Dünyaya yaylan ve Türkiyede de ölümlere neden olan koronavirüs salgnna kar ülke genelinde önlemler artrlyor. Koronavirüs salgnndan korunmak için vatandalar bakl güçlendiren bitkisel ürünlere yöneldi. Son günlerde sosyal medyada zerdeçaln virüse iyi geldii ile ilgili yaplan paylamlarn ardndan bitkiye olan ilgi de artt. C ve D vitamini özellii olan zerdeçaln kilosu, koronavirüs salgnna iyi geldii söylentilerinin ardndan iki katna yükselerek 40- 50 TLden alc bulmaya balad. Baharatçlar ve bitkisel ürün satanlar, zerdeçal satlarnn geçmie göre 4- 5 kat artn ifade ederken, vatandalar da virüsten sonra zerdeçal günlük tüketemeye baladklarn söyledi.
ZERDEçAL TEDAV AMAçLI KULLANILMAMALI
Prof. Dr. Hakan Parlakpnar, zerdeçaln baharat olarak tüketilmesinde bir sorun görülmediini dile getirdi. Ancak, zerdeçaln tedavi amaçl ilaç olarak ya da gda takviyesi olarak kullanm noktasnda hekim görüünün önemli olduunu belirten Prof. Dr. Parlakpnar unlar söyledi:
Unutulamamaldr ki; ilac zehirden ayran dozudur. Zencefilgiller ailesinden olan zerdeçal içinde yüzde 3 ile 5 orannda kurkumin benzeri maddeler içeriyor. Yüzde 3 ile 7 arasnda uçucu yalar içeriyor. Yüzde 30- 40 arasnda da niasta var. Dolaysyla etken maddenin standardize olarak izole edilip çallmas ve buna göre konuulmas lazm. imdi bu monograflara baktmzda bunlarla ilgili yaplm preklinik çalmalar, in vitro dediimiz laboratuvar ortamnda çalmalar, deney hayvanlarnda yaplan çalmalar ve kstl da olsa insan çalmalarna aslnda rastlyoruz. Yaplan çalmalar daha çok ar kesici, iltihap giderici ve barsak sorunlarn gidermek için hazmszlk çözücü ve son yllarda üzerinde biraz daha durulan kansere kar etkilerini aratrmak üzere kurulu. Burada çok önemli bir nokta var; bunu yapacak, bunun dozunu ayarlayacak kii hekimdir.
HAMLELER, EMZRENLER, MDE ÜLSER OLANLAR ZERDEçAL KULLANMAMALI
Zerdeçaln virüse iyi geldiine yönelik söylemlerin tbbi karlnn yaplacak aratrma ile ortaya çkarlacan ancak böyle bir analizin yaplmadn da anlatan Prof. Dr. Parlakpnar, Bundan dolay kimse kendisine görev biçip, zerdeçal tedavi amaçl kullanmay düünmesin. çünkü zerdeçal kullanmamas gereken kiiler de var. Mesela, zerdeçaln gebelerde ve bebeklerini emziren anneler, safra kesesinde ta olanlar, mide ülseri olanlarn kullanlmamas gerektiiyle ilgili bilgiler mevcut. Bizim korktuumuz bir dier nokta; kullanlan bitkiler ve ilaçlarn etkileimidir. Tek bana bir bitkiyi kullanmak ve ilaçla birlikte kullanmak farkldr diye konutu.
DÜN SUMAK, BUGÜN ZERDEçAL, YARIN BAKA BR BTK
Prof. Dr. Parlakpnar, daha önce de sumak ile ilgili benzer söylemlerin ortaya atldn hatrlatarak, Dün sumak, bugün zerdeçal, yarn baka bir bitki. Bunlar çok konuuluyor ve konuulacak. çünkü süreç uzadkça insanlarn sabr tükeniyor ve doal olarak bir tedavi aray içine giriyorlar. Lütfen hekiminizin kontrolünde bunlar kullann ama gda olarak, baharat olarak normal alkanlklarnz devam ettirebilirsiniz. Vatandalarmzn bu tür söylentiler yerine Salk Bakanl Bilim Kurulunun titizlikle yapm olduu çalmalar neticesindeki uyar ve tavsiyelerine uymalarn ve mümkün mertebe evde kalmaya dikkat etmelerini öneriyorum diye konutu.
SATILAR 2-3 KAT ARTTI
Öte yandan kentte baharatçlk yapan Turgay Baltac, son dönemde koronavirüse iyi geldiine yönelik söylentilerin ardndan zerdeçal satlarnn önceki dönemlere oranla 2-3 kat arttn söyledi. Baltac, daha önce fiyat 20-25 TL olan zerdeçaln artan talep sonras 40-50 TLden alc bulduunu kaydetti.
Baharatçlardan ve bitkisel ilaç satclarndan alveri yapan vatandalar ise virüse iyi geldii yönündeki bilgiler nedeniyle zerdeçal tüketimlerini artrdklarn anlatt.