Uzmanlar kalp ve damar hastalklarnn, gelimi ve gelimekte olan ülkelerde hala bir numaral ölüm nedeni olmaya devam ettiine dikkat çekiyor.Uzmanlar ayrca erken tan ile gelimekte olan hastalklarn gelime hzn yavalatmann, bu hastalklarn herhangi bir hayati komplikasyona sebep olmadan çok düük risklerle tedavi edilebilmelerini mümkün kldn belirtiyor.Kalp sal uzmanlar, bu hastalklara kar alnmas gereken önlemleri açklad.
ERKEN TANININ ÖNEM
Kalp ve Damar Cerrahisi Uzman Prof. Dr. Neyyir Tuncay Eren, TÜK verilerine göre 2018 ylnda Türkiyede 162 bine yakn kiinin dolam hastalklar nedeniyle yaamn yitirdiini hatrlatarak Bu ölümlerin yaklak 80 bini koroner kalp hastalklar nedeniyle olmutur. Günümüzde tan ve tedavi olanaklar bu kadar ilerlemiken insanlarn sinsi seyreden kalp hastalklar nedeniyle aniden yaamn yitirmesi çok üzücüdür. Erken tan koyulmak ve uygun tedaviler yaplarak bu 162 bin kiinin en az 100 bininin yaamn kurtarmak mümkündü. Bugün artk kalp hastalklarnn risk faktörlerini neredeyse bilmeyen yok... imanlk, sigara tüketimi, yüksek tansiyon, eker hastal, hareketsiz yaam, yüksek kolesterol ve trigliserid düzeyleri, ailede kalp hastalnn sk görülmesi, dier genetik özellikler bata gelen faktörlerdir. Dünya Salk Örgütü kan basnc, imanlk, yüksek kolesterol düzeyi, sigara içiminin kontrolü ve uygun yaam deiiklikleri ile kalp ve damar hastalklarnn görülme sklnn yarya indirilebileceini bildirmitir. Yani yukarda saylan risk faktörlerinin büyük bir ksm deitirebileceimiz faktörlerdir. dedi.
RSK YOKSA BLE 5 YILDA BR KONTROL ÖNEML
Kalp ve damar hastalklarna yakalanmada deitirilemeyecek majör risk faktörleri de bulunduunu ifade eden Dr. Eren, bunlarn banda ailevi,kaltsal faktörlerin geldiini vurgulad. Dr. Eren, Yaplan aratrmalar birinci derece akrabalarda erken yalarda kalp hastal ortaya çkm olan bireylerde kalp damar hastal gelime, hatta erken yalarda ortaya çkma olasl dier bireylerden 4-5 kat daha fazla olduunu göstermitir. Ailesinde birden fazla erken ya koroner kalp hastal görülen bireylerde ise bu olaslk çok daha kuvvetlenir. diye konutu.
RSK FAKTÖRLERNN çOK Y DEERLENDRLMES GEREKYOR
Koroner damarlarda ortaya çkan darlklar her zaman ikayete neden olmadnn altn çizen Dr. Eren, Rastlantsal olarak tan koyulmu veya ani bir kalp ata geçirmi kiilerin önemli bir ksm önceden herhangi bir ikayeti olmadklarn bildirmektedirler. Bu nedenle risk faktörlerinin çok iyi deerlendirilmesi ve salk kontrollerine yeterince önem verilmesi gerekmektedir. Normalde 40 yan üzerindeki herkesin bir defaya mahsus bir kalp ve damar hastalklar yönünden deerlendirmeden geçmesi ve major risk faktörlerini tamyorsa 5 ylda bir bu kontrolleri yaptrmas gerekmektedir. Major risk faktörlerini tayan bireylerin ise ylda bir kez bu kontrolleri yaptrmas sürpriz bir kalp krizine mani olmak açsndan çok önemlidir. Kuvvetli pozitif aile hikayesi olanlar bata kolesterolleri olmak üzere tüm kalp deerlendirmelerini mutlaka yaptrmallar. uyarsnda bulundu.
GENEL SÖYLEMLER HERKESE UYGUN DEL
Kuvvetli aile hikayesi ve/veya genetik sorunlar olan, gençken hatta çocuk denilecek yalarda baypas ameliyat olan hastalarnda olduunu açklayan Dr. Eren, Bu aamada salk profesyonellerinin de onu yemeyin, bunu bol bol yiyin veya kolesterol ilac kullanmayn gibi riskli insanlarn da yaamlarn tehlikeye atabilecek genel söylemlerden kaçnmalar lazmdr. çünkü normal topluma verilecek nasihatler ile hasta gruplarn yapmalar gereken eyler birbiriyle uyumayabilir. Hekimlerin toplumu bilgilendirme sorumluluklarn dikkatle yerine getirmeleri gerekir. dedi.
Erken tan ile gelimekte olan hastalklarn gelime hzn yavalatmak, ilerlemi durumlarda ise balon, stent veya ameliyat gibi yöntemlerle bu hastalklarn herhangi bir hayati komplikasyona sebep olmadan çok düük risklerle tedavi edilmeleri mümkün olduunu vurgulayan Dr. Eren, Olay sadece kalp krizi ile ölüm deildir. Kalp krizi geçirmemi, kalbi güzel kaslan bir hasta ile kalbi krizlerden hasar görmü hastalarn tedavisindeki riskler ve baar oranlarnn ayn olmayaca unutulmamaldr. açklamasnda bulundu.