1) Hayatmzdaki deiimi azaltmalyz!
Malum ülke olarak hzl bir deiim sürecinden geçiyoruz. OHALin biri bitmeden dieri balyor. OHAL süreci, sürece bal TSK, yarg, milli eitim, emniyet ve dier devlet kurumlarndaki hzl deiimler iyi ya da kötü hepimizi etkiliyor. Psikoloumuz, Deiim stres nedenidir ve adaptasyon gerektirir diyor. Yani bir ekilde adapte olmamz gerekiyor. Nasl m? çekirdek hayatmzdaki deiimleri minimuma indirerek ve elimizden geldiince dier stres faktörlerinden korunarak.
Hayatmzdaki belirsizlikleri azaltmalyz!
Kayglarmz tavan diyorum ya, kaygnn doum yeri belirsizlikmi. Darbe giriimi ve terör saldrlar ile ilgili durum netletikçe, yeni bir darbe ihtimalinin kalmadna ya da terörle iyi mücadele edildiine ikna oldukça daha iyi hissedecekmiiz. Bir de O patlar m? Bu çatlar m? Onun tipi bozuk, bunun montu iik diye kendimizi galeyana getirmez, O FETÖcü mü, bu PKKl m, yoksa DAEli mi? diye paranoya yapmazsak bir umut belirsizliklerimiz azalp, kayglarmz ortadan kalkarm.
Hayatmzda özgürlükleri artrmalyz!
Gündem özgürlüümüzü rafa kaldrd. Hakl olarak korkuyoruz. Evden çkmak istemiyoruz. Kalabalk yerlere, AVMlere gitmek istemiyoruz. Sosyal hayatn bir adm gerisinde duruyoruz. Toplu tamaya binerken iki kere düünüyoruz. Psikoloumuza çaresini soruyoruz. Bireysel özgürlüün devlet tarafndan güvence altnda olduu skça vurgulanmal diyor. Bir de rafa kaldrdmz özgürlüklerimizi artk raftan indirme vaktiymi. Eskiden keyif aldmz eylere öyle ya da böyle yeniden devam.
Olumsuz duygulardan kaçmamalyz!
Duygularmzla tanp, kontrolü ele almak önemliymi. Öfkemizi tanrsak onu kontrol edebilirmiiz ama onu görmezden gelip nefret ve hiddete dönütürürsek o bizi kontrol edermi. steklerimizi bilirsek onlar kontrol edebilirmiiz ama bilmezsek kskançla dönüüp bizi ele geçirirlermi. Sonra korkularmzn farkna varp anlamaya çalrsak onlar kontrol edebilirmiiz ama görmezden gelip kaçarsak fobiye dönüüp bizi kontrol etmeye balarlarm. Öfke ve korku hayatta kalmamz salayan ilkel duygularmzm. Kulamza küpe; mutsuzluk bizi ayn hatalar yapmaktan, öfke engellenmekten, korkularmz da bizi göz göre göre malup olmaktan korurmu. Yani olumsuz duygu diye bir ey yok dostlar, sadece bazlarmz duygularn olumsuz kullanyor hepsi bu.
Sorumluluklar omuza!
Psikoloumuz, Yaadmz tüm toplumsal sorunlarn nedeni bireysel sorumluluklarmzn farkna varmayp zamannda kafamza takmamamz diyor, doru da diyor. Sorunlar çözmek yerine ne yapyoruz? Olan biten ne varsa hepsine gözlerimizi kapatyoruz, sorumluluk almaktan iddetle kaçnyoruz. Oysaki kendimize sormamz gereken bir yumak soru var. Toplumsal bara ne kadar fayda salyorum? Ayn corafyada beraber yaadm insanlar yer, din, mezhepleri ile kategorize ediyor muyum? Onlara bu yüzden dümanca davranyor muyum? Toplumsal kurallara ne kadar uyuyorum? Komularmla, i arkadalarmla aram ne kadar iyi? htiyacmdan fazla tüketip, paylamak yerine biriktiriyor muyum? Sorun, sorun, sorun! Rahatsz olana dek, mutsuz olana dek, deersiz hissedene dek sorun! Hakkn vermek lazm hükümet bu süreçte sorumluluk kavramn çok iyi kulland ve hepimize kurtulu sorumluluu yükledi. Halk meydanlara indirerek, Darbeyi siz engellediniz! Yastk altndaki dolarlar bozdurtarak ülkenin ekonomisini siz kurtaracaksnz! mesajn verdi. Sonuç; aidiyet güçlendi, özgüven kazand.
Güvenlik ve adalet emamz yeniden güçlendirmeliyiz!
Ruhsal travmalarda güvenlik ve adalet emasnn yeniden yaplanmas mühimmi. Bu süreçte duygu ve düüncelerimizi bastrmak yerine paylamal ve gerekirse destek almalymz. Hep bir azdan söylediimiz gibi birlik beraberlik duygusu ve her kesime sayg duymak bu zor ve ar günlerin ifas. Psikoloumuz, Adalet duygusunu bir nevi temel iyiletirici olarak düünebilirsiniz diyor. Suçlularn tespit edilmesi ve yarg süreci hepimize iyi gelecek, olaylarn üzerimizde yaratt travmatik etkiler hafifleyecekmi.