Halk arasnda felç olarak bilinen inme ile ilgili merak edilen sorularn yantlarn ve inmeye neden olabilecek risk faktörlerini Nöroloji Bölümü Uzman Dr. Keriman Ouza sorduk
nme nedir?
nme, beyin kan akmnn bozulmas sonucu oluur. Beyni besleyen damarlardan birinde tkanma olursa beynin o bölgesinin beslenmesi bozulur. Bozulan kan akm sürekli olursa beyin hücreleri canlln koruyamayarak kalc beyin hasarna yol açabilir. nme, kalp hastal ve kanserden sonra 3. ölüm nedenidir. Dünyada her 6 saniyede bir kii inme geçirmektedir. Erikinlerde ciddi sakatlklarn en sk sebebidir.
Beyin kan akm iki nedenle bozulabilir.
1) Beyni besleyen damarlardan birinde bir yrtk oluur. Yrtk sonucu aça çkan kan, beyin dokusu veya beyin zarlarnda birikerek dokulara zarar verir. Buna beyin kanamas (hemorajik inme) denir. nmelerin %10-15inden beyin kanamalar sorumludur. Beyin kanamalarnn en büyük nedeni ise hipertansiyondur. Hemorajik inme, daha az görülmesine ramen ölümcül olma ihtimali daha yüksektir.
2) Beyni besleyen damarlardan birinde oluan tkanma sonucuyla geliir. Beyin damar tkankl (iskemik inme) diye adlandrlr. nmelerin %85-90ndan sorumludur.
nme belirtileri nelerdir?
Tkanan veya kanayan damarn besledii bölge ve büyüklüüne göre hastada oluacak klinik tablo da deiir. Hasara urayan damar ne kadar büyükse oluan klinik tablo da o kadar ar olur. nme belirtileri genellikle aniden gelir.
* Vücudun bir yarsnda ani kuvvet kayb veya uyuukluk,
* Puslu görme, çift görme gibi gelip geçici görme bozukluklar,
* Ani gelien hiç kelime çkaramama, anlamsz konuma, dilini döndüreme gibi konuma bozukluklar,
* Yutma zorluu,
* Sebebi bilinmeyen ani ve iddetli ba ars,
* Ba dönmesi, denge kayplar, bulunduu yeri tanmama, hatrlamama,
* Konumakta güçlük çekme gibi görülen ani belirtilerdir. Bu belirtiler geçici bile olsa, fark edildiinde zaman kaybetmeden acil servise bavurmak gerekir. çünkü bu belirtiler öncü olabilir.
Geçici skemik Ataklar (TIA)
nmede görülen konuma bozukluu, kol, bacak gibi uzuvlarda güç kayb, uyuukluk gibi ikayetlerin 24 saatten ksa sürmesi ve hasarsz iyilemesidir. Bunlara geçici iskemik ataklar (transient ischemic attacks veya TIA) denir. Bu ön iaretleri mutlaka dikkate alp, doktora bavurmak gerekir.