Organ nakli konusunda son yllarda gerçekletirilen tantm ve farkndalk çalmalarna ramen ba says organ bekleyen insanlarn saysna göre halen çok düük seviyelerde. Türkiyede vefat eden kiilerden organ ba saysnn yetersizlii nedeniyle canl vericiden nakillerle açn kapatlmaya çalldn söyleyen Nefroloji uzman Doç. Dr. Ali Bakan, Organ naklinin gelimi olduu ülkeler ile aramzda bir kyaslama yapmak gerekirse arada ortalama 10-15 kat fark bulunmakta. Katolik bir toplum olmasna ramen spanyada oranlar 1 milyon kii bana 35-40 arasdr. Yine dier Avrupa ülkelerinde ve Amerika da oranlar 1 milyonda 25in üstünde seyrediyor. Ülkemizde 30 bine yakn hasta organ nakli bekliyor ve her yl bu rakama 4000-5000 yeni hasta ilave oluyor. Ancak her yl 4 bin ile 5 bin kiiye nakil yaplabiliyor. Organ bann önündeki ön önemli engel ise organ bana dair aslsz bilgilerin, ön yarglarn ve yanl dini inançlar diye konutu.
NSANLAR ORGAN BAII YAPARSAM GÜNAH LER MYM DYE DÜÜNÜYOR
Avrupa laç Kalite ve Salk Hizmetleri Direktörlüü (EDQM) ile Küresel Organ Ba ve Nakli Gözlemevi (GODT)nin birlikte hazrlad 2017 tarihli rapora göre tüm dünyada toplamda 128 bin 234 organ nakli gerçekleti. Dünyada vefaten organ nakli oranlarnn toplam organ nakillerinin yüzde 80i oluturduunu ancak Türkiyede tam tersine canl vericiden organ naklinin yüzde 80lerin üstünde olduunu ifade eden Doç. Dr. Ali Bakan, Ülkemizde vefaten naklin az olmasnn en önemli nedeni bilgi eksikliidir. Vefat eden bir yaknnn organlarn balamay düünen bir aile kiinin bedensel bütünlüünün tamamen bozulaca endiesini tayor. nsanlarda organ ba yaparsam günah iler miyim? düüncesi var. Dini bilgi yetersizlii veya önyarglardan kaynakl çekinceler de az deil. Bazen organ banda bulunmak ister misiniz? diye sorduumuz ailelerin konuyu önce bir din adamna danmak istediklerini görüyoruz. Ülkemizde organ bann artmas için diyanet ileri bakanlnn bu konu üzerinde srarla durmas gerekmektedir. llerde ve ilçelerdeki din görevlileri ve müftülerin olumlu destekleri ile art hz daha da artacaktr diye konutu.
Youn bakm ortamnda nakil için elverili, beyin ölümü tespit edilen donör says ortalama ylda bin 250 kiidir. Bunun da yalnzca yüzde 40nn organlarn baladn belirten Doç. Dr. Ali Bakan, vefaten organ ba yapanlarn nüfusumuza orannn 1 milyon kiide 7 kiiye denk geldiini de sözlerine ekledi.
BELçKA MODEL çÖZÜM OLABLR
Dünyada organ ba ile ilgili dört yöntemin olduunu vurgulayan Doç. Dr. Ali Bakan, bu yöntemlerin ba yapacak kiinin kendi rzas ile organ ba yapmaya hazr olmad durumlarda devreye girdiklerini de aktard. Bu düzenlemeler her ülkede farkllk gösteriyor. Ülkemizde 18 yan doldurmu, akli dengesi yerinde olan herkes kendi rzasyla organ banda bulunabilir. Ancak dünya geneli hzla, 18 yandan büyük her birey, salklyken organ baçs olduklarna itiraz etmemilerse, organ baçs olarak kabul edilir anlay olan, Organ Ba Sisteminde Belçika Modeli uygulamasna yöneliyor diye konuan Yeditepe Üniversitesi Kouyolu Hastanesi Nefroloji Uzman Doç. Dr. Bakan, ülkemizde vefaten balarn artmas için ba yöntemlerinde yasal deiiklie giderek Belçika modeline geçmemizin çözüm olabileceini vurgulad.
YAARKEN ORGANLARINIZI BAILAYIN
Bir kiinin tüm organlarn baladnda sekiz kiiye hayat verebileceini aktaran Doç. Dr. Bakan, 2 bini çocuk olmak üzere 30 bine yakn insann nakil beklediine dikkat çekerek, Tüm yurttalar fedakrlkta bulunmal, elini tan altna koymal. Lütfen yaarken organnz balayn dedi.