Yüksek ate, kuru öksürük, nefes darl, vücut arlar, halsizlik, tat ve koku alamama gibi ikayetlerle ortaya çkabilen covid 19, bazen çok hafif seyirli olabilmekte baz durumlarda da hiçbir belirti vermemektedir. Bu durumda panie kaplmadan doktora bavurulmas önemlidir. Gerekli tetkik ya da testler yapldnda sonuç pozitif ise; uzmanlar tarafndan deerlendirme yaplmakta ve tedavi planna karar verilmektedir. Öncelikle kiinin ya ve kronik hastalklar olup olmad çok önemli kriterlerdir. Bireyin 60 ya üzerinde olmas ya da kanser, kalp, akcier, böbrek, karacier, sindirim sistemi veya endokrin sistem ile ilgili problemlerin varl tedavinin yol haritasn deitirmektedir. Ancak bu konuda herhangi bir problem görünmüyorsa ve hastalk yatarak tedavi gerektirmiyorsa, sürecin ev karantinasnda devam etmesi uygun olacaktr.
ALE ÜYELERNN KORUNMASI çOK ÖNEML
Covid 19 pozitif bir bireyin aile üyeleri, i arkadalar ve yakn çevresi de hem daha önceki iliki durumu hem de bundan sonraki süreç bakmndan risk altndadr. Öncelikle hastann yakn zamanda temas ettii kiilere konu ile ilgili bilgi verilmesi önemlidir. Onlar da kendi durumlarn gözlemleyerek ya da tetkik yaptrarak olas problemleri ve hastaln yaylmasn önleyebilirler. Bunun dnda aile üyelerine de test yaplmaldr. Ailede ileri yata bireyler ya da kronik hastal olan bir kii varsa mutlaka dikkat edilmeli, mümkünse ayn evde kalnmamaldr.
MASKENZ SADECE YALNIZKEN çIKARIN
Karantina sürecini evde geçirecek kiinin öncelikle odas kesinlikle ayrlmaldr. Mümkünse tuvalet ve banyonun da ortak kullanlmamas iyi olur. Hane halk ile ayn ortamda bulunmamaya özen gösterilmelidir. Evdeki hareketlilik snrlandrlmal, ev içinde karlalmas durumunda aradaki mesafe en az 2 metre olmaldr. Evdeki herkesin maske takmas önemlidir. Hasta kiinin bakmn üstlenen kii N95 maske takabilir. Covid pozitif kii ise maskesini sadece yalnzken çkarabilir. Bu dönemde eve kesinlikle ziyaretçi kabul edilmemelidir.
EV TEMZL VE KSEL HJYENE DKKAT
Hasta kiinin gün içinde temas edecei, kulland, yemek yedii her eya ve malzeme ayr olmaldr. Ev, düzenli olarak temizlenmeli ve havalandrlmaldr. Özellikle elektrik dümeleri, kap ve pencere kollar, sk sk dezenfekte edilmelidir. Evdeki her birey, ellerini düzenli olarak ykamal ve kiisel hijyenine çok dikkat etmelidir. Öksürme ve haprma esnasnda mutlaka tek kullanmlk mendil tercih edilmelidir. Maske, mendil gibi malzemeler çöpe atlrken de dikkatli olunmal, iki kat torba ile sarlmaldr.
VTAMN VE MNERALLERN YLETRC GÜCÜNDEN FAYDALANIN
Hasta ve yaknlarnn antioksidan, vitamin ve mineral yönünden zengin gdalarla beslenmesi gerekmektedir. Doru ve yeterli beslenme, öncelikle genel saln korunmas açsndan en önemli noktadr. Covid-19 konusunda yaplan bilimsel çalmalar sonucu, destek tedavisinde 3 ana element öne çkmaktadr. C vitamini, çinko ve D vitamini doktor kontrolünde uygun miktarlarda alnabilir. Tüm bunlarn yannda gün içinde bol su tüketilmelidir. Hastann mutlaka istirahat etmesi gerekir, yeterli sürede ve kalitede uyku çok önemlidir.
POZTF DÜÜNCE VE DORU BAKIM COVD NEGATFE çEVRYOR
Covid pozitif kii, bu süre içerisinde olumlu bir bak açsna sahip olmaldr. Hastaln ar seyretmemesi önemli bir anstr ve kiinin kendisine iyi bakmas, stres ve kayglardan uzak durmas gerekir. Örnein ayn evin içinde olunsa da aile üyeleri ile görüntülü görüme yaplabilir. Gün içinde nefes ve geveme egzersizlerinden yardm alnabilir. Kii okumaya frsat bulamad kitaplar bitirebilir, yeni filmler ve müzikler kefedebilir. Yani bu sürecin en verimli ekilde geçirilmeye çallmas önemlidir.
Hastalar eer önerildiyse ilaçlarn almay brakmamal, durumlarndaki deiiklikleri gözlemlemeli ve doktorlar ile iletiim halinde olmaldr. Bu süreç hasta kiinin testi negatife dönene kadar devam etmelidir. Covid hastasnn yaknlar da strese kaplmadan gerekli önlemleri alarak, hem kendilerini hem de sevdiklerini korumaya çalmaldr.