Halk Sal Uzman Prof. Dr. Recep Akdur, el hijyeninin hastalklardan korunmada çok önemli olduunu belirterek, ellerin de bedenin en çok kirlenen yeri olduunu söyledi.
Gerek temas edilen yüzey ve maddelerden ve gerekse bata insanlar olmak üzere temas edilen dier canllarn bedeninden ve kiinin kendi bedeninden sürekli mikrop aldn ifade eden Akdur, Bulac hastalklarn yaylmasnda en çok rol alan bulatrclardan biri ellerdir. diye konutu.
Ellerin gerektiinde ve uygun biçimde ykanmadnda, tpta bilinen mikrobik/bulac hastalklarn tümüne araclk ettiinin altn çizen Akdur, Bunlarn en banda grip ve nezle gibi virütik hastalklar ile verem, zatürre gibi solunum sistemine yerleen bakteriyel hastalklar gelir. çünkü, öksürük, haprk ve az burun akntlar ile ellere bulaan bu hastalklara neden olan mikroplar oradan tokalamak ve benzeri temasla dier insanlara geçer ve hasta eder. uyarsnda bulundu.
Akdur, eldeki mikroplarla, mide ve barsak sisteminde yerleen ve ishale seyreden bulac hastalklarn da gelitiine dikkati çekerek, unlar kaydetti:
Bakteri ve virüslerle oluan ve ishalle seyreden bulac hastalklarn mikroplar, özellikle tuvalet temizliine dikkat edilmediinde ellere bular, oradan tokalamak ve benzeri temasla bir baka kiiye dorudan geçebilecei gibi kirli ellerden gdalara geçmek suretiyle gdayla da dolayl olarak da bular. Ayrca kirli eller gözlere mikrop bulatrarak göz iltihaplanmalarna, kulaklara bulatrarak d kulak iltihaplanmalarna ve nihayet cilt iltihaplanmalarna da neden olurlar. Ancak el hijyeni ile söz konusu hastalklardan büyük ölçüde korunulabilir.
- Ne zaman el mutlaka ykanmal?
El ykama skl ya da zamannn tamamen kiinin ya da elin kirlenmesi durumuna bal olduunu dile getiren Akdur, özellikle sokaktan eve gelindiinde ellerin mutlaka iyice ykanmas gerektiini vurgulad. Akdur, Yemek hazrlamaya balamadan önce, et, ykanmam sebze meyve gibi gdalara, bozulmu gda ve çöpe dokunduktan sonra, sofraya oturmadan önce ve kalktktan sonra el temizlii yaplmal. dedi.
Di, az, yüz ve göz temizlii yapmadan önce, saçlar tarandktan sonra ve benzeri beden temizlii srasnda, tuvaletten önce ve sonra, vücut svlar ile temastan ve vücuttaki kesik ve yaraya dokunduktan sonra el hijyenine özen gösterilmesi gerektiine iaret eden Akdur, Haprma, öksürme, burun silme gibi az, burun, boaz salglar ile temas ettikten sonra, koltuk altna dokunduktan sonra, çocuklarn altn deitirdikten sonra eller mutlaka ykanmal. Toplu kullanlan ve sk temas edilen para, bankamatik, kap kollar, asansör dümeleri ve benzer yerlerle temasta da el temizlii yaplmal. diye konutu.
-Kat sabunlar yerine sv sabunlarn tercih edilmeli
El ykamada sabun kullanmnn da önemli olduunu belirten Akdur, Kat sabunlar yerine sv sabunlar tercih edilmeli. çünkü, kat sabunlar yüzeyleri mikrop tutabilir. Kat sabunlar her kullanmdan sonra su altnda ykanmal. uyarsnda bulundu.
Akdur, sv sabunlarn da kapal ve her basldnda 3-5 ml sabun veren sabunluklarda kullanlmas tavsiyesinde bulunarak, Sensörlü ve sabunluun altna el tutulunca otamatik sabun veren sabunluklar en ideal olanlardr. dedi.
Ellerin akar su altnda ykanmas gerektiinin de altn çizen Akdur, öyle devam etti:
Eller akar su altnda iyice slatldktan sonra avuç içine 3-5 ml sv sabun alnr ve iyice köpürtülür. Her iki elin parmak aralar dahil her yerin köpükle örtülmesi salanr. Daha sonra en az 30 saniye sürecek ekilde ellerin her yeri iyice ovulur. Eller akan su altna tutularak iyice durulanr. Ykanan eller kurutulmal. Bu amaçla elektrikli kurutucular, tek kullanmlk kat havlular kullanlmal.
Ellerin kurulanmas için, halka açk ya da ortak kullanm yerlerinde kesinlikle pamuk havlu kullanlmamal. Evlerde pamuk havlu kullanlmas halinde her aile bireyinin ayr bir havlusu olmal ve sk sk ykanmal.
- Taknt olarak ar el ykayanlarda, el derisinde egzama oluabilir
Dermatoloji Uzman Dr. Ekrem Civa da El ykamak bir çeit insann mikrobiyal hastalklardan korunmak için kendi kendine yapabildii a gibidir. Düzenli el ykamak, hastalklardan korunmann ve mikroplar temizleyerek yaylmasn önlemenin en basit yoludur. deerledirmesinde bulundu.
El ykamada özellikle hassas deriye sahip olanlarn dikkat etmesi gereken unsurlar olduuna iaret eden Civa, Deride kuruluk probleminiz varsa veya taknt olarak ar el ykayanlarda el derisinde dermatit veya egzama oluabilir. Bu daha çok cildimizde koruyucu olarak bulunan koruyucu yalarn sabun veya antiseptiklerle uzaklamas sonucu oluur. diye konutu.
Bu durumda el ykama sonras nemlendirici krem uygulanmas ve parfümsüz sabunlarn tercih edilmesi gerektiine dikkati çeken Civa, Nemlendirici krem, her ykama sonras ve eller kuruduunda uygulanmal. Yüzük gibi aksesuarlar var ise el ykama öncesi çkarlmal. Ayrca nonallerjik eldiven kullanlmas, el ykama sklnn azaltlmasna yardmc olabilir. bilgisini verdi.