Dünya Kalp Federasyonu, tütün kullanm, salksz beslenme ve hareketsiz yaam gibi önlenebilir faktörlerin kontrol altna alnmas ile kalp hastalna bal erken ölümlerin en az %80inin önlenebileceini belirtiyor. Kardiyoloji Uzman Prof. Dr. Mehmet Kabukçu, kalp hastalklarndan korunma yollar hakknda bilgi verdi.
1. Sigara en önemli neden
Tütün kullanan her iki kiiden biri bu nedenle yaamn kaybetmektedir. Dünya genelinde önlenebilir ölüm nedenlerinin yaklak yarsndan tütün kullanm sorumludur. Özellikle sigara içen çocuklarn ve gençlerin says gün geçtikçe artmaktadr. Sadece kullanmakla deil pasif maruziyetle bile bebeklerde ani ölümler ortaya çkabilir. Yaplan bir çalma, sigara içen bir kiiyle bir arada yaamann, kalp hastal riskini %34 artrdn ortaya koymutur. Genç nesillere tütün kullanmann tehlikelerini anlatmak ve sigaraya balamalarn engellemek bir sosyal sorumluluk görevidir. Tütün kullanmn brakmak kalp hastalklarna yakalanma riskini büyük oranda düürmektedir.
2. Kalp dostu besinler ömrü uzatyor
Salksz beslenme alkanlklarnn, dünyada en sk görülen 10 ölüm nedeninden 4ü ile direkt balantl olduu gösterilmektedir. eker, tuz, doymu ya ya da trans ya içerii yüksek olan ilenmi gdalarn tüketimi günümüzde giderek artmaktadr. Bu besinlerden uzak, meyve ve sebze açsndan zengin bir beslenme alkanl, kalp hastal ve inmeden korunmak için faydaldr. Yaplan çalmalarda ya içerii düük, meyve ve sebzeden zengin beslenme eklinin hipertansiyonu olan ve olmayan bireylerde kan basnc yüksekliinin azaltlabilecei gösterilmitir.
3. Günde 1 tatl ka tuz yeterli
Kalp dostu beslenmede meyve, sebze, balk, kümes hayvanlar, tahl ve kuruyemilere yer verilmelidir. Ayrca magnezyum, kalsiyum, potasyumdan zengin, lif içerii fazla, protein arlkl besinler tüketilmeli, krmz et, tatl ve eker içeren içeceklerden uzak durulmaldr. Ayrca tuz tüketimi günde 5 gramdan (1 tatl ka) fazla olmamal ve alkol kullanm mümkün olduunca snrlandrlmaldr.
4. çocuklarda obezite kalp hastal riskini artryor
Dünyada ölümler, her yl ortalama %6 nedenle hareketsiz yaamdan kaynaklanmaktadr. Hareketsizlik beraberinde ar kilo ve obezite sorunlarna yol açmaktadr. çocukluk çanda görülen obezite, diyabet ve fiziksel aktivite eksiklii, erikin dönemde kalp hastal gelime riskini büyük oranda artrmaktadr. çocukluk çanda ve erikinlerde televizyon izleme süresi ve araba kullanm skl gibi bu iki sedanter yaam tarznn süresindeki artn, kalp damar sistemi ile ilikili yaam kayplarnn skl ile paralellik göstermektedir. Fiziksel aktiviteyi artrmak için çocuklara gerçekçi hedefler konulmaldr. Bahçede, evde ya da sosyal yaamdaki tüm aktivitelere çocuklar da dahil edilmeli ve spor dnda da hareketli yaam sürmeleri salanmaldr. Haftada 5 kez 30 dakika süreyle yaplan orta zorlukta aktiviteler, kalp hastal ve inme riskini azaltr, kan kolesterol düzeyini düzenler.
5. Salk kontrollerini düzenli olarak yaptrmak hayat kurtarr
Düzenli check up yaptrmak kalp hastalklarnn önlenmesi ya da hastaln erken tehisi için önem tamaktadr. Kan basnc, kolesterol deerleri, kan ekeri düzeyleri, kilo ve vücut kitle indeksi ölçümü düzenli olarak yaplmaldr. Hipertansiyon, kolesterol yükseklii, ar kilo ve obezite, tütün kullanm veya diyabet gibi risk faktörlerinin tetikledii, kalp hastalklar ve inme önlenebilir hastalklardr. Toplam kardiyovasküler hastalk riskinin uzman bir doktor tarafndan hesaplanmasnn ardndan salkl yaam plan için bir yol haritas çizilebilmektedir.