Uzman Psikolog Simru Kavak, koronavirüs sürecinde evde kaldmz bugünlerde, çocuklarmzn duygusal zekasn gelitirmenin 6 etkili yolunu anlatt, önemli uyarlar ve önerilerde bulundu.
E DUYGU KOçLUU LE BALAYIN
Yüksek duygusal zekaya giden yolun ilk adm, duygular tanmaktan geçiyor. Ancak pek çoumuz duygularmz doru adlandrmay bile baaramyoruz. Bunun nedeni özellikle çocuk yata tecrübe ettiimiz olumsuz duygularn, ebeveynler tarafndan görmezden gelinmesinden ya da onaylanmamasndan kaynaklanyor. çocuklarnza duygularn doru tanmalar için yapabileceiniz en doru ey duygu koçluu. Elimizde duygu koçluunu örenmek ve kullanmak için ise içinde bulunduumuz günlerden daha güzel bir zaman olamaz. yi bir duygu koçu olmak için; çocuunuzun öfke, üzüntü veya korku gibi olumsuz duygularna itiraz etmeyin ve onlar görmezden gelmeyin. Aksine bunu korkulacak bir kriz hali deil, bir yaknlama ve ba kurma frsat olarak görün. Onu anlamaya çalarak dinleyin ve duygularn adlandrmasn salayacak doru sözcükleri bulmasna yardm edin. Örnein; arkadann kendisine yapt bir davrantan dolay çok kzdn söyleyen çocuunuza bu durumu önemsememesi ve bo vermesi mesaj vermek yerine, gerçekten hissettii eyin kzgnlk m olduunu anlamasna, adlandrmasna ve bu duyguyla baa çkmak için neler yapabileceini kefetmesine yardmc olun.
KENDNZ TANIYIN VE DUYGULARINIZI YÖNETMEY ÖRENN
Duygusal zekas yüksek çocuklar yetitirmek, duygu koçluu yapmakla mümkün. Duygu koçu olmann ilk adm ise önce kendinizi tanmaktan geçiyor. Peki bundan öncesinde hiç kendinizi tanmaya frsatnz oldu mu? Olmadysa, evde kaldmz günleri, kendimizi tanmaya armaan edebiliriz. Hayatta olumlu duygular kadar olumsuzlar da olduunu unutmayn. Duygular kendi kendilerine yok olmaz. Zorlu hislerden kaçnmak, onlarla baa çkmay da imkansz hale getirir. Bunu çocuklarnza da sk sk tekrar edin. Öncelikle kendinizde bu duygular uyandran eyleri fark edin. Mutsuzluk, öfke, pimanlk gibi hislerinizi kabul etmeyi ve onlarla barmay deneyin. Bunun için çocuunuzla beraber bir duygu günlüü ya da defteri tutmay deneyebilirsiniz. Yazmak, bazen dillendirmenin zor olduu duygular adlandrmay ve kabullenmeyi mümkün klar. Sonrasnda bu duygu durumundan kurtulmak ve çocuklarnza da rehberlik etmek çok daha kolay olacak.
ZORLU DURUMLARI BR FIRSAT HALNE GETRN
u ana kadar çocuunuzun öfke krizleri, mutsuzluk nöbetleri sizin için çok korkutucu anlar olmu olabilir. Ancak unutmayn, insanlar birbirine en çok, zorlu durumlarla beraber baa çkabilmek yaknlatrr. Oldukça stresli geçebilen bugünler de bu frsatlarn bir örnei. çocuun yaad krizleri birbirinizle bir yaknlama ans olarak görün. Unutmayn, siz ayn takmdasnz. O da bunu fark edene kadar gerekiyorsa yannda sessizce yatmasn bekleyin ve sadece onu dinlemek için hazr olduunuzun mesajn verin. Kolay ve hzl olmasa da zaman içerisinde etkilerini görmeye balayacaksnz.
çÖZÜM DEL SEçENEK YARATIN
çocuklarmz zor bir durumla kar karya kaldnda bunu onlar adna çözmek istemeniz çok doal. Ancak duygusal zekas yüksek kiiler, hayat karlarna problemler çkardnda, bununla kendi bana baa çkabilirler. Bu beceriler de küçük yata sahip olunan mücadele araçlaryla mümkün. Bir durumu çözmesi için çocuunuzu dorudan sonuca ulatrmak yerine, ona seçenekler ve ipuçlar verin. Alet çantasn güçlendirin ki ileride de doru aleti doru yerde siz uzatmadan kullanabilsin. Bunun için birlikte beceri gelitirici oyunlardan, aktivitelerden yararlanabilirsiniz. Yeni eyler denemek de onun kendisini tanmasna ve karlaaca zorluklar çeitlendirerek farkl çözüm üretmesine yardmc olacaktr. Bunu yaparken de çocuun kendini özgür ancak güvende hissedecei snrlar belirlemeyi unutmayn. Sorun çözümünde u admlar takip edebilirsiniz; hedef belirleme, çözüm seçenekleri üretme, çözüm önerilerini tartarak çocuun bunlar arasndan seçim yapmasna yardmc olma.
HKAYE KTAPLARINDAN FAYDALANIN
Ya ilerledikçe çocuunun kendi bana okuduunu gören aileler birlikte kitap okuma etkinliine devam etmezler. Ancak gittikçe karmaklaan kitaplar srayla okuma gibi alkanlklar, ebeveyn ile çocuun düzenli olarak bir araya gelme, sorular eliinde paylam yapma ve ba kurma ansn artrr. Ayrca onun tek bana okuyaca kitaplar seçerken de duygularn tanmasna yardmc olacak yönlendirici kitaplar da kullanabilirsiniz. Böylece adlandrmakta zorland duygular kefetmesi çok daha kolay olacak. Üstelik önceden sadece geceleri yapabildiiniz bu aktiviteyi, imdi evde gün içinde beraberken dilediiniz zaman uygulayabilirsiniz.
ALEDEK DER DNAMKLERE DKKAT
Uzman Psikolog Simru Kavak Ebeveyn ve çocuk ilikisi kadar, ailenin dier üyeleri arasndaki iletiim biçimi de çocuklarn duygusal zeka geliimini etkiler. Aile üyelerinin birbiri ve çocuk ile ar eletiriler, yüksek ses ve nabz, aalama eliinde konumas oldukça olumsuz bir etki yaratmak demek. çatmalar tabi ki olacak, önemli olan nasl yönettiimiz. Aile içinde bir problem ortaya çktnda; çocuklarnz çözüm için bir silah olarak kullanmayn, çocuklarn araya girmesine ve taraf olmalarna izin vermeyin, çatmalar ve anlamazlklar giderilince bunu çocuklara söyleyin. Önemli olan bir çocuu büyütmek deil, yetitirebilmektir. Duygusal zekas yüksek çocuklar yetitirebilmek için tüm bunlarn temelinde yargsz ve koulsuz sevgi yattn unutmayn diyor.