha az yük bindiren sporlar tercih edin.
* Spor ayakkabnz ve spor kyafetlerinizi her an görebileceiniz yerlerde tutun. Böylece egzersiz her an aklnzda olacaktr.
* Ayaklarnz sk sk kontrol edin (kzarklk, su toplamas vb).
* Egzersiz süresince yannzda glukoz kayna besinler bulundurun.
* Geç vakitlerde egzersizden kaçnn, tek banza egzersiz yapmayn.
* Admsayar kullann ve 10000 adm hedefleyin. Bilimsel çalmalar admsayar kullananlarn, kullanmayanlara göre 2500 adm daha fazla attn ve daha fazla kilo verdiini gösteriyor.
* Yeterli miktarda su için.
* Egzersiz öncesi ve sonras kan ekerinizi ölçün.