Türkiye Alman Jinekoloji Eitim ve Aratrma Hizmet Vakf (TAJEV) Bakan Prof. Dr. Cihat Ünlü, rahim az kanserinin öncesinde uzun sürecin bulunmasnn, etkinlii kantlanm hücresel tarama testlerinin (PAP smear) varlnn, kansere gidebilecek problemlerin etkili bir ekilde tedavi edilebilir olmasnn tarama ve erken tanya imkan saladn bildirdi.
Ünlü, jinekolojik kanserlerle ilgili farkndal artrmak, rahim, rahim az, yumurtalk, vajina ve vulva kanserleri gibi kadnlar etkileyen balca kanser türlerine ilikin risk faktörlerine, semptomlara, erken tehis ve önleme stratejilerine dikkati çekmek amacyla ilan edilen Dünya Jinekolojik Kanserler Farkndalk Günü kapsamnda, kadnlarda sk görülen bu hastalkla ilgili yazl açklama yapt.
Dünyadaki kadn kanserleri içerisinde üçüncü sklkta görülen rahim az kanserinin gelimi ülkelerde tarama programlarnn baaryla uygulanmas nedeniyle altnc srada yer aldn ifade eden Ünlü, dünyada her yl yaklak 400 ila 500 bin yeni rahim ar kanseri saptandn, bunlarn 190 bininin ölümle sonuçlandn kaydetti.
Ünlü, rahim az kanserinin risk faktörleri olarak Human Papilloma Virus (HPV) enfeksiyonu, sigara, çok elilik, erken cinsel iliki, immün sistemin basklanmas, beslenme faktörleri ve genetik faktörler olarak sralandn aktararak, öyle devam etti:
Rahim az kanserinin öncesinde uzun sürecin bulunmas, etkinlii kantlanm hücresel tarama testlerinin (PAP smear) varl, kansere gidebilecek problemlerin etkili bir ekilde tedavi edilebilir olmas, bu hastala özgü önemli bir özellik olup, tarama ve erken tanya imkan salar. Böylece, daha çok hasta henüz kanser olmadan erken tehis edilebilmekte ve kolaylkla tedavi edilebilmektedir. Rahim az kanser tarama programlar, bu kanserin görülme skln ve ölüm oranlarn azaltmak için son derece önemlidir. Ülkemizde de PAP smear, HPV DNA taramas yaplmaktadr.
Bu kanserlerin büyük çounluundan HPV denilen cinsel yolla bulaan virüsün sorumlu tutulduuna ve buna kar gelitirilen alarn koruma saladna iaret eden Ünlü, bu ann yeni bir enfeksiyon geliimini önlediini ancak vücutta var olan enfeksiyonu tedavi etmediini belirtti.
- Ulusal a takviminde yok
Kiinin cinsel yönden aktif olmad 9-13 ya döneminde, a uygulamasyla yüksek düzeyde koruma salandn, alamann temel hedef popülasyonunun 11-12 ya arasndaki kz ve erkek çocuklar olduunu anlatan Ünlü, unlar kaydetti:
Tercihen cinsel iliki balamadan Catch-up (telafi) alamas 13-26 ya kzlar ve kadnlar, özel durumlar hariç 13-21 ya erkek çocuklardr. Dünyada uygulanan ticari üç ann da kadnlarda üst ya snr yoktur, her yata yaplabilir.
Kadn Hastalklar ve Doum Uzman Prof. Dr. Yusuf Üstün ise HPV asnn, henüz Türkiye ulusal a takviminde yer almadn belirterek, Ancak en ksa zamanda yer almas beklenmektedir. Ann uygulanmas tamamen ailenin isteine baldr ve ücretlidir. Alansa bile kadnlarda rahim az taramas devam etmelidir. çünkü a tüm HPV tiplerine kar korumaz, baz hanmlar kullanm sürelerine tam uymayabilir ve bu nedenle ann etkinlii düebilir. deerlendirmesini yapt.