Yüksek tansiyon günümüzde sk rastlanan bir sorun. O nedenle salkla ilgili sohbetlerin banda tansiyon gelir. Ama bazlarmz var ki, düük tansiyonlu olarak tanmlarlar kendilerini ve yüksek tansiyonlu olanlara göre ansl olduklarn düünürler. Gerçekten de yüksek tansiyon hastas olma riskleri düük. Hatta ilerleyen yala beraber kan basnc doal olarak artaca için, bu kiilerin yaknmalar azalyor. Ama bu durum, tansiyona bal sorun yaamayacaklar anlamna da gelmiyor. Zira baz düük tansiyonlu kiilerde sürekli yorgunluk, scaa tahammülsüzlük, aniden ayaa kalktnda göz kararmas, bulant, çarpnt ve bazen baylmaya kadar varan, günlük hayatlarn ve hayat kalitelerini etkileyebilen yaknmalar ortaya çkyor.
Baylma, vücudun savunma mekanizmasdr
Peki, bu yaknmalar neden ortaya çkyor? Acbadem International Hastanesi Kardiyoloji Uzman Dr. Yeim Ylmaz Can düük tansiyonun oluum süreci ve sonuçlar hakknda u bilgileri veriyor:
Tansiyon en basit anlatm ile atardamarlar içinde kann yapt basnçtr. Atardamarlar, bir apartmann su tesisat gibi düünebilirsiniz. Bir merkezi hidrofor sisteminden (kalp) ana boru hattna (aort) pompalanan su (kan), ana hattan ayrlan su borular (atardamarlar) ile tüm dairelere (organlara) tanr. Su basnc dütüü zaman, önce üst kattaki daireler olmak üzere her daire bundan etkilenir. Kan basnc dütüü zaman da, benzer ekilde, ilk etkilenecek organ beyindir. Beyne giden kann azalmas ile beraber sersemleme hissi, dengesizlik, halsizlik, göz kararmas bu durum uzun sürdüünde bulant-kusma ve hatta baylmaya kadar giden ikayetler oluur. lk ikayetler size vücudunuzdan gelen tansiyonum dütü, beynime yeterli kan gitmiyor, önlem al! sinyalleridir; buna duyarsz kalrsanz vücut kendi önlemini alr ve baylrsnz. Bayldnzda beyin artk en üst kattaki daire deildir, yer çekiminin etkisi azalr ve beyne kan akm artar. Yani baylma aslnda beyni koruyucu bir mekanizmadr.
Tansiyon ne zaman düüyor?
Kan basncnn sabit bir deer olmadn söyleyen Dr. Yeim Ylmaz Can, hareket etme ya da heyecanlanma gibi durumlarda arttn belirtiyor. Uzun süre ayakta, scakta veya aç kalndnda ve atein yükseldii gibi durumlarda ise düüyor. Tansiyonu normal olan kiiler, kan basncnn bu düülerini kolay tolere ederken düük tansiyonlularda sknt oluturabiliyor. Örnein normalde tansiyonu 130/80 mmHg olan bir kii uzun süre ayakta kaldnda tansiyonu 110/70 mmHgya düebiliyor ve bu deer herhangi bir yaknmaya neden olmuyor; bir süre sonra da vücudun düzenleyici mekanizmalar ileyerek tansiyonu normal deerine getiriyor. Oysa tansiyonu normalde 90/60 mmHg olan bir kiide 70/50 mmHgya dümesi yaknmalara neden olabiliyor. Bu nedenle düük tansiyonlu kiiler, tansiyonu düüren durumlara daha zor tolere ederler. Ne yazk ki bu durum yüzde yüz çözülebilir bir sorun olmasa da, alnacak bir takm önlemler ile hayat kalitesini oldukça yükseltmek mümkün hale geliyor.
Acil önlemler
Tansiyon dümesine ait yaknmalar balad ise aadakileri uygulayn. Unutmay ne kadar erken müdahale ederseniz o kadar iyi sonuç alrsnz.
* Ayakta iseniz oturun ya da daha iyisi çömelin.
* Oturabilecek durumda deilseniz bacaklarnz çapraz yaparak bacak, kalça ve karn kaslarnz skn, ellerinizin parmaklarn kvrp kanca durumuna getirin, birbirine geçirerek kenetleyin ve ayrmaya çalr gibi iki yana çekin. ikyetler geçinceye dek birkaç kez bu manevralar tekrarlayn.
* Sert bir kahve ya da çay için.
* Bol souk su için.
* ikayetler iddetli ise, yukardaki önerilere ramen sürüyorsa uzann, bacaklarnz altna destek koyarak yükseltin.