Kulak Burun Boaz Hastalklar Uzman Op. Dr. Esin Yalçnkaya, solunum yolu enfeksiyonu hastalklar arasndaki farklar, tedavi yöntemleri ve grip as için en doru zaman hakknda açklamalarda bulundu.
Üst solunum yolu enfeksiyonlar soluk borusu seviyesinin üzerindeki solunum yollarnn enfeksiyonlardr. Tüm dünyada en sk rastlanan enfeksiyon hastalklarnn banda gelir. 5 ya altndaki çocuklar ylda ortalama 8-10 kere üst solunum yolu enfeksiyonu geçirmektedir.
NEZLE (SOUK ALGINLII)
Genellikle 4-10 gün içinde kendiliinden düzelen, virüslerin neden olduu enfeksiyonlardr. En sk rinovirüs denilen virüsler sebep olur. Tipik olarak burun tkankl, burun aknts, öksürük ve boaz ars semptomlar ile seyreder. Hafif ate ve vücutta krgnlk hissi de bu tabloya elik edebilir. çocuklarda orta kulak enfeksiyonu, alt solunum yollarnn enfeksiyonu, sinüzit de tabloya elik edebilir. Yetikinde ise sinüzit, nadiren alt solunum yollarnn enfeksiyonlar görülebilir.
Genellikle toplu yaamn artt k aylarnda sk görülür. Tan hikye ve klinik muayene ile konur. Tan konulduktan sonra özellikle tekrarlayan vakalar alerji yönünden deerlendirilmelidir. En iyi tedavi istirahat ve bol sv almnn salanmasdr. Tedavi hastann semptomlar göz önünde bulundurularak planlanr.
BURUN TIKANIKLII VE BURUN AKINTISI
Bol sv almas önerilir. Burun tuzlu su ihtiva eden solüsyonlarla ykanmaldr. Ban yatarken yükseltilmesi faydaldr. Özellikle kuru ortamlarda çevrenin buharla nemlendirilmesi önerilir. Cevap vermeyen vakalarda 5 gün boyunca burun salglarn azaltan(dekonjestan) spreyler kullanlabilir. Ayrca ayn amaçla azdan alnan ilaçlar da tercih edilebilir. Doal gdalarla C vitamini almn arttrmak da uygun bir yaklamdr.
Grip mi nezle mi
Ar ve ate: Baz hastalarda iddetli ba ars, vücutta krgnlk veya ate görülebilir. 0-6 ya grubunda 38,5 derecenin üzerinde ate görülmesi çocuun havale (febril konvülzyon) geçirmesine sebep olabilir. Bu durumda ate düürücü ilaçlar tercih edilmelidir. Ancak ate vücudun bir savunma mekanizmas olup hafif atete ilaç kullanlmas gereksizdir.
Boaz ars: Boaz ars için gargara ve spreylere ek olarak pastiller kullanlabilir.
Öksürük: Bol sv almnn salanmas öksürük iddetini azaltabilir. iddetli öksürüklerde balgam söktürücü ilaçlar tercih edilmelidir.
Hastalk semptomlarnda düzelme olmama veya kötüye gitme durumlarnda 3-7 gün içinde mutlaka tekrar doktor kontrolü gerekir.
GRP (NFLUENZA)
Grip ate, kas ars, ba ve boaz ars, öksürük, çocuklarda bazen kusma ve ishal ve 1-3 hafta halsizlik ile seyreden bir enfeksiyon hastaldr. Ate genellikle 3-5 gün sürer ve akamlar daha yüksektir. Öksürük önce kuru vasftadr, 3-4 gün sonra balgaml olabilir, 2 hafta kadar sürebilir. 3-4 gün süren gözde kzarklk, yaarma, ar elik edebilir. nfluenza hastalnn ilerlemesi orta kulak enfeksiyonu, sinüzit gibi bakteriyel enfeksiyonlara sebep olabilir. En korkulan durum ise akcier enfeksiyonudur (pnömoni).
Grip mi nezle mi
Etken büyük salgnlara sebep olabilen influenza A ve B virüsleridir. Bu virüs kiiden kiiye direk temas veya solunum yolu akntlar ile bulaabilir. En sk kre ve ilkokul çocuklarnda görülür. Virüs bulatktan sonra 1-3 gün içinde semptomlar ortaya çkar. Semptomlar balamadan 24 saat önce veya semptomlarn bulunduu süre (5-7 gün) boyunca bulacdr.
Grip semptomlarnn tedavisi nezlede olduu gibidir. nfluenza hastalna bakteriyel enfeksiyonlarn eklenmesi durumunda antibiyotik tedavileri eklenmelidir. Tedavide ilk 48 saat içinde amantadine ve rimantadine denilen virüs tedavisinde etkili ilaçlar verilebilir. Bu ilaçlar hastalk süresini ksaltr ve normal günlük aktivitelere daha ksa sürede balamay salar. Ancak rutin kullanmlar önerilmez. Baklk sisteminde yetersizlik olan riskli hastalarda tercih edilmelidir.
Korunma: Hastaln solunum yolu ile bulamas sebebiyle hasta kiilerin kapal ortamlarda salkl insanlarla bir arada olmas influenzann yaylmasn kolaylatrr. Bu nedenle hastalarn, hastalk belirtileri aktif olan dönemde i veya okula gitmemesi daha uygundur.
nfluenza hastalndan korunmann en etkili yolu grip as yaptrmaktr. Ülkemizde influenza kasm-nisan aylarnda sk görüldüü için eylül-ekim aylarnda a yaplmas daha uygun olur.