Beslenme ve Diyet Bölümünden Dyt. Rumeysa Kalyenci, anne adaylarnn ve emziren annelerin bu dönemde tüketmeleri gereken bakl güçlendirici besinler hakknda bilgi verdi.
BEBEN BESN KAYNAI ANNENN TÜKETTKLERDR
Hamilelik ve emzirme dönemleri, bir kadnn hayatnda beslenmesine en çok dikkat etmesi gereken zamanlardr. Vücudun ihtiyaçlarn korumak ve bebein büyümesini desteklemek için her gün yeterli besin almna ihtiyaç vardr. Gelimekte olan bebein gereksinimi olan tüm kaynaklar anneden gelmektedir. Özellikle bu dönemde baklk sisteminin güçlü tutulmas, anne aday ve bebek için çok önemlidir. Güçlü baklk sistemi, salkl bir bedene sahip olmak anlamna gelmektedir. Bu süreçte anne adaynn, kendisi ve bebei için tüketecei besinler; vitamin ve mineral bakmndan zengin, vücut direncini artracak seçeneklerden olumaldr.
BU BESNLERDEN BAZILARI UNLARDIR;
Avokado, yer elmas, krmz pancar, tatl patates: Avokado iyi bir posa kaynadr ve özellikle bol miktarda protein içerdii için, bebek salnda oldukça büyük bir öneme sahiptir. Bunun yannda magnezyum, B1 ve B2 vitaminleri bakmndan da zengin olmas, bebein fiziksel ve zihinsel salna oldukça yararldr. Avokadonun içinde bulunan folat, bebekler için gereklidir. Krmz pancar, safra asidini uyararak kabzla çok iyi gelirken, yer elmas içerdii mannan ekeri ile antibakteriyel etkiye sahiptir. Tatl patates ise beta-karoten, C vitamini ve magnezyum içerii ile immün sistemi desteklemektedir.
Koyu yeil yaprakl sebzeler: Karalahana, paz, brokoli, kale, turp otu gibi koyu yapraklara sahip ve yapraklar ile yenen sebzeler kalsiyumdan oldukça zengindir. Ayn zamanda folat, A, C, E, K ve B vitaminlerinden de zengindirler ve bakl desteklerler. Emziren annelerin bu sebzeleri piirerek tüketmesi, gaz yapc özelliklerini azaltmak için önemlidir.
Soan, sarmsak: Soandaki fisetin ve kuersetin, sarmsaktaki allisin gibi fitokimyasallar baklk sistemini koruyup güçlendirmektedir.
Ananas, mango, kivi, Hindistan cevizi: Kivi C vitamini içerii ile bakl güçlendiren meyvelerdendir. Ananas, mango ve kivi gibi meyveler sindirim enzimi destei salamakla beraber barsak dostudur.Hindistan cevizi meyvesi ise MCT ad verilen orta zincirli ya asitleri ve anne sütünde de bulunan laurik asit içerii ile antimikrobiyaldir.
Ev yapm yourt: En önemli probiyotik kaynaklarndan biri ev yourdudur. Ayn zamanda probiyotik öelerin yaamasn salayan prebiyotik özellik tamas sayesinde barsak salnda ve immün sal desteklemede en önemli öelerin banda gelir.
Kemik suyu ve tavuk suyu: çorbalara, ana yemeklere eklenecek kemik suyu veya organik ya da köy tavuu suyunun yaplarnda bol miktarda bulunan jelatin, doal yalar, mineraller, vitaminler, prolin, glutamin, glisin gibi aminoasitler barsak duvarnn onarlp yenilenmesinde ve baklk sistemini desteklemede son derece önemlidir.
BOL SU TÜKETM TOKSNLER VÜCUTTAN UZAKLATIRIYOR
Su tüketimi, vücudu toksinlerden arndrmak ve metabolizmay canlandrmak için önemlidir. Anne adaylarnn ve emziren annelerin günlük yeterli miktarda su içmeleri toksinlerin vücuttan atlmasna, bakterilerin ve virüslerin etkisiz hale gelmesine yardmc olacaktr.
HNDSTAN CEVZ YAI LE GARGARA YAPIN
Anne sütünün de içerisinde bulunan laurik asit Hindistan cevizinde bol miktarda bulunmaktadr ve laurik asit antibakteriyel, antifungal ve antiviral aktivite göstermektedir. Bu nedenle bata az olmak üzere sindirim kanal florasnn patojenlerden temizlenmesi ve düzenlenmesinde etkilidir. Sabahlar uyanr uyanmaz (diler frçalanmadan); 1 tatl ka Hindistan cevizi yayla en az 5 dakika boyunca aznz çalkalamak çok salkldr. 5 dakikann sonunda ya tükürebilir ve dilerinizi de frçalayabilirsiniz.
SEBZE VE MEYVELER DREKT SRKEL SU LE YIKAMAYIN
Birçok sebze ve meyvede yaygn olarak kullanlan pestisitlerin pek çounun aktif maddesi asidik koullarda daha kararl hale gelmekte olup, direkt sirke ile ykamak doru bir ilem deildir. Sebze ve meyveleri sirkeli suyla ykamak yerine, ön ilem olarak bir süre kadar bir kap su içerisinde bikarbonat ile bekletmek ve daha sonra sirkeli su ile bol durulama yapmak önerilebilir. Bol su ile en az 20 saniye durulamak da ilemler srasnda üzerlerinde kalan kimyasallar ve olas enfeksiyon riskini azaltmak için etkili bir yöntemdir.
BU BESNLERDEN UZAK DURUN
lenmi, hazr ürünler, sakatatlar, kabuklu deniz mahsulleri, konserve gda ve abur cubur tüketiminden kaçnlmaldr. Öünlerin evde ne içerdii bilinen temiz gdalar ile hazrlanmas, hijyenik ve besleyicilik açsndan daha doru olacaktr. Dardan yemek sipari edilmesi gereken durumlarda ise olas bir bula ihtimalini önlemek için; scak gdalar tercih edilmeli, gelen sipariin paketi atlp, yiyecek temiz bir tabaa alnmaldr. Eller 20 saniye ykandktan sonra temiz tabaa alnm yemek mikrodalgada tekrar stlp öyle tüketilmelidir.
KAFEN TÜKETMN SINIRLANDIRIN
Salgn döneminde anne adaylarnn ve emziren annelerin yaanlan youn stres, uyku bozukluklar ve kayg nedeni ile ar kafein tüketiminden (çikolata, kahve, siyah çay gibi) kaçnmalar gerekmektedir. Kafein, anne günde yaklak 2-3 fincan kahve veya çay tükettiinde anne sütünden küçük miktarlarda bebee geçer ve bebei olumsuz yönde etkilemez. Ancak çok yüksek kafein alm olan anne ve bebekte, sinirlilik, zayf uyku düzenleri ve gerginlik görülebilir.
BU KURALLARA MUTLAKA UYULMALI!
1. Yiyecek hazrlamadan veya yemekten önce ve sonra ellerinizi 20 saniye sabunla ykayn.
2. Öksürdüünüzde veya haprdnzda aznz ve burnunuzu bir mendil ya da kol dirseiniz ile kapatn, sonra ellerinizi ykamay unutmayn.
3. Kullanmdan önce ve sonra yüzeyler ile nesneleri dezenfekte edin.
4. çi gdalardan yiyeceklere yaylan zararl mikroplardan kaçnmak için çi ve pimi gdalar ayr tutun.
5. çapraz kontaminasyonu yani bakteri veya virüs bulam bir yüzeyden baka bir yüzeye bulamay önlemek amacyla, çi ve pimi gdalar için farkl mutfak eyalar ile dorama tahtalar kullann.
6. Yiyecekleri yeterli scaklklarda piirdiinizden ve yeniden sttnzdan emin olun (2 dakika boyunca 72 C).