sa PEK
DYARBAKIR(SÖZ)-Kardiyoloji Uzman Dr. Hilal Kurtolu Gümüel kalp saln olumsuz etkileyen 9 hatal alkanl anlatt, önemli uyarlar ve önerilerde bulundu.
Az uyumak
Günde yedi-sekiz saatten az uyku vücut stresine neden olarak kalp hastalklarn tetikler. Rutin olarak dört, be, alt saat uyuyan kiilerde diyabet, hipertansiyon ve obezite riskinin artt gösterilmitir. Ayrca, uyku yoksunluunun düük dereceli enflamasyona neden olabileceine dair kantlar da vardr.
Di ve di eti sal
Yaplan bilimsel çalmalar; tedavi edilmeyen di eti hastalklarnn, kan damarlarnn iç tabakasnda fonksiyon bozukluuna neden olarak koroner arter hastaln balatabildiini göstermitir. Ayrca özellikle çocukluunda ülkemizde de yaygn görülen Beta hemolitik strepkokok enfeksiyonuna bal kalp romatizmas gelien hastalarda sonraki yllarda da gelien di eti hastal doru tedavi edilmezse kalp kapaklarnda hayati tehlikeye yol açabilecek yeni enfeksiyon riskini de artrabilmektedir.
Ar tuz tüketmek
Dünya Salk Örgütü günde en fazla 5 gr, yani 1 silme tatl ka tuz tüketilmesini önermektedir. Ancak ülkemizde tuz tüketimi bu miktarn oldukça üzerindedir. Kan basncn artrd bilinen sodyum, birçok salksz ilenmi gdada önemli bir bileendir. çeriinde sodyum bulunan ilenmi besinler; cipsler, salamura besinler (zeytin, peynir, turu), tuzlu bisküviler, krakerler, konserveler ve ekmektir. Günlük sodyum almnz arttkça, salnz tehlikeye girer.
Hareketsizlik
Kalp hastalklarndan korunmak için haftada 150 dakika egzersiz yaplmas önerilmektedir. Yani haftann 5 günü 30ar dakika egzersiz yaplmaldr. Ancak egzersiz yapmaya yeni balayan kiilerin ksa ve düük tempo ile balayp zamanla önerilen egzersiz süresine çkmas önerilir. Kiiliinize uygun bir egzersiz türü seçmek iinizi kolaylatrabilir.
Yetersiz magnezyum alm
Magnezyum eksiklii, çarpnt, uykusuzluk, yorgunluk hissi, ba ars, kas kramplar ve nihayetinde yüksek tansiyon, diyabet hastaln tetikleyerek kardiyovasküler hastalk oluumuna neden olabilmektedir. Diyetimizde paz, spanak, brokoli gibi bolca magnezyum içeren koyu yeil yaprakl sebzelere, badem, kaju, yer fst gibi kabuklu yemilere, baklagillere yer vermek bu nedenle oldukça önemlidir.
Doymu ya içeren besinler
Diyetle alnan ya miktarnn artmas, kandaki ya düzeylerinin artmasyla doru orantldr. Doymu yalarn fazla tüketimi kalp damar hastalklarn artrmaktadr. Doymu yalar; oda scaklnda kat halde bulunan, doymu ya içerii yüksek olan yalardr. Doymu yalar en fazla içeren ürünler; salam, sucuk, sosis gibi ilenmi et ürünleri, burgerler, kzartlm hazr yiyecekler, kekler, bisküviler, tereya, sert peynirler, kremalar, derili tavuk gibi kümes hayvanlar ve yal etlerdir. O nedenle bu besinleri tüketirken çok dikkat etmek gerekir.
Stresi yönetememek
Kardiyoloji Uzman Dr. Hilal Kurtolu Gümüel, günlük yaamn vazgeçilmezi olan stresin kalp salna etkileri konusunda öyle konuuyor: Kii stres altnda olduunda adrenalin isimli bir hormon salglanr bu da geçici olarak kalp atn ve nefes alp vermeyi hzlandrr. Düük düzeyde stres yaamn itici gücü iken, artan stres düzeyine sürekli maruz kalmak ise; kalbin hzl çalmasna, kalbin kan pompalamada zorlanmasna, tansiyonun yükselmesine, kalbi besleyen damarlarn büzümesine ve kandaki kolesterol düzeyinin yükselmesine neden olur. Ar yorgun ya da stresli hissettiiniz zamanlarda size iyi gelecek, moralinizi yükseltecek eyler yapmalsnz. Stres ile mücadelede bazen en kolay yöntem bazen sadece gülümsemek kadar basit olabilir. Örnein; bir arkadanz arayn ve onunla keyifli eylerden bahsedin ya da açk havada yürüyüe çkn. Komik bir kitaba balayarak kendinizi elendirin. Ksacas o anki durumunuzdan uzaklap baka bir ruh haline geçmeye çaln.
Gazl ve ekerli içecekler
Gazl içeceklerin içerdii fazla sodyum özellikle yüksek tansiyon hastalarnda kan basncnn kontrolden çkmasna neden olarak çok yükselmesine neden olabilir. Yine yüksek eker içeren içeceklerin fazlaca tüketilmesi insülin direncine neden olarak kalp hastalklarn artrabilir.
Sigara ve nargile içmek
Dr. Hilal Kurtolu Gümüel, Sigara içilmesi kalp hastalklarnn olumasndaki balca etmenlerden birisidir. Sigara içenlerde kalp hastal riski, sigara içmeyenlerle kyaslandnda 2-5 kat daha fazladr. Uzun yllar boyunca sigara içmek, ömrü ortalama 10-12 yl azaltmaktadr. Ancak, sigaray brakmak için hiçbir zaman geç kalm saylmazsnz. Yaplan çalmalara göre, sigarann braklmasndan sonraki 3 yl içinde kalp krizi geçirme riski yarya düüyor, 6 yln sonunda ise sigara içmeyen kiilerin düzeyine iniyor. Dolaysyla sigaray brakmak için en doru zaman imdidir! diyor.