Aratrmalar dünya genelinde, elma, kiraz ve yaban mersini veriminin yetersiz polinasyon (tozlama) nedeniyle azaldn gösteriyor
Dünyada ar popülasyonunun azalmas konusunda farkndalk yaratmak için 2017 ylndan bu yana 20 Mays Dünya Ar Günü olarak kutlanyor.
Birlemi Milletler Gda ve Tarm Örgütü (FAO) verilerine göre, zirai mahsule büyük katk salayan polinasyonun ba faktörü arlarn saysndaki azalma, gda güvenlii konusunda endieye yol açyor.
Bitkilerin tohum ve meyve üretebilmeleri için çiçeklerin tozlamasn salayan ba aktör olan arlar, besin zincirinde büyük öneme sahip.
FAOya göre, ekosistemi dengeleyen arlar ve benzer tozlayclar, dünya çapnda mahsul üretiminin yüzde 35ini etkiliyor.
Beslenmenin yüzde 90ndan fazlasn oluturan 100 bitki türünden dörtte üçü, arlarn polinasyonu sayesinde elde ediliyor.
Polinasyon, meyve ve tohum üretimini salamakla kalmyor, ayn zamanda daha fazla çeitlilik ve verim salyor.
Son yllarda dünya genelinde yaanan ar popülasyonundaki düü, tarmda kullanlan kimyasallara, insan faktörüne ve ekolojik sistemin bozulmasna balanyor.
Yaplan aratrmalar, elma, kiraz ve yaban mersini veriminin yetersiz polinasyon nedeniyle azaldn gösteriyor.
Uzmanlar, ar türlerinin neslinin tükenmesinin domino etkisiyle bitkilerin, mahsullerin ve potansiyel olarak tüm ekosistemin ortadan kalkmasna yol açacana iaret ediyor.
FAO Genel Direktörü Jose Graziano da Silva, ar saysnn azalmasnn kahve, elma, badem, domates ve kakao gibi mahsulleri dorudan etkileyebileceine dikkati çekiyor.
Silva, evde çiçek yetitirmenin bile ar nüfusunu artrma yönündeki çabalara katk saladn vurguluyor.
-lk kez dünya ar haritas çkarld
Bilim insanlar dünyada 20 binden fazla türü olduu tahmin edilen arlarn, yeryüzündeki dalm haritasn hazrlad.
Haritada, dier hayvanlarn aksine, kutuplara doru gidildikçe ar türlerinin artt, ekvator yaknlarnda ise çeitliliin azald gözlendi.
Arlar tropikal bölgelere göre çölleri ve lman ortamlar tercih ederken buna neden olarak aaçlarn, bodur bitki ve çiçeklere kyasla arlara daha az besin salamas gösteriliyor.
Uzmanlar, en fazla ar türünün ABDde görüldüünü ancak Afrika ktasnda ve Orta Dounun yüksek kesimlerinde kefedilmemi çeitliliin, tropik bölgelerden daha fazla olduunu belirtiyor.
Haritada Türkiye, ar çeitliliinin youn olarak görüldüü ülkeler arasnda yer alyor.
-Kovid-19un arcla etkisi
çinin Vuhan kentinden dünyaya yaylan yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgnnn, tüm dier sektörleri olduu gibi arcl da olumsuz etkiledii ifade ediliyor.
Uzmanlar, youn emek harcanmas gereken arclk sektöründe, Kovid-19u kontrol altna almak için getirilen ulam kstlamalar nedeniyle arclarn ilerini yapamaz hale geldiini ifade ediyor.