KOAH yani kronik obstruktif akcier hastal akcierlerdeki bronlarn daralmasna bal olarak soluk alp verme srasnda hava akmnn kstlanmasna yol açan süregen bir hastalk. çok yaygn bir hastalk olan KOAH dünyada ölüm nedenleri arasnda beinci, uzun süreli özürlülük nedenleri arasnda ikinci sradadr. Özellikle sigara tiryakilii KOAHn en önemli sebeplerinden biridir. Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Uzman Prof. Dr. Cengiz Bahadr, KOAH hastalarnn sürekli ilaç kullanmalarna ramen ilaçlarn tedavi edici etkileri snrl olduunu belirterek, son yllarda bu hastalarda ilaç tedavilerine ek olarak solunum rehabilitasyon (pulmoner rehabilitasyon) çalmalarna arlk verilmeye balandn ve bunun sonucu olarak yeni tedaviler gelitirildiini açklad.
Solunum rehabilitasyonu
Solunum rehabilitasyonu kronik akcier hastal olan kiilerde fonksiyonel kapasiteyi maksimuma çkarmak için uygulanan ilaç d tedavilerin tamamn içerdiini bildiren Prof. Dr. Cengiz Bahadr, Bu hastalarda hava yolunun kronik kstlanmas solunum sknts, endie, korku ve kronik yorgunlua yol açmaktadr. Yeterli oksijen alabilme çabas solunum kaslarn ar yorarak kiiyi halsiz ve güçsüz brakr. Solunum sknts hastann günlük aktivitesini azaltarak, genel egzersiz kapasitesini düürür ve günlük yaamnda bamllk oluturur. laçlarn etkilerinin snrl olduu bu gibi durumlarda solunum rehabilitasyon uygulamalar devreye girmektedir dedi.
Prof. Dr. Cengiz Bahadr, bilimsel aratrmalar sonucunda solunum rehabilitasyonun KOAH hastalarnn günlük yaantlar içerisinde hareketlilik düzeylerini artrdn ve en önemlisi solunum sknts (dispne) ataklarn ve hastaneye yat skln ve süresini belirgin biçimde azalttn gösterdiini söyledi.
Tedavi yöntemi
Prof. Dr. Cengiz Bahadr, tedavinin nasl yapldn öyle açklad: KOAH hastasna ilk olarak kardiyopulmoner egzersiz testi yaplr ve solunum-egzersiz kapasitesi belirlenir. Hastaya solunum fizyoterapisti tarafndan çeitli fiziksel terapi yöntemleri (etkili öksürme, broniyal hijyen, broniyal drenaj, postüral drenaj) uygulanr ve solunum ve geveme teknikleri öretilir. Bunlara ek olarak hastann solunum fonksiyonlar düzeyine göre solunum kas gücünü ve genel vücut kondüsyonunu artran egzersiz program verilir. Hastalara genellikle gün ar gelinen 15 seanslk bir program uygulanr. Bu programn tüm aamalarnda hasta kontrol altnda tutulur ve egzersizleri bu i için gelitirilmi ve hastann kalp ritmi, kan oksijen düzeyi ve tansiyon gibi yaamsal verilerini kontrol eden bilgisayar kontrollü özel egzersiz cihazlar ile gerçekletirilir.
Yeni tedaviler
Prof. Dr. Cengiz Bahadr, gelitirilen en yeni tedavilerden birinin göüs duvarna basnç ve ayn zamanda yüksek frekansl titreim uygulayarak akcier bronlarnda biriken ve hava yolunu tkayan salglarn dar atlmasn kolaylatran cihaz olduunu açklayarak, tedavi yöntemi ile ilgili unlar söyledi: Bu tedavide hasta bu i için gelitirilen özel yelei giyer ve cihaz hava yardm ile yelei giyen hastann göüs duvarna basnç yapar ve ayn anda iddetli bir ekilde titreim uygular. Bu sayede hasta bronlarn tkayan salglar ve balgam kolayca dar atabilmektedir. KOAH ve kistik fibroz dahil hemen hemen tüm kronik akcier hastalarnda kullanlabilen son derece etkin bir yöntemdir. Solunum rehabiltasyon SGK ve özel sigortalar tarafndan büyük oranda karlanmaktadr. Geleneksel solunum rehabiltasyonu yöntemleri ve yeni gelitirilen cihazlar ile KOAH ve dier kronik akcier hastalarnda solunum skntsnn azalmas, hastaneye bavuru sklnn azalmas, kan oksijen düzeyinde art, genel kondüsyon art, gerginlik ve depresyon düzeyinde azalma ve tüm bunlarn sonucunda yaam kalitesinde belirgin art elde edilmektedir.