2020 ylnda dünyada yaklak 2 milyon, ülkemizde de yaklak 20 bin kiinin kolorektal kanser tans ald belirtiliyor. Üstelik son yllarda, kolon kanserinin görülme sklnn 50 ya altndaki kiilerde gün geçtikçe artt, yaplan istatistiklerle ortaya konmu. Kolon konserinin artk genç ya grubunda daha fazla görülmesine sebep olarak; günümüzde giderek yaygnlaan Bat tipi beslenme alkanl, çamzn önemli bir problemi olan obezite ve sigara kullanmndaki art gibi etkenler gösteriliyor.
Kolon kanseri aslnda büyük oranda önlenebilen ve erken tan konulduunda tedaviden oldukça yüz güldürücü sonuçlar alnabilen bir kanser türü. çünkü bu kanserin yüzde 90 gibi büyük bir orannn nedeni polipler oluyor ve düzenli yaplan kolonoskopi taramas sayesinde bu lezyonlar kansere dönümeden önlenebiliyor. Acbadem Bakrköy Hastanesi Genel Cerrahi Uzman Dr. Emir çapknolu, kolon kanserinden korunmak için hiçbir risk faktörü olmasa bile herkesin 45 yandan itibaren düzenli olarak kolonoskopi taramas yaptrmas gerektiini belirterek, Rutin taramalarda; her yl gaitada gizli kana baklmas ve 5 ylda bir kolonoskopi açsndan deerlendirilmeniz öneriliyor. Ancak tarama skl, risk faktörleriniz ve ek hastalklarnz gibi birçok etkene bal olarak deiiklik gösteriyor. Polipler kolonoskopide tespit edildii takdirde ilem srasnda hemen alnabiliyor ve böylece daha sonra geliebilecek olan kolon kanseri büyük oranda önleniyor. Ayrca kanser gelimi ise erken evrede yakalanmas sayesinde tamamen iyileme salanabiliyor diyor.
Pek çok etken sorumlu olsa da
Kolon kanserinin oluum nedeni henüz tam olarak bilinmese de, pek çok etkenin sorumlu olabilecei belirtiliyor. Kolon kanserinin oluum sebepleri; önlenebilir ve önlemez olarak ikiye gruba ayrlyor. Önlenemez nedenlerin en önemlisi, ailede kolon kanseri öyküsü bulunmas. Ayrca 50 yandan büyük olmak, kolonda polip varl öyküsü, inflamatuar barsak hastal tans alm olmak da önlenemez sebepler arasnda gösteriliyor. Sigara, kronik alkol alm, hareketsiz yaam sürmek ve obezite ise önlenebilir nedenler arasnda yer alyor. Pek çok etken sorumlu olsa da, barsak içinde yerleen polipler, kolon kanserinin en sk görülen nedeni olarak ilk srada yer alyor. Hemen herkeste geliebilen polipler genellikle zararsz oluyorlar. Ancak poliplerden bazlar, 8-10 yl gibi bir zaman diliminde, ölümcül olabilen kolon kanserine dönüebiliyor. Genel Cerrahi Uzman Dr. Emir çapknolu, çounlukla semptom vermedikleri için kolon poliplerinin ancak düzenli yaplan kolonoskopi yöntemiyle tespit edildiklerini anlatarak, Kolon polipleri, 10-15 dakikada tamamlanan kolonoskopi yöntemiyle güvenli bir ekilde ve tamamen çkartlabiliyor. Dolaysyla kolon kanserinden en iyi korunma yöntemi, poliplerin düzenli olarak taranmas ve çkartlmasdr diyor.
Erken dönem belirtilerine dikkat!
Kolon kanserinde belirtiler genellikle polipler kanserlemeye baladkça ortaya çkyor. çounlukla daha sk veya daha az tuvalete gitme gibi barsak alkanlklarndaki deiiklikler, karnda ikinlik ve gaitaya kan bulamas gibi baz belirtilerle kendini gösteriyor. Genel Cerrahi Uzman Dr. Emir çapknolu, Semptomlarn bilmek en azndan kolon kanserinin erken evrede yakalanmasna yardmc oluyor diyerek, öyle devam ediyor: Kolon kanserinin en erken belirtisi çounlukla dkya bulaan gizli kanama oluyor. Karn ars ve ikinlik gibi semptomlar ise genellikle tümör biraz daha büyüyünce ortaya çkyor
Tedavinin baar oran çok yüksek!
Erken dönemde tan konulduunda kolon kanserinin tedavisinde oldukça baarl sonuçlar alnabiliyor. Öyle ki özellikle barsak duvarna snrl ekilde yakalanm olan erken evre kolon kanserinde 5 yllk yaam ans yüzde 90 gibi yüksek bir oranda seyrediyor. Erken yakalanan kolon kanserinde, genellikle ilk olarak cerrahi yönteme bavuruluyor. Bu yöntemde tümörlü bölge ile çevresindeki dokular, lenf düümleriyle birlikte çkartlyor. Lenf düümleri, kanserli hücrelerin kolonun ötesine yaylp yaylmadklarnn belirlenmesi için mikroskop altnda inceleniyor. Kanser hücreleri çevreye yaylmamsa erken evre kolon kanserinden bahsetmek mümkün oluyor, ancak çevreye yaylm tespit edilirse, ileri evre kolon kanseri olarak deerlendiriliyor.
Genel Cerrahi Uzman Dr. Emir çapknolu, çou hastada kanserli bölüm çkartldktan sonra kolonun iki ucunun hemen balanabildiini belirterek, Bu sayede hasta günlük yaantsna daha hzl dönü yapabiliyor ve hayat kalitesi kayb yaanmyor diyor. Kanserin evresine göre; ameliyat öncesinde veya sonrasnda kemoterapi, nadiren de radyoterapi yöntemine bavuruluyor. Dr. Emir çapknolu, uzak organlara yaylmam olan erken evre kolan kanserlerinde robot ve laparoskopi gibi kapal tekniklere bavurulduuna iaret ederek, Bu yöntemler daha az ar ve daha az enfeksiyon riski sayesinde hastalarn günlük yaamlarna daha ksa sürede dönmeleri gibi önemli faydalar salyorlar diyor.