Türk Kzlay Genel Bakan Dr. Kerem Knk, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgn nedeniyle zorlu bir 3 ay geçirileceini belirterek, Eer kan ve immün plazma ba artmazsa alarm vermek durumunda kalabiliriz, bunu istemiyoruz. dedi.
mmün plazma ve kan balarndaki son verilere ilikin sorularn yantlayan Knk, Türkiyede mart ayndan bu yana yaanan Kovid-19 pandemisi nedeniyle ulusal kan stoklarnn etkilendiini ve immün plazma ihtiyacnn arttn söyledi.
Kla birlikte kan ve immün plazma ihtiyacnn arttn, stoklar asgari stok seviyesinin altnda olmasa da duyarlln biraz daha artmas gereken bir döneme girildiini belirten Knk, Pandeminin özellikle bu 3-4 haftadr çok youn bir ekilde pik yapmas, bunun oluturduu hasta yükü ve hastanelerde doluluk oranlarndaki art nedeniyle günlük 400-500 civarnda olan immün plazma talebi 1000lerin üzerine çkt. Hastal geçirmi ve kendilerine ulatmz immün plazma balayabilecek olan vatandalarmzn bu dönemde özellikle ba noktasnda duyarllk göstermesini bekliyoruz. diye konutu.
imdiye kadar yaklak 70 bin immün plazma bileeninin hastalara ve hastanelere nakledildiini aktaran Knk, bundan sonraki süreç için de hastal geçirmi 250 bin civarnda kiiyle temas ettiklerini, u an veri tabanlarnda yaklak 750 bin kiinin olduunu, bunlarn yaklak 250-300 bininin immün plazma verme noktasnda uygun adaylar olabileceini kaydetti.
Knk, bu süreçte özellikle ba noktalarnn saysnn artrlmas için çaltklarn dile getirdi.
- Zorlu bir 3 ay geçireceiz
Salgn sürecinde kan ihtiyacnn da arttn belirten Knk, Kovid-19 salgn nedeniyle sokaa çkma kstlamalarnn uygulanaca, mobilizasyonun azald bu dönemde kan ba yapacak vatandalarmzn bu kstlamalarn kapsam dnda olduunu ifade etmek isterim. Kzlayn kanver.org internet sitesinden aldklar randevular göstererek kstlamalara taklmadan kan ve plazma balarn yapabilirler. ifadelerini kulland.
Kzlay Genel Bakan Kerem Knk, salgn sürecine ilikin, Zorlu bir 3 ay geçireceiz. Bu zorlu 3 ay içerisinde stoklarmzn sürekli asgari stok seviyesinin üstünde seyretmesi ve plazma ihtiyacn da günlük karlayabilecek bir ekilde donasyon (ba) almamz gerekiyor. dedi.
- Kan ve plazma balayacak vatandalarmzn endie edecei bir ey yok
Türkiyede 30a yakn ilde immün plazma, 300 noktada da kan ba aldklarn bildiren Knk, Kzlay Kan Merkezileri dnda oluturduklar aferez merkezleri ve mobil araçlarla da hem kan hem de plazma ba almaya devam ettiklerini anlatt.
Kzlay Kan Merkezleri ve kan ba noktalarnn hastane deil, salkl insanlarn geldii yerler olduunu vurgulayan Knk, öyle devam etti:
Merkezlerde Kovid-19 riski yok. nsanlar buraya gelmeden önce salk kontrolünden geçiyor ve herhangi bir enfeksiyonlar, skntlar varsa zaten bunlar kendilerine bildiriliyor. Bu ortamlar herhangi bir kalabalk ortamdan daha yüksek bir risk tamyor. Buralarda yaptmz dezenfeksiyon, kontrol ve muayene çalmalaryla riskleri minimuma indiriyoruz. Vatandalarmzn endie edecei bir ey yok. Kan vermek ya da plazma balamak da insanlarn saln olumsuz yönde etkileyecek bir durum deil. Özellikle Kovid-19 geçirmi olan vatandalarmzn bünyeleri bu mikroba kar artk baklanm ve vücutlarnda mikrobu tanyan hücreler bulunmakta. htiyaç annda bu antikorlar sürekli üretiliyor. Koronavirüsü geçirip iyiletikten ve 2 hafta geçtikten sonra pik dönemleri srasnda bu antikorlarn alnarak hastalara nakledilmesi önem arz ediyor.
Knk, plazma ba yapabilecek kiilerde aranan özelliklere ilikin u bilgileri paylat:
Kan verebilme özellii olmas gerekiyor. Bulac hastalklar olmamal. Yakn bir zamanda cerrahi giriim yaplmam olmas lazm. Baz ilaçlar var, onlar kullanmam olmas gerekiyor. Eer baç adaymz kadn ise kan uyumazl gibi nedenlerle gebe olmamal. Daha önce kan transfüzyonu almam olmas gerekiyor. Bu özellikleri tayan vatandalarmzdan 8 sefere kadar 600 ila 800 mililitre kadar plazma bileeni alabiliyoruz. Maksimum plazma verdiklerinde de 1 hasta 24 hastaya ifa olabiliyor.
- Her gün 9 bin ünite kana ihtiyaç var
mmün plazma ve kan ba rutinlerinin artarak devam ettiini dile getiren Knk, Eer kan ve immün plazma ba artmazsa alarm vermek durumunda kalabiliriz, bunu istemiyoruz. ifadesini kulland.
Kzlay Genel Bakan Kerem Knk, ülke genelinde her gün yaklak 9 bin ünite, bu 3 farkl komponente bölündüünde ise 27 bin ünite kan bileenine ihtiyaç olunduuna dikkati çekerek, unlar kaydetti:
Türkiyede yaklak 1564 hastanede bu kan ve kan ürünleri kullanlyor. Her gün kan ve trombosit almas gereken talasemi hastalarmz, lösemili yavrularmz, çok sayda ameliyatlar gibi vakalarmz var. Bunun yanna bir de Kovid-19 nedeniyle plazma almas gereken vatandalarmz eklendi. Kan ba olmakszn hayatta kalamayacak olan insanlar için bu çok önem arz ediyor. çünkü kan laboratuvarlarda, fabrikalarda yaplamayan bir doku. Sadece bir insan, baka insana bayla hayata tutunabiliyor.
Knk, vatandalara, Bugünlerde de Kzlaymzn düzenli baçlarnn ve daha önce hiç kan veya plazma balamam vatandalarmzn Kzlay Kan Merkezlerine gelmelerini rica ediyoruz. Randevu alarak geldiklerinde 15 dakika içerisinde ilem bitiyor. Vatandalarmzn bir baka insann hayatna el uzatmalar için baç olmalar çok önemli. çarsnda bulundu.